Auteur:

Gepubliceerd op: 15-05-2024

De afgelopen week heeft het Vlaams Parlement diverse regelgeving aangenomen die een aanzienlijke invloed zal hebben op het beleid rond ruimtelijke planning en omgevingsvergunningen van gemeenten. Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste wijzigingen.
 

De modulaire omgevingsvergunning

De omgevingsvergunningsprocedure wordt modulair van opbouw. Afhankelijk van de complexiteit van het voorgenomen project betekent dit dat een aanvraag één of meer procedures moet doorlopen; en de gemeente dus meer of minder tijd om een beslissing te nemen. Het als aanvrager aanpassen van een lopende aanvraag aan nieuwe inzichten of opmerkingen uit adviezen of het openbaar onderzoek wordt een recht.
 

Het omgevingsbesluit

Het omgevingsbesluit heeft als doel bepaalde projecten sneller dan nu te realiseren. Als een concreet project maar een vergunning kan krijgen als de overheid eerst het ruimtelijk uitvoeringsplan moet aanpassen, kan daar immers veel tijd over gaan. Het omgevingsbesluit daar verandering in brengen, door in één procedure zowel het plan met de bijbehorende voorschriften aan te passen én over de vergunningsaanvraag te oordelen. De mogelijkheid om zo'n omgevingsbesluit aan te vragen geldt voorlopig voor drie categorieën van projecten:

  1. projecten die bijdragen aan de bouwshift; de realisatie van verdichtingsprojecten in kernen waarbij het project 'toevallig' in de 'verkeerde' bestemmingszone ligt, moeten zo vlotter mogelijk worden
  2. werken van algemeen belang, zoals de aanleg of aanpassing van fietspaden en rioleringen,
  3. projecten gelieerd aan zonevreemde bedrijven.
     

Het verzameldecreet omgeving

Het verzameldecreet bevat tal van wijzigingen. Enkele belangrijke wijzigingen zijn:

  • Het principe van de 'planologische neutraliteit' wordt ingevoerd: als een stuk grond bouwgrond wordt, moet dit elders gecompenseerd worden door een grond met een harde bestemming een natuur of landbouwbestemming te geven.
  • Gemeenten kunnen straks voor bepaalde handelingen wél een vergunningsplicht invoeren (concreet: kap bomen en erfgoed). Hiervoor wordt nog een uitvoeringsbesluit opgemaakt. De meldingsplicht wordt teruggeschroefd tot handelingen die tijdelijk van aard zijn.
  • De vergunningsmogelijkheden voor een functiewijziging van een hoeve naar burgerwoning in landbouwzone wordt beter geregeld.

Ontdek de wijzigingen.
 

De milieueffectenrapportage 

Een milieueffectrapportage (MER) onderzoekt de mogelijke milieugevolgen van bepaalde activiteiten of ingrepen. De vergunningverlenende overheid krijgt extra bevoegdheden als het gaat over de goedkeuring van het MER-rapport. Een Vlaams expertisecentrum voor milieueffectrapportage moet gemeenten ondersteunen. Lees de nieuwe regelgeving.
 

Wanneer treden de aanpassingen in werking?

De Vlaamse regering zal concrete data vaststellen voor de inwerkingtreding van de meeste aanpassingen.
 

Wat vindt de VVSG? 

De VVSG heeft standpunten ingenomen over elk van de bovengenoemde punten. Je vindt ze door op de 'tegels' onder aan deze tekst te klikken.
Enkele teksten zijn in lijn met onze wensen aangepast, zoals de mogelijkheid om sommige handelingen waarvoor op Vlaams niveau geen vergunning nodig is, op lokaal niveau wél vergunningsplichtig te kunnen maken. Ook op onze vragen rond verduidelijkingen rond het functioneren van het principe van de planologische neutraliteit is ingegaan. Op andere punten voldoen de definitieve teksten echter niet aan onze verwachtingen: bijvoorbeeld dat een door de gemeente als onvolledig verklaarde vergunningsaanvraag n beroep nog kan worden aangevuld. Het college als vergunningverlenende overheid in eerste aanleg kan zo worden omzeild. 

Xavier Buijs