Wanneer begint je mandaat als schepen?
Hieronder hebben we het over alle schepenen, behalve de BCSD-voorzitter als die nog geen schepen was en pas door de verkiezing als BCSD-voorzitter van rechtswege lid werd van het college en het vast bureau (= de toegevoegde BCSD-voorzitter). Gaat het om zo een toegevoegde schepen dan start het mandaat als schepen immers op het moment dat men BCSD-voorzitter wordt.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober 2024 zal voor het eerst gewerkt worden met het initiatiefrecht, waarbij bepaalde verkozenen de voorrang krijgen om een coalitie te vormen. De initiatiefrechthebbende kan binnen een welbepaalde periode een gezamenlijke akte van voordacht indienen om de schepenen te verkiezen.
Opgelet: Niemand kan meer dan één akte van voordracht ondertekenen. Doet men dat toch, dan zijn er voor die persoon zware sancties.
Na de eedaflegging van de raadsleden kijkt de raadsvoorzitter na of de akte aan alle voorwaarden voldoet. Als dat zo is zijn de schepenen verkozen.
Als er geen ontvankelijke gezamenlijke akte is op de installatievergadering dan stelt de gemeenteraad meteen het aantal schepenen vast en organiseert de raad binnen de veertien dagen de afzonderlijke verkiezing van de schepenen onder de gemeenteraadsleden.
Nadat je als schepen verkozen bent leg je de eed af in de handen van de voorzitter van de gemeenteraad (opgelet: dat geldt pas vanaf 1 december 2024). De eedaflegging gebeurt steeds tijdens de openbare zitting van de gemeenteraad. Vanaf dat moment ben je effectief schepen.
Ook bij wie tijdens de legislatuur schepen wordt, start het mandaat bij de eedaflegging.
Wanneer eindigt je mandaat als schepen?
Wie de eed afgelegd heeft als schepen blijft in principe schepen voor de hele bestuursperiode.
Er zijn enkele uitzonderingen:
- Je kan in enkele welbepaalde gevallen tijdelijk verhinderd zijn en gedurende die periode vervangen worden.
- Je kan zelf beslissen om ontslag te nemen. Een fractie of partij kan dat niet in jouw plaats beslissen.
- Je kan afgezet en vervangen worden als de OCMW-raad een individuele constructieve motie van wantrouwen tegen jou goedkeurt.
- Je kan afgezet en vervangen worden als de OCMW-raad een collectieve constructieve motie van wantrouwen goedkeurt.
- Je kan door de Vlaamse regering door een tuchtmaatregel geschorst of afgezet worden.
- Wanneer je niet meer voldoet aan de verkiesbaarheidsvoorwaarden (bijvoorbeeld omdat je verhuisd bent naar een andere gemeente) en weigert ontslag te nemen kan de raad je mandaat van raadslid vervallen verklaren. Daardoor vervalt ook je schepenmandaat.
- Als er een einddatum staat op de akte die diende om je aan te duiden als schepen, dan ben je bij het bereiken van die einddatum van rechtswege ontslagnemend.
- Wanneer je zou overlijden tijdens de bestuursperiode.
Enkele veelgestelde vragen
