Werking gemeentelijke omgevingsdiensten doorgelicht

Audit Vlaanderen heeft inmiddels een kleine traditie in het ‘doorlichten’ van de gemeentelijke werking voor een bepaald thema, met de bedoeling dat lokale besturen hieruit leren en verbeteringen doorvoeren. Dit jaar kwam het thema omgevingsvergunningverlening aan bod.

Audit Vlaanderen sprak met 15 gemeenten over de werking van hun omgevingsdienst. Hieruit blijkt dat gemeenten binnen de termijnen een beslissing nemen over een vergunningsaanvraag. Da’s natuurlijk op zich al een prestatie, gelet op de krappe maximale termijnen die de regelgeving biedt. Ook wordt vastgesteld dat gemeenten energie steken in het vooroverleg om uiteindelijk betere vergunningsbeslissingen te krijgen.

Tegelijkertijd wordt ook een aantal verbeterpunten naar voren geschoven. Zo wordt erop gewezen dat er een berg informatie in het Omgevingsloket zit, die nog veel beter ontsloten kan worden, ook naar de lokale besturen. Specifiek voor gemeenten meent Audit Vlaanderen onder meer dat gemeenten nog een inspanning kunnen leveren om systematischer na te gaan of het proces van de vergunningverlening correct verloopt en daar eventueel ook lessen uit te leren. Daarnaast wordt opgemerkt dat als een medewerker vertrekt of ziek is, heel wat kennis en expertise ook wegvalt. Ook de onafhankelijkheid van de omgevingsambtenaar wordt als verbeterpunt aangehaald. De omgevingsambtenaar moet immers in alle vrijheid het advies over de vergunningsaanvraag schrijven. Volgens Audit Vlaanderen kan het overleg dat plaatsvindt tussen schepen en ambtenaar dit bedreigen.

Handig is dat de auditoren de ‘goede praktijken’ die zij in de gemeenten tegen kwamen, bundelden. Dit om andere gemeenten te inspireren. Zo kent Brasschaat een ‘bouwcollege’, waarin (grote) projecten worden doorgesproken met de toekomstige aanvrager. Maasmechelen, Menen en Tielt gebruiken ‘checklists’ die medewerkers gemakkelijker door het vergunningsproces moeten loodsen. Overijse gebruikt een GIS-toepassing die duidelijk maakt welke eigenaars moeten worden aangeschreven bij een openbaar onderzoek. Brugge stelde een encyclopedie samen die de antwoorden die burgers krijgen als zij vragen stellen, moet uniformiseren. In Peer is een app gemaakt voor de controle of het affiche in het kader van het openbaar onderzoek juist uithangt.  

Het rapport met aanbevelingen en goede praktijken zijn te raadplegen via deze link.