Auteur: Nathalie Debast
Gepubliceerd op: 08-12-2023
Ouders van kindjes die sterven binnen de 140 dagen na de bevruchting kunnen dit niet wettelijk laten registreren bij de gemeente. Daarom openen steeds meer steden en gemeenten symbolische sterrenregisters om deze ouders en hun kinderen een vorm van ondersteuning te geven. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), Boven de Wolken vzw, Berrefonds vzw , Met Lege Handen en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Gwendolyn Rutten ondersteunen dit initiatief en maakten een modelattest voor deze symbolische registratie. Naar aanleiding van Wereldlichtjesdag op 10 december ’23 maken ze dit initiatief nu bekend.
Geen wettelijke registratie mogelijk
Wereldlichtjesdag vindt sinds 1997 plaats op de tweede zondag van december. Mensen verzamelen wereldwijd om 19 uur, ontsteken een kaars en herdenken de kinderen die niet meer onder ons zijn. Deze ontroerende daad richt zich op alle ouders die een kind verloren, ongeacht of dit verlies zich voordeed voor, tijdens of na de geboorte. Als een kind sterft na minder dan 140 dagen zwangerschap kan dit kind wettelijk gezien niet worden geregistreerd bij de gemeente. Dat maakt de lange periode van rouw niet eenvoudiger.
Sterrenregister en modelattest
Om hieraan tegemoet te komen, voeren steeds meer steden en gemeenten een symbolisch sterrenregister in. Dit stelt ouders in staat om het bestaan van hun kindje symbolisch te laten erkennen op lokaal niveau. De VVSG, minister Rutten, vzw Boven de Wolken, Berrefonds vzw en Met Lege Handen bundelen nu hun krachten om deze sterrenregisters in de schijnwerpers te zetten. Daarnaast stellen de organisaties een modelattest beschikbaar dat gemeenten aan ouders verstrekken wanneer ze hun kindje symbolisch willen registreren. ‘Een eerste stap in het rouwproces is vaak de symbolische erkenning van het kindje. Het is niet omdat een baby nog niet oud genoeg is volgens de wettelijke termijnen dat het niet bestaat voor de ouders en families, en dat zij geen verdriet hebben. Boven De Wolken ijvert al jaren voor meer erkenning voor sterrenouders. Stad Oostende startte daarom in mei dit jaar onder onze impuls met een sterrenregister. Heel wat lokale besturen volgden. Het werk is nog niet af maar voor Boven de Wolken is dit een belangrijke eerste stap in meer erkenning voor sterrenouders,’ aldus Anneleen Fransen, oprichtster van vzw Boven de Wolken.
Symbolische erkenning
Juridisch zijn er geen gevolgen verbonden aan het sterrenregister, het biedt wel steun voor sterrenouders. ‘Er is geen groter verdriet dan dat van een ouder die een kind verliest, ongeacht wanneer dit gebeurt. Maar er bestaat op administratief vlak een andere behandeling voor ouders die een kindje na minder dan 140 dagen zwangerschap verliezen. Al heeft het geen juridische gevolgen, toch willen de lokale besturen alle sterrenouders symbolisch erkennen. Een groeiend aantal opende daarom al een sterrenregister, o.a. Brugge, Zoersel, Sint-Truiden, Staden, Oostkamp, Buggenhout en Mechelen’, aldus Wim Dries, voorzitter van de VVSG. Dit sluit mooi aan bij andere lokale initiatieven zoals de sterrenweide of koesterplekken. Sommige lokale besturen bieden ook extra steun aan in de vorm van een geboorteboom, een versierd steentje op een koesterplek, een klein houten hartje met een gedicht… ‘Al deze mooie initiatieven benadrukken het belang van erkenning en herinnering voor ouders van stilgeboren kindjes, en bieden een gevoelige en ondersteunende manier om met dit verlies om te gaan, vooral in de aanloop naar Wereldlichtjesdag’, klinkt het.