Woonzorgcentra zetten stappen vooruit met veilige medicatie, maar uitdagingen blijven

Het departement Zorg maakt haar derde beleidsrapport over medicatie in woonzorgcentra bekend. Dankzij de vele inspanningen van de sector blijven de verbeteringen uit 2023 grotendeels behouden. Op enkele punten, zoals de registratie van insuline, zien we een terugval en is er verbetering mogelijk.

Verbeteringen

WZC's zetten stappen om medicatie beter te registreren en identificeerbaar te houden, zo stelt het nieuwe beleidsrapport. Ook de registratie van het koel bewaren van specifieke producten, zoals insuline, gaat erop vooruit. Op andere vlakken stagneren de cijfers. In bijna de helft van de WZC's registreert men niet helemaal volledig. Dit is bijvoorbeeld het geval voor het aftekenen van toegediende spuitjes bij mensen met suikerziekte.

Strenge beoordeling

Het rapport is gebaseerd op inspectiebezoeken bij een derde van de centra en na klachten van burgers. De Zorginspectie hanteert een strikte beoordeling, waarbij één keer niet aftekenen van een toegediend medicijn in het zorgdossier als een tekort wordt gezien voor het ganse WZC, zelfs als de medicatie wel juist en tijdig is toegediend. Dit geldt ook wanneer de registratie bij alle andere bewoners wel correct is verlopen en afgetekend. De VVSG pleit daarom voor meer nuance in de beoordeling. Zo kunnen inspectieresultaten een realistischer beeld geven van de dagelijkse realiteit.
 

Bewustwording en inspanningen

De WZC's zelf doen aanzienlijke inspanningen om de medicatieprocessen te verbeteren via sensibilisering van de eigen zorgmedewerkers, bijkomende opleidingen en zelfgevraagde doorlichtingen. De Zorginspectie komt daar nog eens bovenop meekijken.

De Zorginspectie ziet grote verschillen tussen de organisaties onderling. Een verbeteringstraject, begeleid door apothekers en onderzoekers van de KU Leuven, is lopende. Aan dit traject nemen 34 openbare WZC's deel. Een recente pilootstudie levert veelbelovende resultaten op en verscherpt de verwachtingen naar de toekomst. Een nieuw praktijkhandboek voor de optimalisatie van medicatieprocessen is momenteel in druk.
 

Minder medicatiegebruik

Naast het correct toedienen en registreren, blijft het geneesmiddelengebruik hoog, zowel bij de thuiswonende oudere bevolking als in WZC's. Dat veranderen, vereist een cultuurverandering bij de bevolking en bij voorschrijvende huisartsen. In woonzorgnetwerk Edegem en WZC Filfurdo in Vilvoorde is het gebruik van psychotrope geneesmiddelen bijvoorbeeld veel lager in vergelijking met andere centra. Hierover bracht de VVSG eerder een reportage. Een systematische evaluatie van de medicatievoorschriften bij de verhuizing naar een zorgcentrum, en na zes maanden opname, is een effectieve manier om de medicatie af te stemmen op de werkelijke veranderende noden van deze bewoners.