De meest verregaande of geïnstitutionaliseerde vorm van geografische betrokkenheid is wellicht die van de districten. Grondwettelijk zijn districten enkel mogelijk in lokale besturen met meer dan 100 000 inwoners. In de praktijk zien we ze enkel in Antwerpen. Enkele voor -en nadelen uit onderzoeken uit 2011 [1] en 2013 [2]: enerzijds blijkt het beleid beter afgestemd op de noden van de inwoners, wat wijst op een betere responsiviteit van de districten in vergelijking met de gemeenten. Daarnaast heeft het werken met districten een duidelijk positief effect op burgerparticipatie en burgerinitiatieven. Anderzijds zijn er afstemmingsproblemen en beperkte middelen op decentraal niveau. Gedeelde bevoegdheden maakt de districtwerking complex. Desalniettemin vindt lang niet iedereen dat dat een nadeel is en is er vrijwel niemand die pleit om bevoegdheden terug te geven aan de gemeente.
Telt uw gemeente na de fusie meer dan 100 000 inwoners, dan kan de districtswerking te overwegen zijn met het oog op een evenwichtige geografische nabijheid tussen burgers en het bestuur. Het positief effect op burgerparticipatie blijkt immers ook uit de vele burgerinitiatieven, commons en de burgerbegroting in Antwerpen. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de fusie van Borsbeek met Antwerpen leidt tot de oprichting van een bijkomend, tiende district Borsbeek. Anderzijds hebben de huidige Antwerpse districten een beperkt aantal bevoegdheden toegewezen gekregen, hoewel de toewijzing van bevoegdheden aan de districten ruimer kan dan het momenteel het geval is. Bovendien werken ze hoofdzakelijk adviserend[3].
Wijkwerking kan de voordelen op het vlak van participatie die de districten bieden, ook garanderen en bovendien de complexiteit van bevoegdheden verminderen. Weeg dus grondig de voor -en nadelen af bij de keuze voor districten of wijkwerking.
[1] De Herdt, D., & Voets, J. (2011). Binnengemeentelijke decentralisatie in Vlaanderen: leren uit de ervaringen van Antwerpen en Rotterdam. Leuven: Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen.
[2] Denters, B., & Klok, P. J. (2013), Dorps-en wijkraden in Europa, Universiteit Twenthe.
[3] Sinardet, D., Van Dooren, W., Moeten de Brusselse gemeenten fusioneren? Ervaringen uit Antwerpen, Wenen en Berlijn, Re-Bel