De stem voor ’24: Inge Ghijs

‘Als ik aan het lokale bestuur denk, kom ik haast automatisch terecht bij de vraag: hoe kun je de veelal theoretische beslissingen van hogere overheden het best doorvoeren op het lokale niveau? Daarnaast zul je politici vaak horen zeggen dat het lokale niveau het dankbaarste is om aan politiek te doen, omdat het daar heel dicht bij de mensen gebeurt. Een lokaal bestuur, de stad of de gemeente, is iets dat dicht bij de burgers staat.’

‘De grote maatschappelijke uitdagingen waar lokale besturen mee worden geconfronteerd, zijn ook de grote topics waarover wij als journalisten berichten. Steeds vaker vragen we ons daar als krant bij af: hoe blijf je mensen bereiken en de aandacht van lezers vasthouden? Ik hoef je ondertussen niet meer te vertellen dat het klimaat een probleem van wereldbelang is. Maar het belang ervan zal in de toekomst alleen maar toenemen, en er is al zoveel over geschreven. Hoe hou je die materie interessant, hoe schrijf je erover op een manier dat mensen er nog over willen blijven lezen? En zo gaat het ook met vluchtelingen, diversiteit, natuur en milieu, de bouwshift, werkloosheid en vacatures, onderwijs en lerarentekort, problemen in de kinderopvang: hoe blijf je de lezer boeien?

Het zijn dezelfde thema’s die belangrijk zijn voor lokale besturen en waarop lokale besturen invloed kunnen hebben. Voor de krant blijkt de sleutel om de lezer geïnteresseerd te houden: vertrekken van concrete verhalen. En laat het lokale bestuur nu net de plek zijn waar je die concrete verhalen kunt halen om vandaaruit voor de lezers het grotere plaatje te schetsen. Even belangrijk voor diezelfde lezers is dat je niet enkel negatief bericht, maar naast problemen ook echte oplossingen beschrijft. Ook daarvoor zijn lokale besturen belangrijk. Of het nu in Heusden-Zolder, Mechelen of Tielt is: ze kunnen praktijkvoorbeelden aanreiken die inspirerend kunnen zijn, voor de lezer maar ook voor andere lokale besturen. Dat is waar lokale besturen, de VVSG en de pers elkaar misschien nog meer kunnen vinden.’

'Hoe ik naar de politieke toekomst in België en Vlaanderen kijk? Naast Europa zullen de lokale besturen een steeds belangrijker rol gaan spelen, denk ik. Of het nu in Heusden-Zolder, Mechelen of Tielt is: gemeenten kunnen praktijkvoorbeelden aanreiken die inspirerend Kunnen zijn, voor de lezer maar ook voor andere lokale besturen. Dat is waar lokale besturen, de VVSG en de pers elkaar misschien nog meer Kunnen vinden.'

‘Het gaat over zowel kleine als grote zaken die veel mensen bezighouden. Hoe hou je het gemeentelijke zwembad open en proper, wanneer de inflatie de onderhoudskosten doet stijgen? Op welke manieren beheert de groendienst het groen, nu hij geen pesticiden meer mag gebruiken? Hoe bestrijdt een lokaal bestuur de overlast door lachgas? Hoe kijkt een burgemeester tegen de bouwshift aan, als hij weet dat tegenover het vrijwaren van open ruimte enorme vergoedingen aan grondeigenaars kunnen staan? Laatst bracht een collega het verhaal van de plaatsing van zonnepanelen op één woontoren in Antwerpen. Hoe hadden de bewoners, huurders en eigenaars dat samen aangepakt? Welke mogelijkheden hadden ze onderzocht, welke drempels hadden ze overwonnen? Hoe je zoiets doet, is iets wat appartementbewoners in veel gemeenten en steden heel graag willen weten. Of neem de organisatie van het leven van kinderen en jongeren buiten de reguliere schooltijden, iets wat enorm veel werkende ouders bezighoudt. Nog los van kinderopvang, hoe regel je zinvolle buitenschoolse hobby- en vrijetijdsactiviteit, idealiter in de nabijheid van de school? Wat ondernemen gemeenten op dat vlak? De honger naar goede praktische informatie is groot, mensen zijn daar echt naar op zoek.’

‘Burgemeesters en hun gemeenten mogen daarom gerust meer inzetten op communicatie over hoe ze wat onder handen nemen, en de reflex hebben om naar buiten te treden met interessante zaken waarmee ze bezig zijn. Wij zijn meer toegespitst op de grote steden en weten niet altijd wat in kleinere gemeenten speelt. Bij de gespecialiseerde regionale en lokale media blijft zo’n verhaal in de regel klein en regionaal. Wij hebben dan weer geen lokale correspondenten en blijven zo onvoldaan. Terwijl wij hetzelfde verhaal met meer impact willen en kunnen brengen, bedoeld om breed te delen. Van die storytelling-werkwijze kan veel kracht uitgaan.’

‘Lokale besturen hebben een belangrijke rol te spelen in het welzijn van hun inwoners, in de zorg voor zowel jong als oud, op vele vlakken. Maar de overheid kan niet alles betalen. Tegelijk wordt de bevolking ouder en blijven mensen ook langer gezond. Veel van die mensen willen zich na hun pensioen blijven inzetten voor de samenleving. Burgers dragen in het algemeen graag bij, want iets concreets kunnen doen voor anderen en voor de eigen omgeving geeft een goed gevoel: ze planten samen een bos aan, gaan vrijwillig als monitor in het woonzorgcentrum werken, zijn buddy voor een vluchteling. Maar vaak weten mensen ook niet waar naartoe met die bereidwilligheid voor vrijwillige inzet. Gemeenten kunnen die inzet kanaliseren en structureler maken, een vrijwilligerskorps organiseren bij wijze van spreken, en dat voor ondersteuning in alle domeinen waarin ze actief zijn en waarin er uitdagingen op hen afkomen: milieu en klimaat, ouderenzorg, kinderopvang, en waarom niet ook onderwijs en de buitenschoolse activiteiten waarover we het daarnet hadden? Vrijwilliger zijn is natuurlijk geen vrijblijvend engagement, het is aan bepaalde regels gebonden. Maar in tijden dat je veel burgemeesters hoort zeggen dat ze “het hier elke keer allemaal moeten oplossen”, kan een goed georganiseerde vrijwilligerswerking een nuttige rol gaan spelen bij veel van de problemen die lokaal opduiken.’

‘Hoe ik naar de politieke toekomst in België en Vlaanderen kijk? Naast Europa zullen de lokale besturen een steeds belangrijker rol gaan spelen, denk ik. Ik hou mijn hart al vast voor de verkiezingen, de regeringsvorming dreigt weer eindeloos te worden. Wie lokaal politiek actief is kijkt wel veel meer naar de belangen van de inwoners van de eigen gemeente, politici voeren er vaak ook een ander beleid dan hun moederpartijen op Vlaams en federaal niveau. Dat gezegd zijnde zie ik het takenpakket en de materies waarover lokale politici moeten beslissen, almaar complexer worden. Dat kan lokale mandatarissen zorgen baren, en je kunt je afvragen of kleine gemeenten nog wel opgewassen zijn tegen alle uitdagingen van vandaag en morgen. Die uitdagingen blijven dezelfde voor groot en klein: vastgoed, klimaat en milieu, werk, opvang en begeleiding van vluchtelingen, wegenwerken, overleg met De Lijn over openbaar vervoer, en ga zo maar door. In die optiek denk ik wel dat fusies een antwoord kunnen zijn, maar dan op voorwaarde dat ze gepaard gaan met de nodige professionalisering: in de vorm van middelen, personeel en kennis, maar evenzeer van voldoende gevormde politici, met de tijd en de expertise om de zaken in hun gemeente professioneel te runnen.’—