Asiat-site in Vilvoorde

De stad is in 2019 op zoek gegaan naar diverse Stadmakers om de voormalige militaire basis Asiat te activeren in afwachting van de definitieve ontwikkeling. Ze wou daarmee op korte termijn al een antwoord bieden op de noden en behoeften van de snel groeiende en jonge bevolking in Vilvoorde.

Doelstelling

Stad Vilvoorde heeft de Asiat-site aangekocht, een voormalige militaire site gelegen tussen de Zenne en de Mechelsesteenweg. De ambities voor de plek zijn groot en kaderen binnen de beleidsbeslissingen om tegemoet te komen aan de noden van een snel groeiende stad. De ontwikkeling van deze site ligt langsheen de Zenne en nabij het insteekdok (de Darse) en moet mee gestalte geven aan Vilvoorde als hippe, bruisende ontmoetingsplaats aan het water.

In afwachting kunnen tijdelijke invullingen zorgen voor een nieuwe dynamiek. Onder de noemer ‘Stadsmakers’ is in de zomer van 2019 gezocht naar creatieve mensen, ondernemers of groepen die een concreet project willen en kunnen realiseren op de site. In afwachting van een definitieve invulling biedt de site immers tal van mogelijkheden om te experimenteren met ruimte, om evenementen te organiseren, om na te gaan welke noden leven bij de bevolking: creatieve doe-plekken, alternatieve of klassieke sportvoorzieningen, zomerbar, groene rustige oase, spel en speelplekken, …

De stad is daarom op zoek gegaan naar pioniers die niet bang zijn om in een experimenteel traject te stappen en hun handen uit de mouwen te steken. De stad speelt hierin een faciliterende rol en is bereid (delen van) de site ter beschikking te stellen in ruil voor haalbare projecten die passen binnen de ambitie van de stad. Idealiter kunnen deze projecten ook doorgroeien en een plek vinden in een definitieve herbestemming van de site.

Alle kandidaten die in december 2018 een projectpitch indienden, zijn uitgenodigd op een matchmaking sessie in februari 2019 waarbij gezocht werd naar mogelijke samenwerkingen tussen projecten en projecten op elkaar afgestemd werden in functie daarvan. Na deze workshop kon iedereen vanuit de nieuwe inzichten - alleen of samen - een (aangepast) definitief dossier indienen.

Heel wat interessante ideeën kregen zo vorm. Plannen werden uitgewerkt en de nodige ingrepen uitgevoerd. Het resultaat kon elke Vilvoordenaar maar ook velen uit de ruimere regio ontdekken tijdens de zomer van 2019.

Parallel heeft de stad geïnvesteerd in een leefbare publiek ruimte. De site was ongekend in Vilvoorde en werd terug opengesteld en aan de bevolking gegeven. Een speelbos om in te ravotten, een zandbak voor de kleinsten, klimrekken voor de durvers, speelheuvels om te veroveren, een voetbalveld, 5 tegen 5, basketringen om te dunken, een straat om te skaten, een verborgen parcours, een telefooncel met verhalen, een grote moestuin met aquaduct, ruimte om te picknicken, groen om te ontdekken, een nieuwe short cut op jouw fietsroute, optredens, kunstwerken en nog zoveel meer.

Elk weekend was er een zomerbar en doorheen de zomer diverse workshops, wandelingen, muziekhappenings, jeugdkampen, evenementen,…. De Stadsmakers staken de handen uit de mouwen en zorgden voor een goedgevuld programma.

Betrokken partij

Het was een intense samenwerking tussen diverse diensten binnen de stad enerzijds die heel wat coördinatie en opvolging vergt, en tussen de verschillende kandidaat-stadsmakers anderzijds. Dankzij de conceptsubsidie TAB vanuit stedenbeleid konden we beroep doen op een extern begeleider Common Ground die heel het participatietraject van oproep tot uitvoering begeleidde. Zij fungeerde als aanspreekpunt vanuit de stad naar de Stadsmakers en omgekeerd konden de Stadsmakers bij haar terecht voor alle vragen.

Resultaten

De stad heeft niet alleen de site die ze pas verworven heeft door dit traject beter leren kennen in al haar facetten maar vooral ook gemerkt dat er op relatief korte termijn een hele dynamiek kan ontstaan vanuit inwoners. Het was een heel intensief traject omdat de site groot en complex is en er nog heel wat werk moest gebeuren om de ruimte beschikbaar te maken. Door het uittesten van de site zijn in functie van de verdere ontwikkeling heel wat ruimtelijke inzichten gecreëerd in verband met het functioneren: toegangen, fietsroutes, speelplekken, …

De aanzet die door de stad gegeven werden in de aanleg van de publieke ruimte was daarbij zeker een meerwaarde.

Bereik

Door de heel brede oproep, het hanteren van een zeer lichte procedure en het gratis ter beschikking stellen van ruimte was de instapdrempel voor het indienen van een project heel laag. Door omstandigheden is en cours de route ook beslist om de pop-up bar elk week-end door een andere vereniging of vzw te laten uitbaten. Dit zorgde ervoor dat er elke keer een ander netwerk aangespoord werd om naar de site te komen. Dit heeft er toe bijgedragen dat heel wat diverse doelgroepen de site op korte tijd leerden kennen. Hetgeen de doelstelling was. Ook de samenwerking met HORST-festival voor de organisatie van ateliers voor studenten en een kunstenparcours op de site heeft heel wat mensen van buiten Vilvoorde, zelfs een internationaal publiek, aangetrokken.

Tips

Zorg voor een zo licht mogelijke procedure zodat je snel kan schakelen en de drempel om mee te doen zo laag mogelijk is.
Zorg voor een duidelijk aanspreekpunt zowel extern als intern binnen de diensten. Coördinatie is belangrijk.

Toekomstplannen

De stad wil een extern beheerder aanstellen die de site beheert en activeert om projecten te realiseren in de lijn van de ambities van de stad richting gemeenschapsvoorzieningen voor een jong en divers publiek.