Wonen met zorg: het nieuwe studentenleven in Leuven
Het Leuvense woonzorgcentrum Edouard Remy heeft meer kamers dan erkenningen.
In plaats van ze leeg te laten staan of er kantoren of vergaderruimtes van te maken, zag
Zorg Leuven een totaal andere mogelijkheid: betaalbare studentenkoten, mét bijzondere
contacten en een unieke ervaring. Wat vraagt het in ruil? Een engagement om de bewoners
oprecht te willen leren kennen. Studenten hoeven er geen zorgtaken op zich te nemen of
vrijwilligerswerk te doen. Het gaat er vooral om het leven te leven en te laten leven.
Sinds het begin van dit academiejaar heten de bewoners van woonzorgcentrum Edouard Remy studenten welkom om bij hen op kot te komen. Ester, achttien jaar, is een van de gelukkigen die daar binnenkort aan begint. Ze kijkt uit naar dit nieuwe hoofdstuk in haar leven. ‘Een nieuwe omgeving, nieuwe mensen leren kennen, nieuwe studies en zelfstandig worden. Het is er mooi en rustig met veel zekerheden qua eten, slaap en veiligheid. Het grootste voordeel? Omringd worden door warme mensen waarmee je een band kunt opbouwen, waardoor je groeit als persoon.’
Wie zich wel graag omringt met andere generaties, maar een ander kot kiest of gewoon thuisblijft, kan tijdens de blok in het lokaal dienstencentrum van Edouard Remy gaan studeren.
Goed plan
In een studentenstad als Leuven zijn veel jonge mensen op zoek naar een betaalbare en rustige kamer. Er is wel aanbod, maar vooral veel vraag. Niet gemakkelijk om als student toch een plek te vinden die je past. Met man en macht tuur je de vensters van de huizen af en struin je door advertenties op websites in de hoop die ene kotparel te vinden. Heb je geluk en vind je er een, dan is het nog afwachten of de verhuurder jou ook de uitverkorene vindt.
Zorg Leuven zag veel vragen, maar ook veel mogelijkheden. Het vatte de koe bij de horens, bedacht enkele concepten en voerde ze uit. ‘Koten te huur in het woonzorgcentrum’ kopte een advertentie op Facebook. Siebe zag het en was meteen enthousiast.
Sinds de start van het academiejaar huizen drie studenten op de vierde verdieping van woonzorgcentrum Edouard Remy, pal in het centrum van Leuven. De koten liggen tussen de woningen van de bewoners. De studenten krijgen door de regelgeving wel een eigen gemeenschappelijke keuken en badkamer, maar verder is het woonzorgcentrum hun tweede thuis en zijn de bewoners hun kotgenoten. De huurprijs voor een kot is er 450 euro. Het eten is er gratis als ze samen met de bewoners eten. Achttien studenten dienden voor die eerste lichting een motivatiebrief in, drie kregen goed nieuws na een gesprek met directie en bewoners. Capucine en Siebe waren erbij.
Zij, 22 jaar en masterstudent Internationale Politiek. Ze ging nooit eerder op kot, maar was meteen gewonnen voor het idee. ‘In het begin was het me vooral te doen om het sociale aspect en mijn engagement tegenover de bewoners. Achteraf bekeken krijg ik zelf ook zoveel terug. Wat ik bijzonder vind, is dat je met alle generaties in contact komt: van jong tot oud. Heel verrijkend.’ Hij, eerstejaarsstudent kinesitherapie en vandaag nog enthousiaster dan in het begin. ‘Ik heb alle vrijheid die andere studenten met een gewoon kot ook hebben. En ik heb altijd mensen om me heen.’
Zes maanden nadat Capucine en Siebe hun intrek namen in het woonzorgcentrum, komt er een nieuwe ronde aan. Dankzij het grote succes en ieders enthousiasme besliste Zorg Leuven namelijk om het aantal kamers voor studenten te verdubbelen. Drie extra studenten zijn binnenkort welkom. Deze keer waren er een veertigtal gegadigden. Intussen zijn de nieuwe huisgenoten bekend.
Dit wil ik écht
In juni vorig jaar hoorde Dorien voor het eerst over het concept. Dit is iets voor mij, dacht ze meteen. Alleen, ze was te laat, alle plaatsen waren ingevuld. Dat antwoordde het woonzorgcentrum op haar e-mail. Er volgden nog wat mails over en weer. Ze wilde er zeker van zijn dat ze de volgende oproep wel op tijd zag.
Dorien, bijna 21 jaar, en Iza, 22 jaar en ook net te laat voor de eerste lichting, zijn twee van de nieuwe studenten die er volgend jaar op kot gaan. Dorien studeert psychologie en zit in haar derde bachelor. Iza zit in het tweede jaar verpleegkunde. Samen met nog acht andere kandidaten werden ze uitgenodigd voor een gesprek. Dorien: ‘We kregen eerst een rondleiding en daarna was er een speeddate met bewoners en een begeleider wonen en leven. Ik had gedacht dat het er misschien een beetje op een ziekenhuis zou lijken, maar dat is helemaal niet zo. Er is veel kleur en aan elke muur hangt wel een schilderij of decoratie. Het is er echt huiselijk.’ Wat ze zag en hoorde, bevestigde haar eerste gevoel: dit wil ik echt heel graag.
Dankzij het grote succes en ieders enthousiasme besliste Zorg Leuven om het aantal kamers voor studenten te verdubbelen.
Waarom eigenlijk? ‘Ik hou van sociaal contact. Ik kijk ernaar uit om opnieuw ouderen in mijn leefwereld te hebben. Drie jaar geleden verloor ik mijn laatste grootouder en dat gemis is erg groot.’ Ze heeft ook niet zoveel familie. Ze kijkt vooral uit naar de kleine momenten. ‘Samen kletsen, koffie drinken en misschien iets bakken, want ik bak heel graag.’ Als ze al iets spannend vindt, dan is het dat ze de keuken en badkamer moet delen met haar medestudenten. Het wordt haar derde jaar op kot en ze heeft altijd een eigen keuken en badkamer gehad. Dat is anders voor Iza. Zij gaat voor het eerst op kot. Ze wil zelfstandiger zijn en wat meer genieten van het studentenleven.
Veel mag, niks moet
Net zoals bij een ander kot mogen er vrienden over de vloer komen, mag het lief blijven slapen en mag er ook een feestje zijn. Hoe laat de studenten thuiskomen of in welke toestand: het doet er allemaal niet toe.
‘De studenten worden deel van een gemeenschap,’ zegt directeur Babs Roex. ‘Samen het gewone leven leiden, de kleine maar o zo belangrijke dingen van alledag: samen eten, tv kijken, een praatje slaan. Het woonzorgcentrum wordt zo een plek waar studenten en bewoners elkaar ontmoeten, van betekenis voor elkaar zijn en vriendschappen sluiten.’
Dat is ook duidelijk waar Iza het voor doet. ‘Tijdens mijn stage in een woonzorgcentrum viel het op hoe blij de bewoners waren als ik even bleef voor een praatje. Als verpleegkundige is daar niet altijd tijd voor. Als student wil ik die tijd maken. Ik geloof ook dat de bewoners mij zullen helpen bij mijn persoonlijke groei. En dat zij omgekeerd genieten van jongere generaties om zich heen. Toch?’
En ook Tibo, negentien jaar en student taal- en letterkunde, weet waarom hij er wil wonen. Net zoals bij zijn grootouders hoopt hij een glimlach op het gezicht van de bewoners te toveren, te discussiëren over de koers en samen te juichen wanneer Wout van Aert weer een overwinning behaalt. Hij wil journalist worden en is gebeten om mee te zijn met de actualiteit en daarover te babbelen. Ook over de boeken die hij leest. Voorlezen of een activiteit organiseren in verband met lezen zit er zeker in. ‘Misschien kan ik de bewoners inspireren om (opnieuw) te lezen.’
Samen een trouwjurk kopen
Iedereen is erg opgezet met dit intergenerationele project. Siebe en Capucine blijven er ook nog volgend academiejaar. Ze vinden het woonzorgcentrum absoluut geen saaie plek.
Op de vraag naar het mooiste wat ze er tot nu toe meemaakte, antwoordt Capucine: ‘De meeste momenten zijn gewoon mooi. Het dagelijks leven. Iets betekenen voor de mensen. Mijn hart smelt als ze “ons Capucientje” zeggen. Op den duur voelt iedereen hier als familie, je kent hun gewoontes en je kunt bijna voorspellen wat ze gaan zeggen. Ik heb een twintigtal opa’s en oma’s en een paar toffe tantes, nichten en neven. Daar bedoel ik de medewerkers mee,’ zegt ze er nog bij.
Met Celine kocht ze onlangs een mooie tweedehands trouwjurk op Vinted voor haar zeventigste huwelijksverjaardag. Celine is 87 jaar en woont samen met haar man André die 92 jaar is in het woonzorgcentrum. De jurk is op het moment van het interview nog niet aangekomen. Capucine belooft een foto te sturen van het pasmoment.
Ook de bewoners zijn blij en popelen nu al om de nieuwe aanstormende jeugd te ontmoeten. En ook de medewerkers zijn enthousiast: ‘Onze bewoners delen veel verhalen met de studenten, maar ook de studenten brengen een stukje van hun studentenleven binnen bij ons.’ Siebe is ervan overtuigd dat meer studenten alleen maar meer vreugde in huis brengen. ‘Het kan alleen maar nog gezelliger worden. En nog leuker voor de bewoners, er zal altijd wel iemand zijn voor een praatje.’ ‘Meer leven in huis,’ zegt Capucine. ‘Ik kijk ernaar uit. En zo krijgt een andere afdeling ook frisse lucht.’ —
EMME VANDEGINSTE is VVSG-stafmedewerker ouderenzorg | Beelden GF wzc Edouard Remy
Voor Lokaal 06 | 2024
Niet helemaal nieuw: Casa Cura
Casa Cura, ook een project van Zorg Leuven, koppelt al sinds 2016 studenten aan thuiszorgcliënten. Studenten zoeken een betaalbare en rustige kamer, veel thuiszorgcliënten hebben er een op overschot, wonen alleen en kunnen wel wat hulp en gezelschap gebruiken. Zorg Leuven legt de link en ziet wat studenten en thuiszorgcliënten voor elkaar kunnen betekenen.
Door verschillende generaties onder één dak samen te brengen slaat het drie vliegen in één klap: de woningen in Leuven worden efficiënter benut, de student neemt een klein engagement op, zoals koken of boodschappen doen, in ruil voor een betaalbare kamer, en de oudere krijgt gezelschap, kan langer zelfstandig thuis wonen en is van betekenis voor de student. Zorg Leuven zorgt ervoor dat de student en de cliënt bij elkaar passen, dat alles goed verloopt en dat er goede afspraken worden gemaakt. Ook het papierwerk neemt het voor zijn rekening, zodat dit al geen barrière kan zijn. Tijdens het schooljaar blijft het opvolgen of alles naar wens verloopt voor zowel de student als de kotmadam of -meneer.