VVSG formuleert randvoorwaarden bij decentralisatie

De VVSG verwelkomt de decentralisatieplannen van de Vlaamse regering, maar formuleert ook een aantal randvoorwaarden. Zo mag het in geen geval een verkapte besparingsoefening worden, en moet er ook voldoende aandacht blijven gaan naar de bevoegdheidsverschuivingen die al eerder waren vastgelegd.

Net als de vorige Vlaamse regering, wil ook deze bestuursploeg werk maken van een decentralisatieoperatie richting de lokale besturen. Het Vlaamse regeerakkoord van 2019 zegt hierover het volgende: 'In een commissie decentralisatie, overlegt de Vlaamse regering samen met de lokale besturen op welke terreinen, bovenop de in dit regeerakkoord gemaakte afspraken, en door aanpassing van welke regelgeving en binnen welke termijn, zij de autonomie voor de lokale besturen verhoogt door, o.a. de afschaffing van Vlaamse sturing; minder of soepelere normering of de aanpassing van administratieve praktijken.'

Vanuit het subsidiariteitsprincipe staat de VVSG achter dit voornemen. Bevoegdheden liggen het best waar ze thuis horen, en dat is vaak op het lokale niveau. Toch formuleert de VVSG ook een aantal belangrijke randvoorwaarden, die ze op 21 september 2021 in een brief bezorgde aan Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers. De belangrijkste zijn:

• het is niet altijd nodig om bevoegdheden formeel te verschuiven; het schrappen in al te detaillistische uitvoeringsregels kan lokaal al veel nieuwe beleidsruimte bieden;
• investeer in gegevensuitwisseling en expertisedeling;
• maak van decentralisatie geen besparingsoefening, maar geef telkens de nodige middelen mee;
• wees 100% transparant over de omvang en inhoud van de over te dragen bevoegdheden;
• neem voldoende tijd om het proces te plannen en uit te voeren, zodat wie afhankelijk is van de dienstverlening niet in de kou blijft staan;
• werk aan een geïntegreerde aanpak op Vlaams niveau, zonder versnippering over de departementen, agentschappen en beleidsdomeinen;
• verlies de al lopende decentralisatie-initiatieven (vervoerregio's, eerstelijnszones, buitenschoolse kinderopvang, ...) niet uit het oog;
• maak van gemeentelijke regie een begrip mét inhoud, dus inclusief lokale doorzettingsmacht en impact op de middelen;
• bekijk ook bevoegdheidsverschuivingen richting Vlaanderen als die omwille van efficiëntieredenen beter daar worden uitgeoefend;
• laat toe dat gemeenten zelf bepalen of en hoe ze met andere besturen samenwerken voor zover het gebeurt binnen de referentieregio's;
• bekijk of een bevoegdheidsoverdracht algemeen moet zijn, dan wel (in de eerste periode) op vraag.

Door de coronacrisis hebben de plannen van de Vlaamse regering wat vertraging opgelopen, maar in het najaar van 2021 wil ze alsnog van start gaan met de commissie decentralisatie.