Tips en nuttige bronnen voor de verkiezingen

Soms kiezen partijen ervoor om samen te werken bij de lijstvorming in de hoop gezamenlijk meer zetels te behalen dan elk afzonderlijk. Zo een lijst (kartellijst) kan enkel opsplitsen in twee fracties (nooit in drie of meer) als:

• op de voordrachtsakte voor de kandidatenlijst aangekruist is dat de lijst zal splitsen in twee fracties;
• de lijstnaam bestaat uit verschillende woorden of afkortingen die ten minste de namen van de twee fracties bevatten;
• de voordrachtsakte per kandidaat aangeeft tot welke fractie de kandidaat zal behoren in het geval van verkiezing. De kartellijst zal worden afgewezen als de kandidaten niet hebben aangegeven tot welke fractie ze zullen behoren. Vergeet dit niet, want het kan niet verbeterd worden!

Deze keuze geldt voor de hele bestuursperiode.

De belangrijkste principes bij het aangeven van verkiezingsuitgaven zijn:

• Geef alle uitgaven voor verkiezingspropaganda aan.
• Blijf onder de maximale bedragen als kandidaat en als lijst.
• Spreek goed af met de andere kandidaten van je lijst
• Vergeet als lijsttrekker niet om uiterlijk 12 november de aangifte van de verkiezingsuitgaven te doen voor de kandidaten en de lijsten.
• Bewaar de bewijsstukken.

Er staan heel zware straffen op de miskenning van het initiatiefrecht, zowel voor de ondertekenaars als de indiener. Neem geen risico’s en vergeet niet:

• Enkel wie het initiatiefrecht heeft kan een gezamenlijke akte voor schepenen(LINK) indienen. Dat kan enkel tijdens de periode dat die persoon het initiatiefrecht heeft.
• Ook het ondertekenen van die akte kan enkel tijdens de periode van het initiatiefrecht.
• De eerste periode van het initiatiefrecht start pas de dag na de ondertekening van het proces-verbaal van de verkiezingen. Het initiatiefrecht start dus in het beste geval(!) op 14 oktober. Dat is enkel zo als het proces-verbaal getekend werd op 13 oktober. In alle andere gevallen start het initiatiefrecht later.

Akten zullen enkel ontvankelijk zijn als de modelakte van de Vlaamse Regering gebruikt wordt én die akte de datumstempel van ten vroegste 13 oktober 2024 heeft.

Niemand kan meer dan één akte van voordracht ondertekenen per verkiezing. Je kan dus bijvoorbeeld geen twee akten teken voor de verkiezing van de raadsvoorzitter. Je kan dat enkel als de eerste akte onontvankelijk verklaard werd en er een nieuwe akte nodig is en een verkiezing volgt. Gebeurt het toch dat je twee akten tekent voor dezelfde verkiezing, dan wordt die handtekening niet meegerekend. En vooral: er is een zware sanctie voor de persoon die meer dan één akte van voordracht voor hetzelfde mandaat ondertekent.

Besef dat er heel weinig tijd is om de voordrachtsakte voor de leden van het BCSD in orde te brengen:

• Uiterlijk drie dagen voor de installatievergadering moet de voordrachtsakte voor leden van het bijzonder comité voor de sociale dienst ingediend worden.
• Ten laatste twee werkdagen voor die uiterste dag dat de akte ingediend kan worden, kunnen lijsten een verklaring tot lijstverbinding bezorgen aan de algemeen directeur.
• De algemeen directeur heeft na die uiterste datum om een verklaring van lijstverbinding in te dienen, nog één dag om op de gemeentelijke webstek bekend te maken hoeveel zetels in het bijzonder comité aan de verschillende lijsten of groepen van lijsten toekomen.

Er is dus bijzonder weinig tijd tussen de uiterste dag dat geweten is hoeveel zetels elke lijst (of groep van lijsten) zal hebben en de uiterste dag om de akte in te dienen. Ook worden werkdagen en “gewone” dagen door elkaar gebruikt en dient men rekening te houden met weekenddagen.

Vele intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en OCMW-verenigingen en -vennootschappen houden nog een algemene vergadering in december. Door de verkiezingen van 13 oktober, en vooral door de installatie van de nieuwe raden begin december, is dat dit jaar soms problematisch. Dat is het geval voor de OCMW-verenigingen en -vennootschappen waar het mandaat van vertegenwoordigers bij de meeste vormen van rechtswege eindigt op de eerste algemene vergadering na de installatievergadering van de OCMW-raad.

Bij intergemeentelijke samenwerking is dat probleem er juridisch niet, maar ook daar is het logischer (als de statuten het toelaten) om die te houden vooral de nieuwe gemeenteraadsleden geïnstalleerd zijn.

Als je een bezwaar indient dat ongegrond blijkt te zijn en waarvan vaststaat dat het is ingediend met het doel om schade te veroorzaken, riskeer je een geldboete van 50 tot 500 euro.