Auteur: Ann Lobijn
Gepubliceerd op: 08-12-2022
De verplichte sluiting van een kinderopvangvoorziening door het Agentschap Opgroeien zorgt voor extra druk op de lokale besturen. Via het lokaal loket moeten zij op zoek naar nieuwe opvangplaatsen. Dit terwijl er al in veel gemeenten lange wachtlijsten zijn in de kinderopvang en de schaarste aan kinderbegeleiders er ook voor zorgt dat veel voorzieningen niet kunnen uitbreiden. Lokale besturen willen de ouders wel helpen, maar wensen meer ondersteuning van het Agentschap Opgroeien en een betere communicatie. De VVSG voert hierover constructieve gesprekken met het kabinet van minister Crevits en het Agentschap Opgroeien.
Betere ondersteuning, communicatie en informatie
Om de opdrachten van het lokaal loket kinderopvang te kunnen realiseren, vragen steden en gemeenten een betere samenwerking met het Agentschap Opgroeien.
Lokale loketten willen ouders wel helpen in het vinden van een nieuwe opvangplaats. Maar krijgen soms ook de info over een sluiting op hetzelfde moment als ouders die krijgen. Op dat moment moeten lokale besturen dus gaan uitzoeken waar er nog vrije plaatsen zijn of hoe extra opvang te realiseren, terwijl ouders – terecht – aan de deur kloppen en een dringende oplossing vragen. De VVSG vraagt daarom en proactieve en voldoende informatie van het Agentschap Opgroeien naar het lokaal bestuur en een permanente bereikbaarheid, zowel voor ouders, het lokaal lokaal loket kinderopvang, als voor de organisatoren kinderopvang zelf.
Er moet ook software komen op Vlaams niveau, die men lokaal kan gebruiken om de opvangvragen van ouders te registreren en om het aanbod te koppelen aan de vraag. Vlaamse software moet het mogelijk maken dat ook over de grenzen van een gemeente kan gezocht worden naar opvang.
Een sluiting van een kinderopvang in de gemeente heeft een enorme impact op de werking het lokaal loket kinderopvang, dat de opdracht heeft om ouders, op zoek naar een kinderopvangplaats, verder te helpen. Dat vraagt tijd en mankracht. Tot op vandaag blijven lokale loketten ondergefinancierd.
Opgroeien moet bij een verplichte sluiting zelf crisisopvang organiseren
Ouders helpen met een nieuwe opvangplaats is vandaag allesbehalve evident, ondanks de goede wil en vastberadenheid van de lokale loketten kinderopvang. De algemene crisis in de kinderopvang (personeelstekort, wachtlijsten enz) maakt de situatie nog acuter. Daarom vraagt de VVSG dat het Agentschap Opgroeien een crisisteam naar getroffen gemeenten stuurt om de lokale besturen te ondersteunen enerzijds én om zelf crisisopvang te organiseren anderzijds. Het gaat dan om tijdelijke noodopvang georganiseerd met medewerkers van Opgroeien. Het lokale bestuur is dan partner en kan bijvoorbeeld een locatie voorzien.
Subsidie herbekijken
De Vlaamse overheid moet de regeling waarbij een organisator een subsidie kan krijgen om tijdelijke kinderopvang te organiseren wanneer er door een verplichte sluiting geen alternatief is voor de getroffen ouders, grondig evalueren en uitbreiden. Aan de huidige voorwaarden is het immers moeilijk om organisatoren bereid te vinden deze tijdelijke vervangcapaciteit te realiseren.
Gesubsidieerde plaatsen die door een definitieve sluiting dreigen verloren te gaan, moeten snel terug inzetbaar zijn én toegewezen kunnen worden binnen het grondgebied van de gemeente. Dat is vandaag nog niet het geval.
Waar er lokaal een groot tekort dreigt aan opvangplaatsen door – vrijwillige of verplichte - stoppers (gesubsidieerd of niet) moeten organisatoren de mogelijkheid krijgen om subsidie aan te vragen voor de realisatie van extra gesubsidieerde inkomensgerelateerde opvang.
Structurele aanpak
De huidige situatie is een crisissituatie. En dat vraagt een passende aanpak. Toch blijft het vooral ook belangrijk om de kinderopvang structureel te versterken. De VVSG is dan ook sterk geëngageerd in het traject voor de toekomst dat Minister Crevits heeft aangevat. Het traject is gericht op grondige hervormingen op middellange en lange termijn, maar er zullen ook tijdens het traject tussenconclusies geformuleerd worden, die zullen resulteren in maatregelen op korte termijn. In dit traject zullen o.a. de personeelsnoden in de sector, de economische, sociale en pedagogische functie van de kinderopvang behandeld worden. Ook het aantal kinderen per begeleider ligt op tafel. De sector kinderopvang staat voor zeer grote uitdagingen: het garanderen van de veiligheid en kwaliteit, de personeelstekorten … Het zijn die puzzelstukken die samengelegd zullen moeten worden om de kinderopvang klaar te maken voor de toekomst. Binnen dit traject is er ook specifieke aandacht voor de gezinsopvang. Ook voor deze deelsector wordt gewerkt aan een duidelijk toekomstperspectief. Essentieel zullen daar de keuzes zijn die gemaakt worden rond het statuut van de onthaalouders.
De VVSG deed eerder al een aantal voorstellen om het huidig personeelstekort aan te pakken.
