Kinderopvang en kinderarmoede

Jaar na jaar stijgen de kinderarmoedecijfers. In 2015 steeg het aantal kinderen dat in armoede opgroeit naar 12%, dat is 0,6% meer dan in 2014. De VVSG ziet kinderopvang als een krachtig instrument in de strijd tegen kinderarmoede, zowel in het voorkomen van kinderarmoede als in het helpen van gezinnen om uit de armoede te geraken.  

Kinderarmoede gaat steeds over kinderen die in een arm gezin opgroeien. Een armoedebeleid moet inzetten op twee sporen: een structureel beleid dat het verhogen van het gezinsinkomen als ambitie heeft en een flankerend beleid dat vooral inzet op de gevolgen van leven in armoede. Op beide niveaus kan kinderopvang een betekenis hebben.

Ondanks inspanningen op verschillende overheidsniveau's (federaal, Vlaams en lokaal) blijft het aantal kinderen dat in armoede opgroeit, stijgen. Door de coronacrisis zal dit aantal vermoedelijk nog stijgen. Het Vlaams beleid focust voornamelijk op kinderopvang in kader van (traject naar) werk en voorrang voor werkende ouders. Hierdoor wordt de rol van kinderopvang in de bestrijding van kinderarmoede niet ten volle gegrepen!

Het VVSG-Steunpunt Kinderopvang schreef een nota om blijvend aandacht te vragen voor en verder in te zetten op de sociale functie van kinderopvang (naast de economische en pedagogische functie). Een plaats in de formele (inkomensgerelateerde) kinderopvang voor elk gezin dat daar nood aan heeft, kinderopvang als basisrecht, ook voor kwetsbare gezinnen is daarbij het uitgangspunt en streefdoel.

De nota beschrijft:

• welke rol er is weggelegd voor de kinderopvang baby's en peuters i.f.v. armoedebestrijding;
• hoe lokale besturen op hun beleidsniveau nu reeds inzetten op kinderopvang om kinderarmoede lokaal te bestrijden (lokale praktijken);
• een aantal voorstellen die het nog meer mogelijk maken om kinderopvang als instrument in kinderarmoedebestrijding in te zetten.

De nota werd in eerste instantie besproken op de Overleggroep Kinderopvang. Nadien werd de aangepaste nota voorgesteld tijdens de Bestuurlijke Commissie Samenleven en Zorg voor elkaar en goedgekeurd. De komende maanden volgen gesprekken met partners (vb. Vlaams Welzijnsverbond, Gezinsbond, enz.) om op zoek te gaan naar bondgenoten om samen aan enkele voorstellen te werken.

Cahier Kinderopvang – De sociale functie van kinderopvang: zetten jullie lokaal in op het bestrijden van (kinder-) armoede? Of ben je op zoek naar hoe kinderopvang hierin een rol kan spelen? Laat je dan inspireren! Aan de hand van lokale praktijken, theoretische achtergrond, concrete handvaten en methodieken geven we in dit Cahier Kinderopvang een aanzet om lokaal aan de slag te gaan.

Het DOE-pakket 'Toegankelijke kinderopvang voor iedereen – samen aan de slag' is een hulpmiddel om het thema 'sociale functie kinderopvang' bespreekbaar te maken binnen een lokaal samenwerkingsverband (LOK, Huis van het Kind, armoede overleg, ...). Het reikt concrete methodieken en inspirerend materiaal aan om gezamenlijke reflectie te voeden en te komen tot gezamenlijke acties.

Perstekst: Ruimte voor kwetsbare gezinnen in de kinderopvang: op 28 maart 2017 organiseerde de VVSG i.s.m. de stad Leuven een persconferentie onder het motto "Kinderopvang kan socialer". In deze perstekst vind je heel wat informatie en inspirerende praktijken.