Onthaalouders in buitenschoolse opvang: wat weten we vandaag?

Het BOA-decreet hervormt de financiering van de buitenschoolse kinderopvang. Vanaf 1 januari 2026 krijgen organisatoren van buitenschoolse opvang hun subsidies niet langer van Opgroeien. Het lokale bestuur is vanaf dan, vanuit de regierol voor BOA, verantwoordelijk om de organisatoren van buitenschoolse opvang in de gemeente te financieren.

Dat heeft niet enkel gevolgen voor de kleuteropvang met kwaliteitslabel, maar ook voor onthaalouders die schoolgaande kinderen opvangen. We zetten het even op een rijtje.

Onthaalouders die enkel schoolgaande kinderen opvangen

Opvanglocaties die enkel schoolgaande kinderen opvangen, vallen vanaf 1 januari 2026 niet meer onder het decreet kinderopvang baby’s en peuters. Vanaf dan vallen die locaties allemaal onder het BOA-decreet. In gans Vlaanderen gaat het over een honderdtal locaties gezinsopvang waar ze enkel schoolgaande kinderen opvangen.

In een divers opvanglandschap speelt de kleinschalige gezinsopvang een belangrijke rol, naast de kleuteropvang met kwaliteitslabel. Ouders kiezen voor verschillende redenen voor een onthaalouder om hun schoolgaand kind op te vangen. Enkele voorbeelden:

• hun kind komt makkelijker tot rust in de kleinschalige opvang bij de onthaalouder;
• de onthaalouder vangt zowel het jongere broertje of zusje op als het kind dat al naar school gaat;
• hun kind kan ’s ochtends heel vroeg terecht bij de onthaalouder als mama of papa de vroege shift werkt.

Opgroeien is vanaf 1 januari 2026 niet langer verantwoordelijk voor de financiering van deze opvang. Momenteel is er nog veel onduidelijk over wat dat betekent voor het statuut en de financiering van onthaalouders die enkel schoolgaande kinderen opvangen. De VVSG werkt samen met Opgroeien en andere stakeholders scenario’s uit.

Onthaalouders die baby’s, peuters en schoolgaande kinderen opvangen

Opvanglocaties die hoofdzakelijk baby’s en peuters opvangen, maar ook kinderen die naar de basisschool gaan, blijven ook na 1 januari 2026 onder het decreet kinderopvang baby’s en peuters.

• De vergunningsvoorwaarden voor opvang van baby’s en peuters zijn van toepassing voor alle opgevangen kinderen.
• Opgroeien blijft verantwoordelijk voor de financiering van de opvang.
• Vanaf 1 januari 2026 zijn subsidies inkomenstarief mogelijk, ook voor schoolgaande kinderen in de opvang. Het IKT-tarief is dan van toepassing, ook voor schoolgaande kinderen.
• Schoolgaande kinderen tellen mee voor de bezetting.

Dat is geregeld in de wijziging van het decreet van 19 april 2024. De wijziging voor schoolgaande kinderen treedt in werking op 1 januari 2026. Een uitvoeringsbesluit moet zorgen voor de verdere uitwerking.

Hoe pak je het verder aan?

Intussen raden we lokale besturen aan om, vanuit de regierol voor BOA, het aanbod in hun gemeente in kaart te brengen.

• Welke onthaalouders in de gemeente vangen enkel schoolgaande kinderen op? Over hoeveel locaties gaat het? Wat is er specifiek aan deze locaties (bijvoorbeeld de ligging, openingsuren)?
• Hoeveel kinderen vangen die onthaalouders op? Wat is het profiel van de opgevangen kinderen? Waarom kiezen ouders voor deze opvangvorm?
• Welke rol speelt de opvangvorm in het BOA-aanbod? Wat is de meerwaarde?
• Hoeveel kost de organisatie van deze opvangvorm (financiële analyse)?

Weet je niet hoe daaraan te beginnen?

• Ga op zoek naar de onthaalouders in je gemeente. De kinderopvangzoeker van Opgroeien bevat informatie over de gezinsopvang voor schoolgaande kinderen per gemeente. Selecteer ‘ik zoek opvang voor schoolgaande kinderen’ in je gemeente, en filter nadien op ‘gezinsopvang’.
• De VVSG leidraad omgevingsanalyse voor buitenschoolse opvang en activiteiten geeft handvatten om een beeld te schetsen van het aanbod.
• Ga in gesprek met de onthaalouders en hun dienst om de huidige situatie te bespreken en na te denken over de toekomst.
   

Vragen?

Neem contact op met:

• Rika Verpoorten, rika.verpoorten@vvsg.be, T 02 207 54 42
• Sara Schroé, sara.schroe@vvsg.be, T 0473 56 52 46