Auteur: Mike Deschamps
Gepubliceerd op: 07-11-2024
In de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) Brussel gaat het theaterstuk "Rustoord" dit weekend in première. Een voorstelling over ouder worden en de levensvragen die dit oproept. Een eerlijke maar vlijmscherpe bespiegeling over existentiële vragen en het leven in een woonzorgcentrum. Ook gevoelige thema's in de zorg gaan de theatermakers niet uit de weg.
Op uitnodiging van de Vlaamse Ouderenraad en de Gezinsbond-GOSA woonden we de try-out bij van "Rustoord". Een documentaire theaterproductie die het dagelijkse leven in woonzorgcentra (wzc's) onderzoekt. Theatermakers Martha Balthazar, Jana De Kockere, Barbara T' Jonck en Mats Vandroogenbroeck deden hiervoor uitgebreid veldwerk en interviewden bewoners, mantelzorgers, zorgmedewerkers, directeurs en beleidsmakers.
Levensvragen horen bij ouder worden
Het theaterstuk toont zowel de mooie als de minder fraaie kanten van ouder worden, en belicht de levensvragen die daarbij horen. Het stuk moedigt aan om naar onze eigen toekomstige oude dag te durven kijken. In het begin domineren enkele stereotype beelden, maar al snel ontwikkelt zich een gevarieerd en genuanceerd verhaal, dat de realiteit in wzc's treffend weerspiegelt. Vier acteurs vertolken meer dan 10 rollen. De cast bestaat uit Mats Vandroogenbroeck, Barbara 'T Jonck, Mieke Verdin en Mark Verstraete, die de rollen generatie-overschrijdend invullen.
Het uitgebreide veldonderzoek van de makers vormt een bijzondere basis voor het stuk. Ze gebruikten interviews met betrokkenen als tekstmateriaal. Tijdens de voorstelling horen de acteurs de originele interviews in hun oortjes en spelen deze vervolgens live na. Deze techniek brengt de gesprekken die dagelijks in de zorg plaatsvinden op treffende wijze tot leven.
Nood aan debat
Het toneelspel reikt echter een alternatief aan voor de toekomst. Ze halen het sociaal wooncomplex Bilabo uit Schaarbeek aan als voorbeeld van een kleinschalige, niet-commerciële setting waar senioren gelukkig samenleven. Martha Balthazar, die alle interviews in de wzc's afnam, hoopt met "Rustoord" het debat over ouder worden aan te wakkeren. Het is afwachten hoe het grote publiek dit theaterstuk zal ervaren. De voorstelling speelt van 8 tot 11 november in de KVS in Brussel en gaat daarna op tournee door Vlaanderen.