Auteur: Sabine Van Cauwenberge
Gepubliceerd op: 22-07-2023
Het nieuwe inburgeringsdecreet voerde enkele grondige wijzigingen in. Een van de wijzigingen is dat de onderdelen Nederlands als tweede taal (NT2) en de cursus Maatschappelijk Oriëntatie betalend wordt. Ook voerde de Vlaamse regering de verplichting in om een gestandaardiseerde taaltest NT2.
De centra voor basiseducatie stapten naar het Grondwettelijk Hof en vroegen de vernietiging van de zowel voor de taaltest als de retributie NT2. Over de retributie NT2 oordeelde het Grondwettelijk Hof op 20 juli in een arrest dat het discriminerend is dat verplichte inburgeraars moeten betalen en niet van de vrijstelling, vermindering of terugbetaling kunnen genieten.
Op 1 maart 2022 wijzigde de Vlaamse Regering het inburgeringsdecreet. Door die wijziging breidde het inburgeringstraject ondertussen uit met twee onderdelen, naast de bestaande onderdelen maatschappelijke oriëntatie en Nederlands leren:
- met het traject naar werk,
- het participatie- en netwerktraject.
In diezelfde wijziging van het inburgeringsdecreet besliste de Vlaamse regering ook om het inburgeringstraject betalend te maken om zo de inburgeraar mee te responsabiliseren. Naast de test Maatschappelijk Oriëntatie besliste de Vlaamse regering een NT2-test in te voeren.
- lessen maatschappelijke oriëntatie (MO) + test = 180 euro
- lessen Nederlands (NT2) + test = 180 euro
Het inburgeringstraject zou in Vlaanderen effectief betalend worden vanaf 1 september 2023. Wie vanaf 1 september 2023 een inburgeringscontract ondertekent in Vlaanderen, betaalt voor de cursus en test van de onderdelen maatschappelijke oriëntatie (MO) en Nederlands als tweede taal (NT2).
De verschillende behandeling van inburgeraars is niet redelijk verantwoord
Het Grondwettelijk Hof stelde dat het in beginsel geen probleem heeft met de afschaffing van een vrijstelling, vermindering of terugbetaling, maar dat het evenwel discriminerend is die modaliteiten af te schaffen voor de meerderjarige verplichte inburgeraars, terwijl de vrijwillige inburgeraars en andere cursisten wel nog van die sociale correcties kunnen genieten. Het Hof wijst er in dat verband op dat zowel de verplichte als de vrijwillige inburgeraars zich in een precaire sociaaleconomische situatie kunnen bevinden. Het verschil in behandeling tussen die twee categorieën van personen is dan ook niet redelijk verantwoord, en dit des te minder nu hieruit een indirecte discriminatie op grond van nationaliteit voortvloeit.
NT2-taaltest wel wettig
Over de invoering van de taaltest oordeelde het Grondwettelijk Hof dat deze wel wettig is. Verder stipuleerde het hof dat de organisatie van een test door alle centra die de NT2-opleiding aanbieden, een pertinente maatregel is voor de realisatie van die doelstellingen van de maatregel met name hetNederlands toe te passen in de dagelijkse realiteit en de appreciatie, onder meer op de arbeidsmarkt, voor het inburgeringsbewijs te verhogen..
Wat met de retributie voor Maatschappelijke Oriëntatie?
Het Grondwettelijk Hof boog zich enkel over de vraag over de invoering van de retributie voor het onderdeel NT2, maar dezelfde principes van vrijstelling, vermindering en terugbetaling gelden ook voor het onderdeel Maatschappelijke Oriëntatie (MO).
Het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering en het Vlaams Agentschap Binnenlands Bestuur organiseerden op 15 juni voor de lokale besturen een webinar over de retributie inburgering en hoe ze de retributie voor Maatschappelijk Oriëntatie zou innen.
Voor de inning van de retibutie NT2 verwezen de Agentschappen naar het Departement Onderwijs. Aangezien Vlaanderen voor de inning van de retributie MO dezelfde regels hanteert als deze voor NT2, duikt ook voor deze retributie en eventuele vrijstelling het verschil in behandeling van inburgeraars op. De VVSG vraagt de Vlaamse overheid om hierover snel duidelijkheid te scheppen.
