Overlast in recreatiegebieden: aanbevelingen en instrumenten

De VVSG juicht de actualisering en optimalisering van de omzendbrief van 2006 omtrent de aanpak van overlast in recreatiegebieden en recreatiezones en de bijhorende toolbox toe. De omzendbrief focust op een ketengerichte aanpak van de overlastproblematiek en houdt rekening met de huidige maatschappelijke, bestuurlijke en technologische evoluties sinds 2006. De inhoud respecteerd de lokale autonomie, in die zin dat de burgemeester nog steeds beroep kan doen op het bestaande instrumentarium om de lokale overlast te doen ophouden. We zijn ons ten volle bewust dat de bovenlokale informatiedeling en versterking van de informatiepositie van de burgemeester, gelet op onder andere de GDPR niet evident is, maar vinden het eerste initiatief hiertoe al positief.

De VVSG vindt het een sterk signaal dat de lokale besturen door middel van onder meer de instrumenten en aanbevelingen in deze omzendbrief een vuist kunnen maken tegen de overlast in recreatiegebieden en recreatiezones. Het toepassen en naderhand evalueren van het instrumentarium van deze omzendbrief zullen de efficiëntie van aanpak alleen maar doen toenemen.
 

Achtergrond

Naar aanleiding van een incidentrijke zomer in 2020 werd door de minister van Binnenlandse Zaken Verlinden het initiatief genomen om de aanpak van overlast op recreatiegebieden opnieuw onder de loep te nemen en de wettelijke omkadering en het instrumentarium, die intussen dateerden van 2006, zoveel als mogelijk te actualiseren en optimaliseren. De recente incidenten in Gent hebben de noodzaak aan een geactualiseerde omzendbrief en efficiënt instrumentarium voor de burgemeester en de lokale besturen nogmaals bevestigd.

De VVSG werd gevraagd te participeren aan een multidisciplinair overleg, waarbij de omzendbrief van 17 juli 2006 betreffende overlast in recreatiedomeinen en de toolbox werden beoordeeld. De VVSG heeft ook een nota bezorgd aan het kabinet.
 

Standpunt VVSG

Samengevat kwamen de aanbevelingen van de VVSG neer op het volgende:

• Er is nood aan een duidelijke afbakening van het toepassingsgebied van de omzendbrief, waarbij de focus ligt op een integrale en geïntegreerde benadering van de overlastproblematiek en waarbij rekening wordt gehouden met de huidige maatschappelijke en technologische evoluties en lokale bestuurlijke en extra-bestuurlijke context.
   
• Er is nood aan een praktijkgerichte toolbox waarbij men vertrekt vanuit een integrale en geïntegreerde benadering en rekening gehouden wordt met de huidige bestuurlijke context en technologische evoluties en de strikte toepassingsmodaliteiten ervan.
   
• De uitgebreide toepassing van een plaatsverbod is juridisch mogelijk maar de handhaafbaarheid ervan is zeer moeilijk. Bovendien zal het geen oplossing bieden voor de overlast wanneer het niet bovenlokaal wordt toegepast. Het plaatsverbod wordt eerder beschouwd als het ultimum remedium en opnieuw pleiten we voor een integrale benadering van de overlastproblematiek.
   
• We benadrukken dat de handhaving en de bevoegdheden op het vlak van bestuurlijke politie in hoofde van de burgemeester een belangrijke rol spelen en waardevol instrument zijn in het licht van de bestrijding van dergelijke en andere overlast maar zien graag een bredere benadering van deze specifieke overlastproblematiek. We streven naar een mooi evenwicht tussen preventie en handhaving, waarbij de bestaande bestuurlijke maatregelen van de burgemeester onaangetast blijven.
   

Wat vindt de VVSG van de nieuwe omzendbrief?

De omzendbrief Overlast in recreatiegebieden en recreatiezones van 23 juni 2021 van minister van Binnenlandse Zaken Verlinden gaat duidelijk in op de aanbevelingen van de VVSG.

• de VVSG vindt het positief om te lezen dat de minister de overlastproblematiek in de recreatiegebieden en andere relevante recreatiezones, zoals bijvoorbeeld stranden, benadert vanuit een integrale en geïntegreerde aanpak. Hierbij is niet alleen repressie maar ook preventie van groot belang en worden alle mogelijke bovenlokale en lokale partners, zoals provincie, veiligheidsactoren, welzijnswerkers, politie maar ook vervoersmaatschappijen betrokken.
   
• de VVSG vindt het heel belangrijk om vast te stellen dat de bevoegdheid en de rol van de burgemeester onverkort blijven gelden en de burgemeester in staat blijft om met het bestaande instrumentarium een overlastproblematiek in een recreatiegebied op maat van de lokale context aan te pakken.
   
• de VVSG stelt vast dat de minister aan de nood aan een (bovenlokale) informatiedeling omtrent deze overlastproblematiek en een versterkte informatiepositie van de burgemeester tracht tegemoet te komen door de beslissingen tot plaatsverbod van de burgemeesters op te nemen in de ANG (Algemene Nationale Gegevensbank). “Dit impliceert dat een politieambtenaar bij een identiteitscontrole op het terrein onmiddellijk de informatie krijgt dat er een bestuurlijke maatregel ‘plaatsverbod’ van kracht is. Vervolgens wordt in het commentaarveld van de bestuurlijke maatregel toegelicht voor welk gebied deze van toepassing is.” De burgemeester kan met oog op het vrijwaren van de openbare orde deze informatie ook opvragen en eventueel aanwenden voor de eigen besluitvorming.

Klik hier voor meer info bij de omzendbrief en toolbox. ​​​​​​