Gepubliceerd op: 18-07-2023
De zwerfvuilvergoeding voor lokale besturen wordt verminderd van 97,7 miljoen euro tot 62,8 miljoen euro. Daarenboven zal de bijdrage van de producenten van drankverpakkingen sterk dalen na de invoering van een statiegeldsysteem. Dat blijkt uit het ontwerp van Interregionaal Samenwerkingsakkoord zwerfvuil, waar de Vlaamse Regering op 14 juli 2023 haar tweede principiële goedkeuring aan verleende.
Deze beslissing van de Vlaamse Regering gaat op verschillende vlakken in tegen het advies dat VVSG gaf na de eerste principiële goedkeuring, en komt neer op een onvolledige vergoeding van de lokale besturen voor hun zwerfvuilinspanningen. VVSG zal in afwachting van de definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering later dit jaar daarover in overleg gaan met het kabinet van minister Demir.
De Vlaamse Regering keurde eind 2022 al een eerste keer de regeling rond een zwerfvuilvergoeding voor lokale besturen goed. Die vergoeding is een rechtstreeks gevolg van de Europese Richtlijn Single Use Plastics (SUP). Maar de vergoeding die producenten van producten die vaak terug te vinden zijn in het zwerfvuil wordt in de nieuwe teksten sterk verminderd. De Vlaamse Regering motiveert dat door te verwijzen naar de financiële impact voor de bedrijven, dat potentieel een negatieve impact zou hebben op het concurrentievermogen van die bedrijven. Andere Europese lidstaten zouden immers kiezen voor een minder ambitieuze omzetting van de Europese SUP-richtlijn. Concreet wordt de jaarlijkse vergoeding voor alle overheden in Vlaanderen verminderd van 114 miljoen euro naar 77 miljoen euro. Dat heeft ook tot gevolg dat de vergoeding voor de Vlaamse gemeenten en afvalintercommunales sterk daalt: van 97,7 miljoen euro naar 62,8 miljoen euro in 2023.
De goedgekeurde tekst van december 2022 wordt op verschillende punten afgezwakt. De producenten van vochtige doekjes en ballonnen moeten pas vanaf 1 januari 2024 een vergoeding betalen, terwijl de producenten van verpakkingen dat bijvoorbeeld al zouden moeten doen vanaf 1 januari 2023. Voor verpakkingen wordt het toepassingsgebied beperkt, waardoor hun bijdrage aan de zwerfvuilkosten in Vlaanderen wordt beperkt van 78 miljoen euro naar 47 miljoen euro. Voor het aandeel drankverpakkingen voorziet men bovendien een progressieve daling van de heffing na de invoering van statiegeld: het eerste jaar na invoering daalt de heffing met 25%, de 6 daaropvolgende jaren telkens met 5%, ongeacht de effectiviteit van het statiegeldsysteem. Ook voor de producenten van kauwgom is een alternatieve regeling uitgewerkt. Waar hun bijdrage aan de zwerfvuilkosten in Vlaanderen aanvankelijk nog geraamd werd op 9,8 miljoen euro, engageert die sector zich nu om over een periode van 5 jaar een budget van 3,5 miljoen euro te spenderen aan campagnes en eigen acties.
Raadpleeg hier de beslissing van de Vlaamse Regering.
Piet Coopman - Coördinator Interafval
