In contact met: Van bibliotheek naar open ontmoetingsplek

‘Tijdens mijn eerste jaar stonden het communicatie- en participatieplan natuurlijk volledig in het teken van de verhuizing. Het was ons doel om er zoveel mogelijk verschillende doelgroepen actief bij te betrekken, van tieners die momenteel nog te weinig hun weg naar de bibliotheek vinden, tot verenigingen en cultuur- en literatuurliefhebbers. Het alom gekende virus bracht de nodige uitdagingen met zich mee en zorgde ervoor dat we het feestgedruis moesten temperen, maar we zijn er toch in geslaagd om enkele mooie, kleinschalige initiatieven op poten te zetten. Zo boden we bijvoorbeeld de kans aan bezoekers van de bibliotheek en het stadsarchief om online aan te geven welke boeken, maar ook meubels en pronkstukken ze graag terug wilden zien in het volledig vernieuwde gebouw. Het was de bedoeling dat dit zou uitmonden in een feestelijke stoet waarin inwoners hun favoriete stukken daadwerkelijk mee zouden verhuizen, maar daar zijn we van moeten afstappen. Wel zijn de materialen die inwoners aangaven, ook effectief mee verhuisd.’

Daarnaast werd ook een heuse verhalencentrale op poten gezet: een project waarin gezocht wordt naar de grote en minder grote verhalen van Turnhoutenaars om zo de verbondenheid die verhalen teweegbrengen en de nauwe samenwerking tussen de bibliotheek en het stadsarchief in de kijker te zetten. Via een oproep in het stadsmagazine en creatieve postkaartjes werden inwoners uitgenodigd om hun inbreng te delen. Na de sprokkelfase worden vanaf mei tien kunstenaars losgelaten op de ingezamelde verhalen, wat dit najaar uitmondt in een expo in de bibliotheek. ‘Oorspronkelijk zouden we met de verhalencentrale naar de verschillende buurten trekken en er bijkomende participatieve trajecten rond opzetten, maar gezien de gezondheidsrisico’s hebben we besloten om het anders te organiseren.

Flexibiliteit is een sleutelwoord in deze uitzonderlijke tijden,’ vertelt Kim. De artistieke uitspattingen bij de verhalencentrale zullen voorgesteld worden aan het brede publiek tijdens het openingsfeest voor de bibliotheek begin oktober, waar momenteel naarstig aan wordt gewerkt. Het belooft een gevarieerd programma te worden, met ludieke activiteiten op kindermaat en netwerkmomenten, maar ook lezingen en plechtigheden. ‘De rode draad is “ontmoeten”, want we zien de bibliotheek als meer dan een bron voor interessant leesvoer.

We willen de ruimtes in deze gebouwen immers ter beschikking stellen van verenigingen en inwoners voor vergaderingen en bijeenkomsten, en bieden ook de mogelijkheid voor bezoekers om op termijn zelf activiteiten op te zetten. Iedereen is mede-eigenaar van deze bibliotheek en mag zijn creativiteit hier botvieren,’ legt Kim uit. Er ligt al veel in het verschiet voor de nabije toekomst, maar ook tussendoor wordt voorzien in momenten die de bibliotheek dichter bij Turnhoutenaars brengen, zoals een webinar in het kader van de Week van de Opvoeding met Ann van Elsen, over haar eigen ervaring met nieuw samengestelde gezinnen.

Na een mooi parcours als communicatieadviseur in de privésector wilde Kim Heylen iets nieuws. ‘Ik heb altijd graag gelezen, de bibliotheek is een vertrouwde omgeving. Toen ik kind was haalden we om de drie weken eerst onze lectuur in de bibliotheek en vervolgens deden we samen boodschappen. Ik woon hier twintig jaar en heb ondertussen een grote affiniteit met Turnhout. Ik ben bovendien als vrijwilliger actief in het verenigingsleven, zo weet ik via welke weg ik inwoners in kansarmoede of andere moeilijker bereikbare doelgroepen aan kan spreken. De context kennen, écht kennen, maakt het werk een stuk eenvoudiger.’

Een dergelijke openheid en aanspreekbaarheid hanteert Kim Heylen ook in haar samenwerking met haar collega’s. ‘Wanneer je met zoveel verschillende mensen samenwerkt, moet je je ontvankelijk kunnen opstellen voor constructieve kritiek en andere visies. Ik houd mijn oren open voor verzuchtingen en vragen bij het onthaalpersoneel, het stadsbestuur en andere interne betrokkenen, zodat we kunnen zoeken naar een compromis en de werking en het bereik van onze bibliotheek naar een hoger niveau kunnen tillen. Je moet de handen in elkaar kunnen slaan met de voltallige organisatie, anders kom je op het einde van de rit nooit uit op een bevredigend resultaat.’ •

Tomas Coppens is redacteur van Lokaal
Voor Lokaal 05 | 2021