Rentesubsidies private initiatiefnemers voor ontwikkeling van gemengde woonprojecten

Betaalbaar wonen is al langer dan vandaag een hot topic. Het is een feit dat er een grote nood is aan meer betaalbare huurwoningen. De VVSG gaf eerder al aan dat er verdere inspanningen nodig zijn, zowel op de sociale als de private (huur)markt.

De Vlaamse Regering heeft vorige week een ontwerp van decreet goedgekeurd dat het mogelijk maakt dat de Vlaamse Regering een subsidie of lening verstrekt aan private initiatiefnemers om kwaliteitsvolle en betaalbare huurwoningen te realiseren.  Het ontwerpdecreet definieert een private initiatiefnemer als elke rechtspersoon of natuurlijke persoon met uitsluiting van een sociale woonorganisatie. De memorie van toelichting verduidelijkt dat onder te term private initiatiefnemers dus zowel private rechtspersonen (vennootschappen, vzw’s, stichtingen van openbaar nut,…) als natuurlijke personen worden begrepen.

De concrete uitvoeringsmodaliteiten om recht te hebben op die subsidies, zoals de termijn waarvoor de private initiatiefnemer zich verbindt, de voorwaarden waaraan de private initiatiefnemer moet voldoen, de voorwaarden waaraan de huurders moeten voldoen en de voorwaarden waaraan de woningen moeten voldoen, … moeten door de Vlaamse Regering nog worden vastgesteld.  De Vlaamse Regering zal ook de maximale huurprijs, een korting op de huurprijs en de minimale duur van de private huurovereenkomst kunnen bepalen.

Gemengde woonprojecten

Matthias Diependaele, minister van Wonen, heeft in het Vlaams parlement al toegelicht hoe de Vlaamse Regering deze decretale bepaling wil invullen. Hij noemt het systeem geconventioneerd verhuren. Concreet wil de Vlaamse Regering inzetten op gemengde projecten. Minimaal één derde van het woonproject moet bestaan uit sociale woningen. Die woningen zullen verhuurd worden door de woonmaatschappij. Voor dit deel van het project zouden de private initiatiefnemers een rentesubsidie kunnen ontvangen die overeenstemt met de -1% lening waar de woonmaatschappijen beroep op kunnen doen voor het bouwen van sociale woningen. Voor deze rentesubsidie gebruikt de Vlaamse regering de ongebruikte middelen van de FS3-leningen uit de sociale woningbouw.

Verder moet één derde van het woonproject worden ingevuld door betaalbare huurwoningen. Voor de realisatie van deze huurwoningen zal de initiatiefnemer een rentesubsidie kunnen ontvangen die gelijk is aan een renteloze lening. Die rentesubsidie zou niet worden vergoed vanuit de FS-3 middelen. Voor de betaalbare woningen zal een maximale huurprijs gelden en zullen er eveneens inkomensgrenzen bepaald worden voor de huurders. De inkomensgrens zou 46.000 euro voor een alleenstaande en 65.000 à 66.000 euro voor een gezin bedragen. 

Hoe het laatste derde deel van het project wordt ingevuld, laat de Vlaamse Regering over aan de private initiatiefnemer.

Nog veel vragen

Elke initiatief dat inzet op een mix van meer betaalbare en sociale woningen verdient dus aandacht. Lokale besturen zijn dan ook benieuwd naar de concrete uitwerking ervan. Vandaag zijn er immers nog heel wat vraagtekens die moeten opgelost worden, zowel operationeel als beleidsmatig:

• Hoe lang zullen de woningen sociaal en/of betaalbaar moeten verhuurd worden?
• Hoe zal de controle op het naleven van de voorwaarden gebeuren?
• Moeten de woonmaatschappij en de private initiatiefnemer op voorhand een overeenkomst hebben? Strookt dit dan met de wet op overheidsopdrachten?
• Is er geen risico dat er sprake is van staatsteun (cfr de vernietiging van de sociale last)
• Hoe verhoudt deze mogelijkheid zich tot de SVK pro en CBO procedure? Wat betekent dit voor de bescheiden woningen die de woonmaatschappijen kunnen bouwen ?
• Kunnen de woningen individueel verkocht worden of zal de initiatiefnemer de woningen in eigen beheer moeten houden?
• Wie zal de inkomensvoorwaarden voor de betaalbare huurwoningen aftoetsen en controleren?
• Wie houdt de inschrijvingslijst bij?
• Zullen er nog andere criteria gelden behalve het maximaal inkomen?
• ….

Lees meer in

• Het ontwerp van decreet tot wijziging van diverse decreten met betrekking tot wonen van
• de bijhorende memorie van toelichting
• de bijhorende nota

De VVSG volgt dit initiatief van nabij op. Je bent lokaal mandataris of werkt voor een lokaal bestuur en hebt een opmerking, vraag of suggestie, neem contact op met Joris Deleenheer.