Er zijn twee manieren om tijdelijk vervangen te worden als schepen:
1. Gebruik maken van decretale verhindering:
Het decreet over het lokaal bestuur omschrijft enkele situaties waarbij je als schepen tijdelijk vervangen kan worden door een opvolger zonder dat je daardoor definitief het mandaat verliest. Na het beëindigen van deze periode van verhindering word je automatisch terug schepen en wordt je vervanger automatisch weer opvolger. Zo een tijdelijke vervanging kan op vraag van de schepen bij:
- een afwezigheid van ten minste twaalf weken wegens medische redenen, studieredenen of verblijf in het buitenland (met een recent geneeskundig getuigschrift met de minimale tijd van afwezigheid of een attest van de onderwijsinstelling of de opdrachtgever);
- ouderschapsverlof voor de geboorte of adoptie van een kind;
- een afwezigheid van ten minste twaalf weken wegens palliatief verlof of verlof voor de bijstand of de verzorging van een zwaar ziek familielid tot en met de tweede graad (met een schriftelijk verzoek en een verklaring op erewoord zonder de naam van de patiënt te moeten vermelden);
- het uitoefenen van het mandaat van federaal, Vlaams of Europees parlementslid of -voorzitter;
In sommige gevallen is de schepen van rechtswege verhinderd. Dat is het geval bij:
- een zieke schepen die zelf niet meer in staat om de vervanging te vragen. Die wordt van rechtswege als verhinderd beschouwd vanaf de derde opeenvolgende vergadering waarop de schepen niet aanwezig kan zijn en dat zolang de afwezigheid duurt.
- een schepen die lid wordt van de federale of Vlaamse Regering of van de Europese Commissie.
- een schepen die lid wordt van de deputatie van de provincieraad of van het college aangesteld door het Brussels Parlement.
- een schepen die tot nieuwe burgemeester wordt benoemd in geval van verhindering of schorsing van de burgemeester.
- een schepen die als raadslid geschorst is door de raad voor verkiezingsbetwistingen.
2. Geen gebruik maken van decretale verhindering, maar de vervangingsregeling in art. 49, §2 DLB:
Een schepen die om andere redenen (dan hierboven bij verhindering vermeld) tijdelijk afwezig is, kan worden vervangen door het op dezelfde lijst verkozen gemeenteraadslid met de hoogste rang. Pas wanneer er op dezelfde lijst geen verkozen gemeenteraadsleden (meer) zijn, kan het op een andere lijst verkozen gemeenteraadslid met de hoogste anciënniteit de schepen vervangen. Het gemeenteraadslid dat de schepen vervangt in het college, doet dat ook in het vast bureau. De vervanging blijft een mogelijkheid, geen verplichting.