zuid-west-vlaanderen doorbraak.png
Provider image

In Zuid-West-Vlaanderen wil men als doorbraaktraject werken aan de implementatie en uitrol van energiegemeenschappen. Het faciliteren van het oprichten van energiegemeenschappen door lokale besturen is namelijk een werf in het Lokale Klimaat- en Energiepact Vlaanderen. De regio ziet voordelen om deze complexe materie op regionaal niveau aan te pakken.

Al sinds 2013 slaan de lokale besturen van Zuid-West-Vlaanderen de handen in elkaar rond duurzaam energie-en klimaatbeleid. In 2020 werd het engagement van het burgemeestersconvenant hernieuwd en werd de regionale energiestrategie voor Zuid-West-Vlaanderen door elk lokaal bestuur (CBS en GR) goedgekeurd. Leiedal engageert zich als regionale coördinator van het burgemeestersconvenant om deze strategie wind in de zeilen te geven en de lokale besturen hierbij te ondersteunen.  Om 1 van de stappen in deze strategie te realiseren werd gewerkt een doorbraak rond energiegemeenschappen. Energiegemeenschappen zijn een Europese beleidsoptie, en wordt momenteel in Vlaanderen uitgerold. 

De regio kent momenteel een aantal hefboomprojecten die een bijdrage leveren aan de regionale energiestrategie: de historische en multifunctionele site Transfo, bedrijventerrein Evolis, de stadskernvernieuwing in Kortrijk, Warmtenet in Wevelgem, Wijk De Voerman in Anzegem, … 

De kennis die uit deze doorbraakprojecten voortvloeit delen en de geleerde lessen verduurzamen is de kern van het doorbraakproject. Daarbij wordt inspiratie uit het buitenland gedeeld met de regio en met Vlaanderen, maar kan ook coaching, expertise ter beschikking worden gesteld, financiële instrumenten aangereikt.  Regionaal worden de afzonderlijke lokale projecten aan tafel gezet over gezamenlijke obstakels, vragen, geleerde lessen. De Vlaamse actoren worden hierbij betrokken zodat regionale werking rond energiegemeenschappen Bottum up gestalte krijgt. Daarbij wordt gerapporteerd aan de conferentie van burgemeesters. De gemeenten en steden in de regio zijn steeds meer geïnteresseerd om hier een actieve rol in te spelen. Daarbij werd ook onderzocht hoe energiedelen een rol kan spelen in het aanpakken van energiearmoede. Deze scenario’s zijn helaas vastgelopen op de regelgeving van het sociaal tarief. De piste om energie te delen tussen gemeentelijk gebouwen wordt ook verder uitgewerkt. Intussen werd in het kader van het doorbraakproject ook een model uitgewerkt voor de Technische Assistentiehub Energiegemeenschappen. Een projectvoorstel werd uitgewerkt in samenwerking met de andere streekontwikkelingsintercopmmunales. Zij ondertekenden daarvoor een samenwerkingsovereenkomst om het partnerschap te consolideren. De Vlaamse regering keurde het projectvoorstel goed. De interregionale samenwerking start in 2024.

  • Als de regio de lokale projecten bij mekaar brengt, gezamenlijke obstakels en oplossingen detecteert en daar ook de Vlaamse actoren bij betrekt, dan zal de implementatie van energiegemeenschappen veel efficiënter en doeltreffender kunnen verlopen.

- Jan Seynhaeve, voorzitter van de burgemeestersconferentie van de regio Zuid-West-Vlaanderen

Partners

  • VEKA, VREG, Fluvius, Flux50, Vlaskracht 
  • De 13 gemeenten uit Zuid-West-Vlaanderen 
  • Leiedal en W13 

Meer weten?

 

Dominiek Vandewiele, Programmamanager energietransitie, Leiedal 

Merel Goossens, Ruimtelijk Planner, Leiedal 

Geleerde lessen

  • Constructief mee naar oplossingen zoeken in concrete projecten, helpt weerstand bij partners die worden uitgedaagd door het innovatieve aspect aan te pakken 
  • Creativiteit in het ontwikkelen van een nieuw samenwerkingsmodel 
  • Gemeenschappelijke uitdagingen creëren coalities. Het is interessant van deze dynamiek gebruik te maken.