Auteur: Maarten Tavernier
Gepubliceerd op: 21-12-2022
Onlangs stuurde het agentschap Onroerend Erfgoed haar beleid over de beoordeling van zonne-energie-installaties op beschermd erfgoed bij.
Het plaatsen van zonnepanelen op daken van beschermd erfgoed kan in principe toegelaten worden, maar er zijn een aantal uitzonderingen.
Voorheen was er een sterk beperkend beleidskader (uit 2018), dat nu enkel nog toegepast zal worden op deze uitzonderingssituaties in plaats van bij alle beschermd erfgoed.
De energiecrisis is de aanleiding voor deze bijsturing. Men gaat er nu van uit dat zonnepanelen weliswaar een visuele impact hebben op de belevingswaarde van een gebouw of site, maar dat de plaatsing ervan in principe omkeerbaar is. Eenmaal er nieuwe technieken en collectieve CO2-arme voorzieningen zouden zijn, kunnen de panelen ook weer verdwijnen. De plaatsing mag wel niet leiden tot verdwijnen van erfgoedelementen (bvb. dakkapel, specifieke dakvormen,...)
Dit geeft meer mogelijkheden dan voorheen om ook deze daken te benutten voor realisatie van het potentieel aan hernieuwbare energie. De crisis op de energiemarkt maakt dat ook noodzakelijk en aantrekkelijk. Voor lokale besturen kan dit onder andere voor kerkgebouwen relevant zijn. Je kan denken aan toepassingen als energiedelen zelfde titularis, benutten van productie in een (sociale) energiegemeenschap, via burgercoöperatie op die manier de doelstellingen uit het Lokaal Energie- en Klimaatpact realiseren,... Als de overheid op eigen patrimonium dat bouwkundig erfgoed is zonnepanelen legt, moet ze dit sowieso vanuit de zorgplicht extra motiveren.
Opgelet: waar het plaatsen van zonnepanelen op gewone gebouwen in de regel vrijgesteld zijn van vergunning, is bij beschermd erfgoed wel een toelating nodig van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Is de gemeente erkend als een Onroerend erfgoedgemeente, dan kan de gemeente een eigen beleid voeren.
Meer info: www.onroerenderfgoed.be/zonnepanelen
