Auteur: Loes Weemaels
Gepubliceerd op: 20-10-2022
De VVSG stelt vast dat een aantal essentiële doelstellingen en engagementen over zwerfvuil en inzameling van verpakkingen tot nu toe niet worden gehaald. VVSG vraagt aan de Vlaamse Regering om de producenten te wijzen op hun verantwoordelijkheden en op korte termijn bijkomende beleidsmaatregelen te nemen zodat de doelstellingen alsnog behaald worden. Dat zei VVSG op een hoorzitting vandaag over plastic en statiegeld in de Commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement. Verder heeft VVSG meerdere bedenkingen bij een mogelijke uitrol van een beloningssysteem en wijst VVSG op de voorwaarden waaraan een statiegeldsysteem moet voldoen indien de Regering dat zou invoeren, vanuit het oogpunt van de lokale besturen.
Bijkomende beleidsmaatregelen zijn nodig om doelstellingen alsnog te behalen
VVSG komt tot de vaststelling dat de kosten voor het opruimen van zwerfvuil aanzienlijk hoog blijven, er geen verbetering is in de zwerfvuilproblematiek en we nog een aanzienlijk deel van de verpakkingen in de huisvuilzak en zwerfvuil terugvinden waardoor we een aantal essentiële beleidsdoelstellingen van zwerfvuil en inzameling niet halen. VVSG vraagt aan de Vlaamse Regering om de producenten te wijzen op hun verantwoordelijkheden en op korte termijn bijkomende beleidsmaatregelen te nemen zodat de doelstellingen alsnog behaald worden. Essentiële maatregelen daarvoor zijn meer prioriteit op vlak van afvalpreventie aan de bron, stel de producent volledig verantwoordelijk voor zijn product en zorg voor een betere en correcte beleidsmonitoring.
Geen voorstander van uitrol beloningsysteem
Indien de ambitieuze inzamel- en recyclagedoelstellingen niet significant gehaald worden, zou de Vlaamse regering de sector vragen om statiegeld te organiseren of een veralgemeend beloningssysteem in te voeren. Fost Plus introduceerde in 2020 zo’n beloningssysteem voor zwerfvuil genaamd “De Click”, maar VVSG stelt vast dat er momenteel onvoldoende data beschikbaar is over de netheid om de impact op het zwerfvuil te kunnen evalueren. Daarnaast ziet VVSG ook een aantal beperkingen van het systeem zoals de vrijwillige financiering door lokale handelaars, de beperkte participatie en de opvolging door de lokale besturen. Zolang men niet op een onderbouwde manier kan aantonen dat een beloningssysteem een significante impact heeft op de hoeveelheid zwerfvuil en openbare netheid, is VVSG geen voorstander om dergelijke projecten in te voeren in Vlaanderen.
Praktische modaliteiten zijn belangrijk bij een statiegeldsysteem
De VVSG nam een eerder standpunt in dat statiegeld een te overwegen maatregel kan zijn in geval de doelstellingen niet behaald worden. Ook uit een berichtgeving blijkt dat de Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir van mening is dat een statiegeldsysteem in de nabije toekomst onvermijdelijk is. De praktische modaliteiten zijn evenwel belangrijk bij een statiegeldsysteem, ook vanuit het oogpunt van de lokale besturen. VVSG vraagt om goed te bepalen op welke soort verpakkingen het statiegeldsysteem van toepassing zou zijn en vindt het belangrijk dat het systeem eenvoudig is en toegankelijk voor elk soort consument. Dat bepaalt immers de participatiegraad van het systeem. Ook fraudegevoeligheid is een belangrijk aandachtspunt. VVSG is van mening dat indien er een statiegeldsysteem komt, de totale kost van een statiegeldsysteem bij de producenten moet liggen. In geen geval moeten de lokale besturen instaan voor bijkomende kosten die veroorzaakt worden door een statiegeldsysteem. VVSG is geen voorstander van het scenario waarbij de terugname hoofdzakelijk via het openbaar domein verloopt en de verantwoordelijkheid bij de lokale besturen wordt gelegd.
