Nieuwe infrastructuur: Campus W in Wemmel - Van wieg tot wandelstok

De gemeente Wemmel situeert zich in de Brusselse noordrand met taalfaciliteiten voor Franstalige inwoners. Ze evolueerde de laatste tien jaar naar een dichtbevolkte en superdiverse gemeente. De eerste kiemen voor Campus W ontsproten al in 2012, toen het lokale bestuur voor een drietal uitdagingen kwam te staan. De gemeentelijke vzw die 168 seniorenflats uitbaatte, was verlieslatend en het aangrenzende lokaal dienstencentrum (LDC) Eureka was niet erkend. De sociale dienst bevond zich dan weer op een plek elders in de gemeente en was heel krap gehuisvest.

Weldoordacht en in stapjes werd de gemeentelijke vzw van de seniorenflats ontbonden en ondergebracht bij het OCMW. De Residentie met seniorenflats, die dateert uit de jaren tachtig, kreeg als eerste een gedeeltelijke renovatie. In 2014 besloot het bestuur om de flats te renoveren op basis van één concept. Dit concept houdt rekening met evoluerende zorgbehoevendheid, wooncomfort, veiligheid en preventie. Tussen 2016 en 2019 kregen 54 van de 168 seniorenflats al een renovatie. Nu de nieuwbouw voltooid is, komen de overige flats aan de beurt. In 2016 onderging ook de keuken van de residentie een totaalrenovatie, nadat in 2015 de werking van de gemeentelijke keuken hierin geïntegreerd werd.

Het belangrijkste knelpunt dat een erkenning van het LDC in de weg stond, was de toegankelijkheid. Dat loste Wemmel op met een verhuizing naar de benedenverdieping. Het nieuwe LDC ontving zo’n 700.000 euro aan VIPA-subsidies.

Ondertussen groeide ook de noodzaak om de diensten te centraliseren. In 2016 bereikte de gemeente samen met het OCMW eensgezindheid over de locatie die het best antwoord zou kunnen bieden op al deze uitdagingen. En dat werd een semipubliek park aan de bestaande seniorenflats, het LDC, het kinderdagverblijf en de bibliotheek.

Gemeente en OCMW – op dat moment nog twee aparte organisaties – bundelden in 2016 de krachten om de lening en de projectbegeleiding van Belfius rond te krijgen. Na selectie van het ontwerpbureau Nero en vervolgens van de aannemer, startte in 2020 de nieuwbouwfase. Anderhalf jaar later, in september 2021, waren de bibliotheek, de cafetaria, de polyvalente zaal en de computerklas klaar. Nu ook de renovatiefase en de verbinding tussen het oude en nieuwe gedeelte rond is, is de Campus W helemaal klaar voor zijn inwoners.

De visie achter het hele project was meteen helder: toegankelijke en klantgerichte dienstverlening voor elke Wemmelaar, van jong tot oud. De gemeente formuleerde de duidelijke ambitie om zowel op beleids- als op operationeel niveau coördinator van het lokaal sociaal beleid te zijn. Dat vertaalt zich ook op het terrein waar geen plaats is voor versnippering van het aanbod of voor hokjesdenken. Denk maar aan de computerklas die zowel dienst doet voor computerlessen aan senioren als voor Nederlandse les voor asielzoekers als voor sollicitatietrainingen voor werkzoekenden.

Op weg naar de hal valt je blik meteen op de bibliotheek. Met haar grote raampartijen en gezellige leesplekken nodigt ze uit om even binnen te springen. Een tweetalige boekencollectie, een vertelput, een leestrap en doorkruipmeubeltjes voor de allerkleinsten in combinatie met warme kleuren en zachte materialen en veel lichtinval maken er een plek van om graag te vertoeven.

Met zijn industriële en toch warme look is Campus W meer dan alleen de infrastructuur van de verschillende diensten. Het is een plaats voor sociale interacties. De centrale balie verbindt de bibliotheek, de polyvalente ruimte, de dienst burgerzaken, het LDC met cafetaria en neemt zo een sleutelpositie in voor meer synergie tussen de verschillende functies.

De visuele verbinding tussen de ruimtes springt in het oog en nodigt de bezoeker uit om op ontdekking te gaan in het hele gebouw. Zo is er via een groot binnenraam een connectie tussen de bibliotheek en de cafetaria van het LDC. Van de donkere gang van het restaurant in het gerenoveerde gedeelte blijft niets meer over. In plaats daarvan is er nu een lange glaspartij die de relatie tussen binnen en buiten herstelt.

De Campus W investeerde ook in energievriendelijke maatregelen en kreeg hiervoor een subsidie van afgerond 100.000 euro. Zo zijn er een groendaksysteem van 557m² met aangepaste onderhoudsvriendelijke beplanting, 120 zonnepanelen (200m² totale oppervlakte), een systeem van energiezuinige ledverlichting met bewegingsdetectoren; een regenwaterput van 15.000 liter en een D-ventilatiesysteem. Via warmtekrachtkoppeling wordt in de winter warmte aan de bodem onttrokken en de koude in de bodem opgeslagen. Op warme zomerdagen zorgt de opgeslagen koude dan voor verkoeling.

Nu de infrastructuur klaar is, wil Wemmel verder bouwen aan een zorgzame buurt met het lokaal dienstencentrum als katalysator. Gesteund door middelen voor buurtgerichte zorg zet het bestuur verder in op projecten die de seniorenflats verbinden met de buurt. Streefdoel? Een buurt waar zowel senioren als jonge gezinnen en nieuwkomers uit verschillende culturen zich thuis voelen, elkaar leren appreciëren, elkaar kunnen helpen en van elkaar kunnen leren. —

Katrien Gordts is redacteur Lokaal
Voor Lokaal 04 | 2023