Tijdelijke maatregel dienstencheques heeft ook gevolgen voor lokale besturen

Op 1 december 2023 heeft de Vlaamse regering ingestemd met een wijziging van artikel 8 van het koninklijk besluit van 12 december 2001 over de dienstencheques (Belgisch Staatsblad, 12 december 2023). Dit besluit resulteert in een verhoging van de inruilwaarde van dienstencheques met 3,20 euro per cheque voor prestaties verricht tussen 1 oktober en 30 november 2023.

Werkgevers dienen minimaal 20% en maximaal 25% van deze verhoging, zijnde 3,20 euro, te besteden aan het verbeteren van de koopkracht van dienstenchequemedewerkers. De VVSG heeft gepleit voor een specifieke regeling waarbij lokale overheden met een sui generis dienstencheque-afdeling de verhoogde tussenkomst ontvangen, maar zonder extra verplichte koopkrachtmaatregelen. Dit vanwege de betere loon- en arbeidsvoorwaarden die dienstenchequemedewerkers bij lokale overheden genieten in vergelijking met de private sector. Ook profiteren zij sinds 2021 van een jaarlijkse hogere eindejaarspremie.

Helaas heeft de Vlaamse regering niet ingestemd met het verzoek van de VVSG, waardoor de gewijzigde regeling onverkort geldt voor lokale overheden met een specifieke sui generis dienstencheque-afdeling. De VVSG heeft wel bereikt dat de uitbetaling van de koopkrachtmaatregel is uitgesteld tot 29 februari 2024.
 

Wat betekent dit concreet voor de lokale besturen?
 

Verhoogde inruilwaarde

Lokale besturen met een sui generis afdeling dienstencheques ontvangen een tijdelijke verhoging van €3,20 per uur voor dienstencheque-werkzaamheden verricht in de maanden oktober en november 2023. De dienstencheques voor deze prestaties dienen vóór 31 maart 2023 te worden ingediend bij Pluxee (Sodexo). Eventuele correcties op papieren dienstencheques kunnen tot uiterlijk 15 april 2024 worden aangebracht.

Voor dienstencheques ingediend in december 2023 zal de verhoogde vergoeding worden uitbetaald in de eerste helft van februari 2024. De automatische uitbetaling van de verhoogde vergoeding voor dienstencheques ingediend tussen 1 januari en 31 maart 2024 staat gepland voor mei 2024. Het enige dat je hoeft te doen, is de dienstencheques tijdig indienen bij Pluxee (Sodexo).

Koopkrachtmaatregel voor dienstencheque-medewerkers

Van de extra vergoeding van 3,20 euro per dienstencheque dient een percentage tussen 20% (0,64 euro) en 25% (0,80 euro) ten goede te komen aan de dienstencheque-medewerkers in de vorm van een nieuwe koopkrachtmaatregel. Het lokale bestuur heeft de vrijheid om te kiezen hoe deze maatregel vorm krijgt en welke modaliteiten hieraan verbonden zijn.

• De keuze kan variëren tussen een bruto- of nettobedrag, maar het moet een in geld waardeerbaar voordeel zijn. Bij een brutobedrag kunnen alle loonkosten met de overheidssubsidie worden gedekt (brutobedrag medewerker + werkgeversbijdragen). Bij een nettobedrag wordt het volledige bedrag rechtstreeks aan de medewerker uitbetaald, zoals bijvoorbeeld een tijdelijke ecocheque(-verhoging), een tijdelijke verhoging van maaltijdcheques of aankoopcheques. Handelingskosten mogen wel met de overheidssubsidie worden vergoed.
   
• De verhoogde subsidie is van toepassing op dienstencheques voor prestaties geleverd in de maanden oktober en november 2023. Dit betekent niet noodzakelijkerwijs dat de koopkrachtverhoging beperkt moet worden tot medewerkers in verhouding tot hun effectieve prestaties in die maanden. Dit zou ongewenste situaties kunnen veroorzaken, waarbij medewerkers die tijdelijk afwezig waren in deze periode het voordeel (deels) zouden mislopen. De keuze kan gemaakt worden om het voordeel toe te kennen aan alle dienstencheque-medewerkers, in verhouding tot hun tewerkstellingspercentage, ongeacht eventuele afwezigheden in oktober en november 2023. Een strikte toepassing, enkel voor medewerkers met effectieve prestaties in deze maanden, is ook mogelijk. De definitieve beslissing dient op lokaal niveau te worden genomen.
   
• Het voordeel mag strikt genomen enkel worden toegekend aan basismedewerkers met een dienstencheque-arbeidsovereenkomst, en dus niet aan ondersteunend personeel, zoals een verantwoordelijke van de dienstencheque-afdeling.

De keuze voor een bepaald voordeel en de modaliteiten moeten onderhandeld worden in het lokaal Basisoverlegcomité (BOC). Het schepencollege of vast bureau is bevoegd als de budgetten hiervoor in de meerjarenplanning opgenomen zijn. Om lokale besturen de nodige tijd hiervoor te geven, heeft de VVSG van het Departement Werk en Sociale Economie de toezegging gekregen dat het voordeel uiterlijk op 29 februari 2024 aan de betrokken medewerkers uitbetaald moet zijn, ook al bepaalt het BVR dat dit uiterlijk op 31 december 2023 moet gebeuren.