Samen met 44 buurtbewoners en verschillende stadsdiensten heeft Liesbeth Van Damme ervoor gezorgd dat er heel wat nieuwe tegeltuintjes op het voetpad in de Emanuel Hielstraat werden aangelegd.
Doelstelling
Het burgerbudget is een initiatief van het lokaal bestuur Dendermonde om burgerinitiatief te stimuleren. Met het burgerbudget kunnen inwoners van Dendermonde acties opzetten met als specifiek doel de leefbaarheid, het samenleven, de bewonersparticipatie en de onderlinge betrokkenheid in de buurt te verbeteren. Bij het burgerbudget staat een grote mate van zelfinitiatief van burgers centraal: de verantwoordelijkheid voor de uitvoering ligt bij de aanvragers.
Proces
In 2020 lanceerden ze het eerste burgerbudget. In totaal werden 60 ideeën ingediend.
Twaalf daarvan voldeden aan alle voorwaarden en zijn door de inwoners verkozen met meer dan 100 stemmen. Exact 800 Dendermondenaren brachten hun stem uit. De beoordelingscommissie analyseerde de twaalf overgebleven ideeën en schoof vier projecten naar voren die van Dendermonde een nog aangenamere stad maken. Ze werden verkozen op basis van het aantal stemmen en het algemeen belang, maar vooral de eigen inbreng van de indieners gaf de doorslag.
Een budget van 30.000 euro werd verdeeld over de vier winnende projecten. De indieners bekeken samen met de stadsdiensten hoe hun project verder kon worden gerealiseerd. Drie projecten uit het burgerbudget zijn ondertussen al gerealiseerd.
- In de wijk Winningen staat nu een burenbank om te rusten en te genieten van wat plukfruit. Dat idee kwam van Bianca Smet en ontving 2.000 euro.
- In de bibliotheek kunnen inwoners sinds september 2021 ook gezelschapspellen uitlenen. Dat idee kwam van Andries Geldof en ontving 8.000 euro.
- Sinds oktober 2021 is de Emanuel Hielstraat omgetoverd tot een Trottoir Tomate. De voetpaden werden opengebroken en meer dan 40 tegeltuinen werden aangelegd met planten, struiken, klimplanten … Dat idee kwam van Liesbeth Van Damme en ontving 10.000 euro.
- In Baasrode zijn ze volop bezig om speelplein De Vliet 2.0 te bouwen. Dat idee kwam van Annelore Van Pollaert en ontving 10.000 euro.
In 2021 werd het tweede burgerbudget gelanceerd. Er werden 26 ideeën ingediend waarvan elf projecten voldeden aan de voorwaarden. Vijf projecten kregen uiteindelijk meer dan 100 stemmen. Deze vijf indieners kregen de kans om hun project voor te stellen aan de beoordelingscommissie, een nieuwe mogelijkheid sinds 2021. Nadien werden deze besproken en geanalyseerd. Vier ideeën werden verkozen en zijn nu in volle opstart: fruitbomen op openbare plaatsen, openbare schaaktafels, een yogapad in de natuur en inzamelboxen en bekendmakingsmateriaal voor ‘samen tegen menstruatiearmoede’.
Door het succes van al deze projecten starten ze ook in 2022 een nieuw burgerbudget. Nieuw voor de editie van 2022 is de samenstelling van de jury. In plaats van afgevaardigden uit de adviesraden (welzijnsraad, forum cultuur) en de stadsdiensten kiezen ze in 2022 om via een open oproep inwoners in de jury te laten zetelen. Zo willen ze het volledige project nog meer participatief aanpakken. Daarnaast werken ze ook de eerste keer met een thematisch burgerbudget: alle ideeën en aanvragen moeten gelinkt zijn aan duurzaamheid en klimaat, een ander belangrijk thema uit onze meerjarenplanning #project9200.
Procedure
De aanvraagprocedure verloopt in vijf fasen:
- Fase 1: Indienperiode (van 1 maart tot 31 mei)
- Fase 2: Analyse en selectie (van 1 juni tot 30 juni)
- Fase 3: Stemperiode (van 1 juli tot 31 augustus)
- Fase 4: Budgetverdeling (van 1 tot 30 september)
- Fase 5: Bekendmaking: oktober
De communicatiedienst coördineert het volledig proces van het burgerbudget. Tijdens de indienfase ondersteunt de communicatiedienst de indieners om hun idee nog verder uit te werken of ontbrekende gegevens toe te voegen. Tijdens de tweede fase worden deze ideeën getoetst aan de voorwaarden uit het subsidiereglement. De communicatiedienst zet bij de start alles correct op het digitaal platform https://denkmee.dendermonde.be in samenwerking met Citizenlab. In fase 4 gebeurt de budgetverdeling aan de hand van een beoordelingscommissie die de overgebleven projecten analyseert en bespreekt. Tijdens deze fase krijgen de indieners de kans om hun idee voor te stellen aan deze commissie. De ideeën worden verkozen op basis van het algemeen belang voor Dendermonde, maar vooral de eigen inbreng van de indieners geeft de doorslag. De indieners worden nadien op de hoogte gebracht van de gekozen projecten en gaan met de stadsdiensten aan de slag om hun project uit te voeren.
Betrokken partijen
- Communicatiedienst
- Stadsdiensten
- Beoordelingscommissie
- Projectindiener
De communicatiedienst trekt het volledige proces van burgerbudget en is van bij de start tot de uitvoering betrokken. Tijdens fase 4 komt de beoordelingscommissie in het vizier om mee te bepalen welke projecten uiteindelijk verkozen worden. Zodra de projecten gekozen zijn, gaan de indieners aan de slag ondersteund door de stadsdiensten.
Resultaat
Na elk jaar evalueert de communicatiedienst samen met de andere betrokkenen (subsidiecommissie, aanvragers, diensten lokaal bestuur …) wat anders en beter kan. Zowel in 2020 als in 2021 deden ze een evaluatie en volgende belangrijkste aanpassingen gaan ze doorvoeren:
- Meer inzetten op communicatie en bekendmaking zodat het aantal ingediende ideeën kan stijgen.
- Bij het eerste burgerbudget konden de indieners hun voorstel niet verdedigen. In 2021 hebben ze een tussenstap ingevoerd waardoor de indiener de kans had om zijn/haar project voor te stellen aan een beoordelingscommissie. Dat extra voorstellingsmoment werd als een meerwaarde ervaren. De beoordelingscommissie krijgt zo de kans om kennis te maken met de indieners en vragen te stellen. Indieners kunnen bewijzen (en verdedigen) hoe doordacht en uitgewerkt hun project is.
- De voorbije burgerbudgetten moesten de ingediende projecten gelinkt zijn aan het meerjarenplan #project9200. Vanaf 2022 schuiven ze een bepaald thema naar voor. De ingediende ideeën van die editie van het burgerbudget moeten verband houden met het gekozen thema, bv. duurzaamheid en klimaat, kinderarmoede … Voor het burgerbudget 2022 werken ze rond het thema ‘klimaat en duurzaamheid’. Dat start op 1 maart 2022.
- De subsidiecommissie wordt op een andere manier samengesteld nl. uit drie politiek vertegenwoordigers, twee experten afhankelijk van het thema en vijf burgers via een open oproep en loting.
- De beoordelingscriteria van de subsidiecommissie worden concreter vastgelegd zodat ze nog transparanter feedback kunnen geven naar de projectindieners.
Bereik
Hun communicatie gebeurt voornamelijk op onze eigen stadskanalen bv. een artikel in het Stadsmagazine dat in de bus valt bij onze inwoners, een bericht op onze website dendermonde.be, promotie op sociale media Facebook, Instagram en LinkedIn. Regelmatig herhalen ze deze oproep tijdens de verschillende fases van het burgerbudget. Bij de start van een nieuw burgerbudget sturen ze ook een persbericht uit naar de lokale pers. De stadsdiensten en collega’s worden op de hoogte gebracht via intranet en op het Forum (een tweewekelijks intern dienstoverschrijdend overleg), zodat binnen de organisatie iedereen het burgerbudget ook kan promoten.
Voor burgerbudget 2022 willen ze nog meer inzetten op communicatie.
Tips
Zij hebben bij de voorbije twee burgerbudgetten ondervonden dat de indiener duidelijk eigenaarschap moet tonen. Anders komt het nogal snel op de stadsdiensten terecht en is het enkel een forum om ideeën aan te brengen. Het is wel degelijk van belang dat de indiener zelf aan de slag gaat en zijn idee verder uitwerkt, met de nodige ondersteuning van de stadsdiensten. Daarom hebben zij tijdens burgerbudget 2021 de indieners aan het woord gelaten tegenover de beoordelingscommissie om aan de hand van vragen te horen hoe ze in het project staan.
Praktische informatie
- Verantwoordelijke en contactgegevens: Elke Merckx (communicatieverantwoordelijke) en Ann Van Goethem (communicatiemedewerker) via communicatie@dendermonde.be of 052-25 10 20.
- Looptijd: legislatuur 2020-2025
- Kostprijs: 30.000 euro per jaar
- Meer weten?
