Hoe kan je je impact als burgemeesters vergroten?

Niet elke nieuwe burgemeester kan terugvallen op uitgebreide leidinggevende ervaringen. Bovendien is een college leiden toch iets anders dan een team op de werkvloer leiden. Niet iedereen is een natuurlijke leider. Je kan dit leren, er bestaat een aanbod aan lectuur en cursussen over (politiek) leiderschap. Begin alvast met je sterke en minder sterke punten in beeld te krijgen.
Bij crisissen kijkt men naar jou, jij bent de kapitein, jij staat aan het roer. Hier maak je als leider het verschil.

Werk samen aan de missie en visie van jouw lokaal bestuur. Wat wil je doen als gemeente en hoe ga je dit verwezenlijken.

Art. 2 van het decreet lokaal bestuur omschrijft het als volgt: De gemeenten en de openbare centra voor maatschappelijk welzijn beogen om op het lokale niveau duurzaam bij te dragen aan het welzijn van de burgers en verzekeren een burgernabije, democratische, transparante en doelmatige uitoefening van hun bevoegdheden. Ze betrekken de inwoners zo veel mogelijk bij het beleid en zorgen voor openheid van bestuur.

Zorg dat de hele organisatie hiervan doordrongen is. Grijp er geregeld naar terug, zo blijft iedereen op dezelfde koers.

Bereid vergadering en gespreken voor: zorg voor een duidelijke agenda: wat moet er besproken en eventueel beslist worden? Neem duidelijke conclusies.

Zorg voor een constructieve sfeer, laat spanningen niet opstapelen. Laat mensen uitspreken en check bij je gesprekspartner of je hem of haar goed begrepen hebt.

Beperk discussies over punten die reeds werden beslist of zaken die vastliggen.
Laat wrevels niet escaleren maar ontmijn bijtijds. Anderzijds, er moet niet op alle slakken zouden worden gelegd, een vleugje humor kan wonderen doen. Benoem lastige zaken, ga er niet automatisch vanuit dat het zichzelf wel zal oplossen. Ergernissen die zich opstapelen kunnen leiden tot schepenen die uit de fractie of zelfs de meerderheid stappen

Het beginuur van een vergadering ligt gewoonlijk vast maar leg ook het einduur van de collegevergaderingen vast. Het helpt bij een realistische agendaplanning. Las eventueel een pauze in wanneer vergaderingen lang duren.

Voor de collegevergaderingen staan er amper regelingen in het decreet lokaal bestuur. Het college kan zelf de regels bepalen. Spreek ze goed af en leg ze vast in het verplichte huishoudelijke reglement in het huishoudelijk reglement van het college

Wil je je mandaat goed uitvoeren dan kan je dat niet zonder de medewerkers van je bestuur. Uiteraard werk je nauw samen met de algemeen directeur en het managementteam. De algemeen directeur is het hoofd van de gemeentelijke diensten en jij bent de leider van het politieke team. Wanneer jullie een goede tandem vormen zal dit afspiegelen op de hele organisatie. Werk dus aan de goede verstandhouding, weet wat de rol van de andere is. De algemeen directeur, de financieel directeur en alle diensten zijn er om je lokale bestuur draaiende te houden.

Niet voor niets spreken we over de burgemeester als een burgermoeder of een burgervader. Goed kunnen luisteren is ontzettend belangrijk. Je komt met zeer veel mensen, in zeer verschillende situaties, in contact. Ze hebben iets van je nodig, willen hun verhaal kwijt, zoeken naar hun gelijk, willen je overtuigen, kortom ze vragen allemaal jouw aandacht.

Actief luisteren kan je leren: het betekent dat je de juiste vragen stelt om te weten te komen wat relevant is. Dat kan zijn: belangrijk voor jou omdat je je een mening moet vormen of omdat je moet beslissen. Maar het is ook belangrijk voor de andere omdat die wil dat je hem of haar begrijpt.
Zoek op internet op ‘actief luisteren’ of ‘aandachtig luisteren’ en je vindt waardevolle tips

Communiceer zorgvuldig, spreek duidelijke taal. Mensen horen wat ze graag willen horen. Wanneer jij zegt: “Interessant, dat zullen we eventueel kunnen doen” dan hoort de andere misschien wel “Interessant, dat zullen we doen”. Maak geen beloftes die je niet kan nakomen.

Een bijzonder aspect van zorgvuldige communicatie is crisiscommunicatie. Het is de moeite om dit leren wanneer je daarin geen ervaring hebt. Ga er niet van uit dat je het niet nodig zal hebben. Je weet nooit wat er in je gemeente kan gebeuren. En wanneer er iets gebeurt dan zal het altijd onverwacht zijn.

Burgemeester ben je 7 dagen op 7 en 24u op 24. Vergaderingen bijwonen/voorzitten, dossiers voorbereiden, contacten onderhouden, partijwerking, fractie- en coalitieoverleg, beschikbaar zijn voor de inwoners, de medewerkers, de pers; aanwezigheid op activiteiten, enz. De combinatie van het burgemeestersambt met je privéleven en eventueel een andere job is pittig.

Je moet bereikbaar zijn voor dringende voorvallen maar dat wil niet zeggen dat je altijd voor iedereen beschikbaar moet zijn. Reserveer privétijd in je agenda. Leer waar je grenzen liggen.