Auteur: Marijke De Lange
Gepubliceerd op: 26-07-2019
Medewerkers (statutair/contractant) van lokale besturen kunnen net zoals alle andere personeelsleden in België die in ondergeschikt verband werken, in principe vanaf 1 oktober 2019 verlof nemen voor mantelzorg, met een maximum van zes maanden (VTE) over de hele loopbaan. Het gaat om een federaal vastgelegd thematisch verlof, naast de gekende verloven van ouderschapsverlof, verlof voor medische bijstand en palliatief verlof (zie de nieuwe artikelen 100ter en 102ter van de Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen).
Hierbij hoort een belangrijke kanttekening: weliswaar kan het nieuwe mantelzorgverlof vanaf 1 oktober 2019 aangevraagd worden, maar het personeelslid moet erkend zijn als mantelzorger om van dit nieuwe verlof gebruik te maken (zie verder). De federale regering moet deze erkenning nog verder uitwerken. Pas wanneer dat gebeurd is kan de mantelzorger zich laten erkennen. Het is dus voorlopig afwachten wanneer het koninklijk besluit er komt, alvorens het nieuwe mantelzorgverlof daadwerkelijk kan aangevraagd worden.
Per zorgbehoevende persoon kan de voltijdse medewerker gedurende één maand volledig of twee maanden gedeeltelijk (met de helft of met een vijfde) stoppen met werken. Wie deeltijds werkt kan zijn prestaties enkel volledig schorsen (dus per zorgbehoevende persoon beperkt tot 1 maand). Een koninklijk besluit kan één en ander nog versoepelen.
De betrokkene krijgt intussen een uitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening. Als er geen uitvoeringsbesluit komt ligt die uitkering op dezelfde hoogte als de uitkering bij verlof voor medische bijstand.
Om op dit verlof recht te hebben moet het personeelslid een erkende mantelzorger zijn, zoals nader bepaald in de Wet van 12 mei 2014 betreffende de erkenning van de mantelzorger. De betrokkene vraagt de erkenning aan bij zijn ziekenfonds. De geholpen persoon moet als dusdanig erkend of beschouwd worden volgens de voorwaarden van diezelfde wet.
Concreet vraagt de medewerker minstens zeven kalenderdagen op voorhand het verlof bij zijn bestuur aan met een geschrift dat de werkgever voor ontvangst tekent of per aangetekende brief. Hij voegt het bewijs van erkenning als mantelzorger van de geholpen persoon toe.
Vanaf de datum van de schriftelijke aanvraag tot drie maanden na het einde van het mantelzorgverlof geniet hij dezelfde ontslagbescherming als bij de andere thematische verloven: de werkgever kan de betrokkene enkel ontslaan met een dringende of voldoende reden op straffe van zes maanden loon als schadevergoeding.
Het thematisch verlof telt mee voor het werknemerspensioen (koninklijk besluit van 24 september 2012 tot uitvoering van artikel 123 van de wet van 28 december 2011 houdende diverse bepalingen, artikel 1, 3°). Voor de valorisatie van dit verlof voor het ambtenarenpensioen is het nog wachten op een aanpassing van de wetgeving (koninklijk besluit nr. 442 van 14 augustus 1986 betreffende de weerslag van sommige administratieve toestanden op de pensioenen van de personeelsleden van de overheidsdiensten, artikel 2/1).
Juridische basis: Wet van 17 mei 2019 tot erkenning van de mantelzorgers, BS 2 juli 2019. Inforum nr. 330538.
