Niet de burgemeester maar de voorzitter van de OCMW-raad is voorzitter van het vast bureau
In de randgemeenten en Voeren wordt niet de burgemeester van rechtswege voorzitter van het vast bureau, maar wel de voorzitter van de OCMW-raad (OCMW-voorzitter).
Deze voorzitter van de OCMW-raad wordt door de Vlaamse regering op voorstel van de raad benoemd uit de leden van de raad. Hij legt de eed af in handen van de provinciegouverneur. Wanneer bij de installatie van de raad na een algehele vernieuwing geen voorzitter is benoemd, wijst de raad een raadslid aan om het ambt van voorzitter voorlopig waar te nemen.
De voorzitter van het vast bureau oefent in de randgemeenten en Voeren de bevoegdheden uit van de voorzitter van het BCSD in de andere Vlaamse gemeenten. Dat betekent dat hij:
- in dringende gevallen en binnen de perken bepaald door het huishoudelijk reglement van het vast bureau, zelf tot hulpverlening kan beslissen, op voorwaarde dat het vast bureau zijn beslissing op de eerstvolgende vergadering bekrachtigt;
- de vereiste dringende hulpverlening moet toekennen aan een dakloze persoon die beroep doet op de maatschappelijke dienstverlening van het OCMW, binnen de perken bepaald door het huishoudelijk reglement van het vast bureau. Deze beslissing legt hij op de eerstvolgende vergadering van het vast bureau voor ter bekrachtiging.
In de zes randgemeenten wordt de burgemeester anders gekozen
De wijze waarop de burgemeester gekozen wordt, verschilt in de zes randgemeenten. De voordracht van de burgemeester gebeurt weliswaar op dezelfde wijze als deze tot nog toe in de andere Vlaamse gemeenten gebeurde (dus vóór de wijziging die met ingang van de legislatuur 2024-2030 wordt doorgevoerd, waarbij de burgemeestersverkiezing gekoppeld wordt aan het aantal voorkeurstemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen). Maar in deze gemeenten bevestigt de gemeenteraad vervolgens de voordrachtakte, waarna deze aan de Vlaamse regering wordt bezorgd. Vanaf de stemming in de raad is de burgemeester “aangewezen-burgemeester”. Dat wil zeggen dat hij in principe volwaardig burgemeester is, zij het dat hij niet vervangen wordt als schepen (indien hij was verkozen als schepen).
De Vlaamse regering heeft 60 dagen na ontvangst van de voordrachtakte om de aangewezen-burgemeester definitief te benoemen (waarna hij eventueel als schepen wordt vervangen) of zijn benoeming te weigeren. Tegen een weigering kan de aangewezen-burgemeester in het verweer gaan bij de Raad van State (procedure in art. 13bis, §§ 5-8 Nieuwe Gemeentewet).
Werd geen burgemeester benoemd bij de installatie van de gemeenteraad, dan wijst de gemeenteraad een schepen of gemeenteraadslid aan als waarnemend burgemeester, in afwachting van de benoeming van de burgemeester.
Lees ook: Speciale waarborgen voor (de inwoners van) de randgemeenten · Adjunct van de Gouverneur + art. 524/1 en 524/2 DLB (vanaf 13 oktober 2024).
In Voeren geldt de regeling die ook in de andere gemeenten (niet de randgemeenten) geldt voor de benoeming van de burgemeester (incl. quasi-rechtstreekse verkiezing).
De burgemeester kan de OCMW-raad bijeenroepen en bijwonen
In tegenstelling tot in de "andere" gemeenten kan de burgemeester de OCMW-raad bijeenroepen. De burgemeester krijgt ook, net als de gemeenteraadsleden, de agenda van de OCMW-raad (met uitzondering van punten over cliënten en onderhoudsplichtigen).
Ook kan de burgemeester de OCMW-raad bijwonen. De burgemeester kan zich laten vervangen door een schepen (enkel gemotiveerd en op voorhand). Wel zijn er een aantal regels voor de burgemeester (of de vervanger) op de OCMW-raad. Hij/zij:
- kan de OCMW-raad niet voorzitten,
- kan de stemming over een punt één keer verdagen, tenzij het gaat om een punt over cliënten en onderhoudsplichtigen. Dat punt wordt dat besproken op het overlegcomité (bijeengeroepen binnen de 15 dagen).
