Auteur: Ben Gilot
Gepubliceerd op: 15-10-2019
Na een dip gedurende de jaren 2011-2013 ziet het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) de financiën van de Vlaamse gemeenten zich herstellen en concludeert ze dat deze eind 2018 in algemene termen structureel in evenwicht zijn. ABB kijkt daarvoor naar de autofinancieringsmarge (AFM). Na een daling in de jaren 2012 en 2013 herstelde de AFM zich de afgelopen jaren door de mildering van de uitgavengroei door de gemeenten voor 2014 en 2015.
De studie van ABB maakte bevestigt de belangrijke rol van de Vlaamse lokale besturen in de overheidsinvesteringen. De gemeentelijke investeringen in materiële vaste activa (gebouwen, gronden, straten) stegen in 2018 tot 1,8 miljard euro. Hoewel gemeentebesturen in de voorbije legislatuur niet minder investeerden dan in de bestuursperiode 2007-2012, namen ze veel minder nieuwe leningen op. Dat vertaalt zich in dalende uitstaande financiële schulden. De gemeentelijke financiële schulden daalden sinds de invoering van de BBC in 2014 met 17,5%.
Op het vlak van personeelsuitgaven kenden de Vlaamse gemeenten in 2017 een omslagpunt. In dat jaar lagen de personeelsuitgaven voor contractanten hoger dan die voor statutaire medewerkers. De onderliggende evolutie van de geleidelijke afbouw van het aantal statutaire medewerkers ten voordele van het aantal contractanten versnelde in 2015 door de opstart van de hulpverleningszones. Sindsdien komen de personeelsuitgaven voor brandweer niet meer in de gemeentelijke boekhouding terecht, maar wel in die van de hulpverleningszone. Nog opvallend is dat de gemeentelijke financiële ontvangsten, dat zijn hoofdzakelijk de dividenden van intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, tussen 2007 en 2018 daalden met ongeveer 40%.
Je vindt de nota van de financiën van de Vlaamse lokale besturen en de bijbehorende tabellen op de website van het Agentschap Binnenlands Bestuur. Je vindt er naast kant-en-klare financiële profielen ook tools om zelf mee aan de slag te gaan.