Beperkingen op alcohol- en tabaksverkoop en uitbreiding rookverbod

De regelgeving over de verkoop van alcohol en tabak wijzigt de komende maanden en jaren grondig, terwijl ook het rookverbod wordt uitgebreid. Deze wijzigingen maken deel uit van de Interfederale strategie om een rookvrije generatie te bevorderen en het schadelijk alcoholgebruik aan te pakken.
 

Belangrijkste Wetswijzigingen

• Wet van 21 maart 2024: Aanpassing van de wet van 1977 voor de bescherming van de gezondheid van de gebruikers van voedingsmiddelen en andere producten (publicatie Staatsblad: 2 april 2024).
   
• Wet van 26 maart 2024: Wijziging van de wet van 2009 voor een regeling van rookvrije plaatsen en bescherming tegen tabaksrook (publicatie Staatsblad: 5 april 2024).
  
   

Aankomende wijzigingen

Vanaf 12.04.2024 (aanpassing op wet 1977)

• Detailhandelaars moeten een leeftijdsbewijs vragen bij de verkoop van tabaksproducten aan personen die jonger lijken dan 25 jaar.
• De minimumleeftijd voor de verkoop van tabaksproducten blijft op 18 jaar.
• Verbod op de verkoop van alcohol aan minderjarigen, met uitzondering van bepaalde bieren en wijnen aan jongeren ouder dan 16 jaar.
• Nieuwe strafbepalingen voor overtredingen met boetes variërend van €208 tot €800.000.
   

Vanaf 15.04.2024 (aanpassing op wet 2009)

• Uitbreiding van het rookverbod naar professioneel personenvervoer (inclusief Flixbussen, toeristische bussen, taxi's en vervoer voor specifieke doeleinden zoals concerten en dagtrips) en winkelgalerijen.
• Toegangsverbod voor minderjarigen in rookkamers in de horeca.
   

Vanaf 01.07.2024 (aanpassing op wet 1977)

Verbod op de verkoop van alcohol

• Via automaten
• In tankstations langs snelwegen van 22:00 tot 07:00 uur, met uitzondering van consumptie in wegrestaurants.
• In ziekenhuizen, behalve voor verkoop van ongekoeld bier en ongekoelde wijn, en voor consumptie ter plaatse in de cafetaria.
   

Vanaf 31.12.2024 (aanpassing op wet 2009)

Rookverbod in de open lucht op bepaalde plaatsen, met de mogelijkheid om afgebakende rookzones in te richten.

• Attractieparken: Roken verboden, behalve op kermissen. Specifieke rookzones toegestaan.
• Dierentuinen: Rookverbod geldt, niet van toepassing op circussen en dierenwinkels.
• Speelterreinen: Rookverbod volgens de definitie van FOD Economie.
• Kinderboerderijen: Rookverbod van kracht.
• Sportterreinen: Rookverbod geldt, inclusief voor sportgerelateerde locaties zoals voetbalvelden en skateparken. Niet van toepassing op openbare wegen, parken, terrassen van cafetaria’s bij sportcomplexen, of muziekfestivals op sportterreinen.
• Zorg-, opvang- en onderwijsinstellingen: Rookverbod binnen een perimeter van 10 meter rondom ingangen, met uitzondering van bestaande rookzones tot 31.12.2028. Geldt voor woonzorgcentra, ziekenhuizen, kinderdagverblijven, en onderwijsinstellingen, maar niet voor andere opleidingslocaties.
• Openbare bibliotheken: Rookverbod bij ingangen.
   

Vanaf 01.01.2025 (aanpassing op wet van 1977)

Verbod op de verkoop van tabaksproducten in tijdelijke verkooppunten, bijvoorbeeld op festivals, markten, kermissen en braderieën.

Vanaf 01.04.2025 (aanpassing op wet van 1977)

• Verkoop van tabaksproducten is verboden in voedingswinkels groter dan 400m².
• Displayban: Tabaksproducten mogen niet zichtbaar zijn in en rond verkooppunten.
   

De FOD Volksgezondheid zal niet meteen boetes uitdelen, maar focust eerst op het informeren van ondernemers en gebruikers.

Eerder doorgevoerde wijzigingen

• Verkoopverbod voor nicotine- en CBD-zakjes: De verkoop van tabak voor oraal gebruik (bv. snus en kauwtabak) is al langer verboden in België (KB van 5 februari 2016). Met het Koninklijk Besluit van 14 maart 2023 geldt er ook een verkoopverbod voor nicotinezakjes en CBD-zakjes. Dit besluit trad in werking op 1 juli 2023, behalve voor de kleinhandel (bijvoorbeeld nachtwinkels, dagbladhandels, discotheken). Daar geldt het verbod sinds 1 oktober 2023.

• Verkoopverbod voor tabaksproducten via automaten: Sinds 9 december 2023 is het, door een wetswijziging op 29 november 2022, verboden om tabaksproducten via automatische distributieapparaten (de ‘sigaretten- en tabaksautomaten’ te verkopen. Een uitzondering bestaat voor semi-geautomatiseerde verkoop in winkels (niet in horeca) waarbij leeftijdscontrole bij de kassa plaatsvindt en de producten niet zichtbaar zijn.

• Nieuwe regels voor e-sigaretverkoop: Op 11 januari 2024 zijn strengere voorschriften voor de verkoop van e-sigaretten en navulverpakkingen ingegaan. Deze wijzigingen zijn onderdeel van updates aan het Koninklijk Besluit van 28 oktober 2016 over elektronische sigaretten. Eerdere regels, van kracht sinds 11 juli 2023, zijn nu uitgebreid naar e-sigaretten en navulverpakkingen zonder nicotine. Ook zijn extra regels ingevoerd voor beide soorten producten.

Meer informatie

Aanvullende informatie vind je op de website van de FOD Volksgezondheid.

• Vragen over controles en sancties? Contacteer de inspectiedienst via apf.inspec@health.fgov.be.
• Vragen over de regelgeving? Wend je tot de cel tabaks- en alcoholbeleid via apf.food@health.fgov.be.