Burgerbudget en -begroting

Bij een burgerbegroting beslissen burgers zelf hoe een (deel van een) overheidsbudget wordt besteed. Belangrijke budgettaire prioriteiten over publieke middelen worden vastgelegd of besproken. Met een burgerbudget wil een lokaal bestuur in de eerste plaats de sociale cohesie en leefbaarheid in de wijk versterken. Inwoners denken projecten uit en slaan de handen in elkaar, ondersteund met een wijkbudget.

Burgerbegroting

Wat is een burgerbegroting? In de definitie zeggen we: een burgerbegroting is een proces van democratische besluitvorming, waarbij burgers zelf beslissen hoe een (deel van een) gemeentelijk of overheidsbudget wordt besteed. Overigens kan dit ook gaan om geld van andere partijen met een publieke functie zoals woningcorporaties, zorgpartijen of lokale energiebedrijven.

Tijdens het opstellen van een burgerbegroting worden belangrijke budgettaire prioriteiten vastgelegd en/of allerhande voorstellen van projecten voor publieke uitgaven besproken. Sommige burgerbegrotingen hebben een adviserend karakter, maar in de meeste Vlaamse en Nederlandse gevallen worden de beslissingen effectief uitgevoerd door de verkozen vertegenwoordigers.

Onderscheidende kenmerken van een burgerbegroting zijn:

De inhoudelijke keuzes die in het proces gemaakt worden, zijn keuzes die door burgers gemaakt worden. Het heet niet voor niks een burgerbegroting. De agenda, de vraagstukken die opgepakt worden, de thema’s die gekozen worden, de plannen en initiatieven die aangedragen worden, de manier van uitvoering, dit alleswordt beslist door inwoners.
Het gemeentebestuur is vooraf kaderstellend in het beleidsdomein waarop de burgerbegroting plaatsvindt. Bij voorkeur alle publieke terreinen, maar soms kan er een beperking worden aangegeven

Ook kan de gemeenteraad aangeven of ze tijdens het proces wil meeselecteren in de aangedragen onderwerpen en plannen. Zonder daarmee de keuzevrijheid van burgers te veel te beperken. Bijvoorbeeld door van te voren vast te stellen over welke domeinen een burgerbegroting mag gaan of doordat ze onderwerpen beoordeelt op haalbaarheid.

Bron: https://burgerbegrotingen.eu/

Meer info

Kennisplatform burgerbegroting burgerbegrotingen.eu
Website begrotingsparticipatie met voorbeelden, interviews en beschouwende artikels, De Wakkere Burger
Publicatie begrotingsparticipatie, Koen Wynants. (2014)
Gids voor deliberatie in participatieve begrotingen

Burgerbudget

Het College kan het beheer van budgetten voor de realisatie van bepaalde acties of projecten toevertrouwen aan wijkcomités en burgerinitiatieven. Het is de gemeenteraad die bepaalt aan welke voorwaarden een wijkcomité of burgerinitiatief moet voldoen om als voldoende gedragen te worden beschouwd. De mogelijkheid van burgerbudget wordt voorzien in het decreet Lokaal Bestuur (hfst 2, art. 304).

Lokale besturen geven aan een burgerbudget in te zetten als een manier om inwoners te laten meedenken en samenwerken. Ze willen inwoners zeggenschap geven om hun omgeving en leefwereld mee vorm te geven. Inwoners kunnen voorstellen indienen maar spelen ook een rol bij de uitwerking van hun voorstel.