‘Mensen in een kwetsbare situatie komen dikwijls van ver. Ze hebben niet alleen behoefte aan het aanleren van een technologie, maar die technologie leren is wel het middel in onze integrale en persoonlijke manier van werken. Zoveel mogelijk werken we op maat van elk individu,’ zegt Bjorn Cuypers van het Antwerpse Steunpunt Tewerkstelling vzw dat al in 1987 werd opgericht en alle kwetsbare mensen zonder werk begeleidt, vooral mensen die kortgeschoold zijn, anderstalig en van wie het potentieel nog niet voldoende is ontdekt.
Het Steunpunt organiseert via een VDAB-tender voorbereidende opleidingen voor werk in de industrie. ‘We gaan uit van goede wil en een intrinsieke motivatie. De meeste mensen komen naar hier omdat ze vooruit willen, maar als je de taal onvoldoende kent of de deurwaarder staat voor de deur, zakt je motivatie. We kijken daarom ook naar het welzijn van de mensen, naar hun psychosociale toestand. Als we als samenleving investeren in het leren van Nederlands, in sollicitatietrainingen, in het aanleren van een vak, en de deurwaarder komt de eerste loonbrief opeisen, dan rendeert dit niet. Dus we nemen ook die papierhandel onder handen, de persoon moet mentaal klaar zijn maar ook kinderopvang hebben en vervoer om in de fabriek te geraken. Dat hele pakket moet in orde zijn, dat is onze integrale werkwijze.’
Metaalbad
Via infosessies komen jaarlijks 160 nieuwe cursisten op Steunpunt Tewerkstelling terecht, ze willen werken maar weten niet wat ze waard zijn of wat ze kunnen. De screening gebeurt tijdens het ‘metaalbad’ dat drie weken duurt. Bjorn Cuypers: ‘We zien hoe ze in groep functioneren, terwijl ze plannen leren lezen en de lessen metaalbewerking, Nederlands, wiskunde, elektriciteit en praktijk volgen. We geven elke persoon een 360°-rapport, maar hij of zij blijft regisseur van het eigen project. Dan is er een oriëntatie, wat is mogelijk een goede richting en wat vindt de persoon daar zelf van?’ De meesten van hen kiezen een van de twee vooropleidingen elektriciteit of lassen-en-pijpfitter in groep met telkens een individueel coachingtraject. Dit traject duurt dertien weken, in deze weken behalen ze ook het VCA-attest, het veiligheidsattest dat je moet hebben als je in een fabriek wilt werken.
‘Dat VCA-attest is een zeer talig examen, we steken veel tijd in het verwerven van de moeilijke woordenschat, ook het digitale examen is een extra struikelblok en daarom oefenen we alles heel praktisch in,’ zegt Bjorn Cuypers. In deze vooropleidingen krijgen de deelnemers ook nog technisch Nederlands, technisch tekenen, wiskunde, taal, theoretische en praktische lessen naast de individuele coaching. Daarna volgen de cursisten vervolgopleidingen bij de VDAB. Een deel van hen blijft bij Steunpunt Tewerkstelling voor de finaliteitsopleiding Hulp Industrieel Elektricien. Zo’n 85 % van de mensen die beide opleidingen elektriciteit bij het Steunpunt Tewerkstelling hebben gevolgd, heeft na een half jaar werk als hulp industrieel elektricien. Volgens Bjorn Cuypers is dat te danken aan de jobcoach die hen blijft begeleiden tijdens de stage en het werk.
Mentale bandbreedte
Daarvoor heeft het Steunpunt genoeg ervaring, onder meer dankzij het ESF-project WerkInZicht waarbij ze werkzoekenden die niet (meer) zijn ingeschreven bij de VDAB of die een ziekte-uitkering krijgen, overtuigen om in een traject naar werk te stappen. ‘Al drie jaar zoeken we hen actief op. Ondertussen hebben we met drie andere organisaties in het Antwerpse al 800 mensen bereikt, met goede resultaten. We richten ons op hun mogelijkheden en gebruiken geen dwang of sancties. Het is een boeiend verhaal dat verlengd wordt tot eind 2022.’ Volgens Bjorn Cuypers behalen ze die goede resultaten door een warme maar aanklampende benadering die werkt rond intrinsieke motivatie. Eerst zorgt de coach weer dat alle randvoorwaar den vervuld zijn en creëert ruimte in hun leven om te gaan werken.
‘Als je als overheid mensen te vroeg in werk duwt is dat tijd- en geldverlies. Eerst moeten ze werken aan hun gezondheid, hun gezinssituatie, de kinderopvang. Pas als al die drempels zijn weggewerkt, komt er mentale bandbreedte vrij,’ zegt Bjorn Cuypers. Daarnaast werkt het Team Op Maat van het Steunpunt aan taalcoaching tijdens opleidingen of de eerste weken op een bedrijf. ‘Het is zo jammer als mensen door een communicatieprobleem na een week al een C4 krijgen.’ Voor deze en alle andere vormen van begeleiding van jaarlijks zo’n driehonderd tot driehonderdvijftig werkzoekenden werken er twintig mensen op het Steunpunt. •
Marlies van Bouwel is hoofdredacteur van Lokaal
Iedereen digitaal, dankzij Artikel-60’ers
In de Borgerhoutse Kwekerijstraat komt een man stralend de straat op, zijn donkerbruine ogen blinken gelukzalig boven zijn mondmasker. Hij houdt een laptop onder de arm waarvoor hij 70 euro heeft betaald, inclusief een jaar garantie. Bij het Steunpunt volgen ook vijf mensen met het Artikel-60-statuut een werkervaringstraject in het ICT service center, een heel succesvol traject, want 85 procent van hen heeft binnen een half jaar na hun traject een reguliere baan.
Ze voeren IT-basishandelingen uit bij klanten, zo herstellen ze de computers bij het CAW, ze steken geheugen bij of lossen kleine netwerkproblemen op. Daarnaast wissen ze alle gegevens van de 500 afgedankte laptops die het Steunpunt jaarlijks van de stad Antwerpen krijgt. Vervolgens ‘refurbishen’ ze de toestellen. ‘We zorgen dat ze helemaal in orde zijn. Bij twijfel verkopen we een toestel niet,’ zegt Bjorn Cuypers. ‘Een aantal van die laptops worden klaargemaakt voor mensen in een kwetsbare situatie. De 70 euro die ze ervoor betalen, is eigenlijk voor onze service. Het is precies kostendekkend en zo kunnen we zoveel mogelijk mensen aan een computer helpen.
Op deze manier werken we aan e-inclusie, OCMW-cliënten worden digitaal vaardiger dankzij deze OCMWcliënten in een Art-60-statuut.’ Mensen in een IT Art-60 -traject refurbishen niet alleen computers, ze leren ook de contacten met de OCMW-cliënten te onderhouden. ‘De maatschappelijk werker van het OCMW geeft ons door wie er in aanmerking komt voor een computer. Die bellen ze dan op, bij de aankoop nemen ze een testje van tien minuten af om de computerkennis te peilen. Wie niet de helft haalt, wordt uitgenodigd voor een opleiding op maat van twee uur. Want je schiet niet veel op in het wegwerken van digitale achterstand als die mensen geen begeleiding krijgen.’
Ondertussen oefenen deze Art-60’ers hun Nederlands in. Daarnaast werkt het Steunpunt samen met Dot.Com in Berchem waar mensen gratis lessen tekstverwerking en mailen kunnen volgen. Maar ook in de Kwekerijstraat is er een fysieke helpdesk, open van maandag tot vrijdag die op laagdrempelige wijze uitleg geeft. ‘Onze mensen weten wat OCMW-cliënten nodig hebben en ze kunnen het eenvoudig uitleggen, wat heel waardevol is,’ zegt Bjorn Cuypers. Hij noemt dit een IT-inclusieverhaal omdat het Steunpunt mensen uit de doelgroep opleidt die anderen over de digitale kloof tillen.
Dringend afgedankte computers gezocht
De vraag naar computers in Antwerpen-Noord is zeer groot en eigenlijk kan het Steunpunt 1500 laptops per jaar verwerken. Bjorn Cuypers: ‘Daarom willen we graag bekender worden, we willen graag veel meer laptops een tweede leven geven om daarna meer cliënten te kunnen begeleiden in hun digitale vaardigheden. Dankzij het ICT service center kunnen onze lesgevers bij een lockdown aan onze andere cursisten de theoretische lessen blijven geven, we zorgen dat iedereen online bereikbaar is.’ Daarnaast wil het Steunpunt graag samenwerken met meer bedrijven en andere gemeenten en steden. De mensen in een traject kunnen evengoed opdrachten uitvoeren bij andere firma’s dan het CAW of de stad Antwerpen. Ze hebben ook al IT-lessen gegeven bij het Antwerpse Zorgbedrijf. MVB
Steunpunt Tewerkstelling, Kwekerijstraat 61/A, 2140 Antwerpen - T 03-226 25 80 - M 473-39 00 11 - coordinatie@steunpunttewerkstelling.be
Verwant
