Auteur: Elke Vastiau
Gepubliceerd op: 23-11-2023
De Vlaamse regering deelde de kaart van Vlaanderen op in 15 referentieregio’s. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten stelt vast dat die regiovorming de samenwerking tussen gemeenten in de praktijk bevordert. Zo kunnen ze grote maatschappelijke vraagstukken als vervoer, ruimtelijke ordening, cultuur of energie samen aanpakken en hierdoor verbetert ook de dienstverlening naar de burger. Om de lokale besturen te ondersteunen bij de samenwerking op regionaal niveau, ontwikkelde Labo Regiovorming een inspiratiegids.
Op weg naar een sterker lokaal bestuur door regiovorming
Het regiodecreet werd pas in 2023 gepubliceerd en legde de afbakening van regio's vast. Het Labo Regiovorming dat in de schoot van de VVSG werd opgericht met de steun van de Vlaamse overheid, ondersteunde al langer regionale projecten rond sportinfrastructuur, zorg en welzijn, cultuur en erfgoed, energiegemeenschappen… Uit die ervaring blijkt nu dat bovenlokaal samenwerken het lokale bestuursniveau versterkt. ‘De regionale schaal wordt steeds belangrijker. Het zou na verloop van tijd een vanzelfsprekende werkwijze moeten worden waarop gemeenten beleid dat de gemeentegrenzen overschrijdt, afstemmen, plannen en uitvoeren,’ benadrukt Wim Dries voorzitter van de VVSG. Lokale besturen moeten hiervoor partnerschappen aangaan met andere lokale besturen, andere overheden en andere (private) partners. Regiovorming zorgt voor een goede basis om grote maatschappelijke vraagstukken, zoals vervoer, ruimtelijke ordening of energie aan te pakken.
Regiovorming gaat verder dan het afbakenen van een kaartje; het begint nu met concrete realisaties op het terrein. In de referentieregio Gent hebben ze met succes stappen gezet op vlak van erfgoed en cultuur. De resultaten zijn interessant voor alle referentieregio's. Elsie Sierens, burgemeester van Destelbergen vertelt: ‘Dankzij de aanpassing aan het Onroerend Erfgoedbesluit hebben referentieregio’s nu de mogelijkheid om vanaf 2027 te kiezen voor de beste combinatie van efficiëntie en nabijheid van de dienstverlening voor Onroerend Erfgoed.’
Bouwen aan een toekomst die we delen: inspiratiegids regiovorming
De VVSG blikt terug op een succesvolle periode tussen 2021 en 2023, waarin het verschillende (sub)regio's ondersteunde bij het aanpakken van grote maatschappelijke vraagstukken. Deze projecten tonen aan dat bovenlokaal samenwerken het lokale bestuursniveau versterkt. Op 23 november stelden zij de resultaten voor op de inspiratiedag in Mechelen en lanceerden zij een inspiratiegids regiovorming voor de lokale besturen. Deze gids richt zich op lokale besturen die willen begrijpen wat regiovorming inhoudt, waarom het de moeite waard is, en biedt inspiratie en praktijkvoorbeelden.
