Gezond wonen: Warmer Wonen toont de vele voordelen

‘Als je bij élk nieuw project een trekkersgroep moet samenstellen, kost dat veel tijd en energie,’ zegt Nele Bouckaert, medisch milieukundige van Logo Leieland. ‘Door onze kennis, middelen en netwerken te bundelen hebben we een veel groter bereik én kunnen we sneller schakelen en makkelijker inspelen op buitenkansen. Wanneer we een demowoning uitrollen, kunnen we meteen de juiste mensen aanspreken. Het is echt win-win: renovatiecoaches vroegen bijvoorbeeld om een workshop over gezondheid te organiseren op een klimaatfestival. Daar ga ik graag op in, want zo kun je bij de uitrol van projecten en initiatieven veel sneller op kruissnelheid werken.’

Het begon met informele samenkomsten van mensen van intercommunale Leiedal, Logo Leieland en welzijnsorganisatie W13 waar ze beseften dat ze samen meer konden bereiken. ‘We deelden veel ambities,’ zegt Nele Vandaele van intercommunale Leiedal. ‘We hebben veel raakvlakken. We werken allemaal op het snijpunt van wonen, welzijn en energie. Op dat snijpunt hebben we elkaar gevonden.’ Concreet gaat het om renovaties, aandacht voor maatschappelijk kwetsbare groepen, energiearmoede en begeleiding. Gaandeweg kwam gezondheid erbij, en sociale huisvesting. Vandaag zitten de drie partners ook letterlijk samen onder één dak, wat de samenwerking nog vereenvoudigt.

‘Door samen te communiceren vergroten we onze impact,’ zegt Nele Vandaele. Gezondheid heeft een prominente plaats binnen Warmer Wonen dat hierover dikwijls communiceert. ‘In je communicatie over klimaat kun je perfect cijfers over CO2 meegeven, of over hoe mensen energie kunnen besparen. Maar waar het de mensen nog het meest om te doen is, en waar ze het meest van wakker liggen, is hun gezondheid en die van hun kinderen.

Ik vind het dus zeer dankbaar dat we met het thema gezondheid ingang vinden bij de brede bevolking,’ zegt Nele Vandaele. Daarom vindt zij het zo belangrijk dat er een medisch milieukundige bij Warmer Wonen werkt. ‘Gezondheid kent ook een hele specifieke wetgeving. Medisch milieukundigen kennen die goed en kunnen anderen met hun specifieke kennis ondersteunen.’

De individuele organisaties binnen Warmen Wonen blijven uiteraard ook hun eigen activiteiten organiseren. ‘Dankzij dit project kunnen we ze beter op elkaar afstemmen,’ zegt Ben Desnouck van welzijnsorganisatie W13. ‘Zo blijven we erover waken dat we effectief alle doelgroepen bereiken.’ Doordat Warmer Wonen zoveel uiteenlopende expertise bundelt, is het voor steden en gemeenten een welgekomen partner bij bijvoorbeeld renovatieprojecten. ‘De gemeente moet haar energie niet steken in het aanspreken van verschillende organisaties, ze vindt alle kennis gewoon op één plek.

Bij Warmer Wonen,’ zegt Ben Desnouck. Ook burgers kunnen rechtstreeks terecht bij Warmer Wonen, maar het lokale bestuur blijft het eerste aanspreekpunt voor vragen over wonen en energie. Het gemeenteloket is het ‘frontoffice’, de gebundelde expertise in Warmer Wonen vormt het ‘backoffice’. Burgers kunnen hun vragen stellen aan één loket, achter de schermen worden die vragen doorgegeven aan de juiste personen. Zo worden de vragen sneller behandeld en is de burger dus beter geholpen. Ook premies geraken zo efficiënter en sneller bij de juiste persoon.

Warmer Wonen biedt een kader waarin de betrokken besturen samen verschillende projecten opzetten, met aandacht voor gezondheid. Zo staan renovatiecoaches klaar om mensen te adviseren in het volledige traject van hun renovatie. Nele Bouckaert van Logo Leieland waakt erover dat het thema gezondheid in de verschillende beleidsdomeinen vervat zit. ‘Ik spreek met de renovatiecoaches over het belang van verluchten, ventileren, bronbeperking en materialen voor een gezond binnenmilieu. In de opleiding van de nieuwe renovatiecoaches zit ook een stuk over gezondheid.’ Deze nauwe samenwerking is ook voordelig voor de coaches zelf: Nele Bouckaert en haar Logo-collega’s zijn geen onbekenden meer voor hen. Wanneer ze een vraag hebben over een gezond binnenmilieu, weten ze direct aan wie ze die moeten stellen.

Voor kwetsbare groepen zet Warmer Wonen de energiesnoeiers van vzw Effect in. Hun hoofdopdracht is het uitvoeren van een gratis energiescan. Zo doen ze er in totaal zo’n 1200 per jaar. Tijdens een huisbezoek geven de energiesnoeiers eenvoudige energietips aan de bewoner en zetten ze ook een aantal eenvoudige energiebesparende maatregelen in gang. Ook met hen werkt Nele Bouckaert nauw en vaak samen, want zij worden vaak geconfronteerd met vocht- en schimmelproblemen. ‘Ik geef energiesnoeiers richtlijnen mee om goed te verluchten en zo het probleem tegen te gaan.’ Zowel de renovatiecoaches als de energiesnoeiers zijn mooie voorbeelden van Health in All Policies. •

Gorik Zelderloo is VVSG-projectmedewerker preventie gezondheidsongelijkheid. Deze tekst kwam tot stsand in samenwerking met het Vlaams Instituut Gezond Leven.
Voor Lokaal 02 | 2021