Het decreet over het lokaal bestuur (DLB) geeft een aantal bevoegdheden expliciet aan het college en het vast bureau. Daarnaast kunnen de gemeente- en OCMW-raad ook nog bevoegdheden overdragen aan beide organen. Dit wel binnen bepaalde grenzen. Gemeente en OCMW zijn nog steeds aparte rechtspersonen met eigen bevoegdheden. Afhankelijk van waarover het hieronder gaat is dus ofwel het college ofwel het vast bureau bevoegd.
De belangrijkste algemene bevoegdheden die het decreet toewijst aan het college of vast bureau zijn:
- Het voorbereiden van de beraadslagingen en de besluiten van de gemeenteraad en van de OCMW-raad.
- Het uitvoeren van de besluiten van de gemeenteraad en van de OCMW-raad.
- De daden van beheer over de gemeentelijke inrichtingen en eigendommen en over die van het OCMW.
- Bepaalde delen van het financieel beheer.
- Het aanstellen en het ontslaan van het personeel (behalve voor de algemeen directeur, de (adjunct-)algemeen directeur, de financieel directeur en ombudsman).
- Het voeren van de plaatsingsprocedure, het gunnen en het uitvoeren van overheidsopdrachten.
- Het beslissen tot optreden in rechte en het vertegenwoordigen van gemeente en van het OCMW.
- Het opleggen van bepaalde gemeentelijke administratieve sancties (enkel het college).
Daarnaast kunnen de gemeente- en OCMW-raad bepaalde bevoegdheden delegeren aan het college en vast bureau. Dat gaat dan om zaken als het vaststellen van tarieven voor retributies. De belangrijkste raadsbevoegdheden mogen echter niet gedelegeerd kunnen worden.
De belangrijkste bevoegdheden die niet aan het college en vast bureau gedelegeerd kunnen worden zijn:
- De goedkeuring van de beleidsrapporten.
- Het vaststellen van reglementen (waaronder de belastingreglementen).
Het college en het vast bureau kunnen bepaalde bevoegdheden ook (verder) delegeren aan de algemeen directeur. Maar ook hier voorziet het decreet in uitzonderingen. De algemeen directeur kan bepaalde van de door het college en het vast bureau gedelegeerde bevoegdheden ook (verder) delegeren aan andere personeelsleden van de gemeente en het OCMW.
Voor meer info zie dit overzicht van bevoegdheden van het college en vast bureau.