Grote Markt wordt stadsbos


Algemeen


Initiatiefnemer
Genk
Type project
Adaptatie

Betrokken gemeente / provincie / intercommunale
Genk
Adres
marktstraat Genk

Korte omschrijving

De Grote Markt en stadsplein met tussenliggende winkelstraat (Sint-Martinusplein) worden sterk vergroend, waarbij een sterkere relatie gecreëerd wordt met de omliggende groene ruimten. 


Omschrijving


Wat is er gebeurd?

De Grote Markt werd een ‘stadsbos’, een slechts deels verhard plein waar bomen overheersen, met een terraszone, een (ontoegankelijke) boszone en een speelzone. Het Stadsplein krijgt een groen plateau en een waterelement (was voorheen op de Markt). Een wadi in de winkelstraat volgt de loop van de (ondergrondse) Dorpsbeek.


Waarom is het gebeurd?

Genk is de groenste centrumstad van Vlaanderen, maar het hart van de stad was wel een bijna volledig verharde ruimte en was m.a.w. geenszins representatief voor de rest van de stad. De vallei van de Dorpsbeek is buiten het centrumgebied een omgeving is met veel groene ruimten. De ambitie was om te werken aan vergroening en klimaatdenken, beiden als stuwende krachten voor een ‘Future Proof Genk’ of een hittebestendige stad. Daarbij was het de bedoeling nieuwe allianties en opportuniteiten te benutten (bvb. ecologischer wonen, aantrekking voor jonge gezinnen, retail met compacte footprint,…), bovengrondse ruimteclaims te herdenken (markten, evenementen, parkeren – nog mogelijk maken maar op een aangepaste manier) en beleving en nieuwe ontmoetingen in de publieke ruimte te stimuleren.


Werd de beoogde output gerealiseerd?

De doelstelling was om de identiteit van het centrum en het beeld als groenste centrumstad te versterken. Het vergroeningstraject heeft ook tot doel een voorbeeld te zijn en mensen te inspireren. De ambitie is om van 1,3% niet-verharde oppervlakte en 7,5% kruinoppervlak naar respectievelijk 30 en 40% te gaan. 

Het marktplein is 6400 m2, daarvan werd 1700 m2 onthard, en er staan 78 bomen. 


Extra informatie


Status van het project
Afgelopen
Startdatum
01-08-2023
Einddatum
29-04-2024
Budget
€1 000 000 - €10 000 000
Financiering
Met Vlaamse subsidies (10%)
Met eigen middelen (70%)
Externe partners
ontwerper bureau Bas Smets, Gijs Van Vaerenbergh + Atelier voor Ruimtelijk Advies
Samenwerkingen
-
Gemeentelijke diensten
het project kwam tot stand door een samenwerking tussen verschillende stadsdiensten (gebiedsgerichte werking, economie, toerisme, evenementen, groendienst, …) o.l.v. de dienst Bouw en Infrastructuur.

Geleerde lessen


Uitdagingen

  • Horeca was aanvankelijk sceptisch, maar dat keerde tijdens (mensen kwamen al tijdens de werken op de terrassen kijken)  en na de werken (stijging omzet door meer bezoekers)
  • de beek bovengronds brengen werd onderzocht, maar was niet haalbaar (te diep, te weinig water, vuilwateraansluitingen)
  • De aanwezigheid van heel wat infrastructuur in de ondergrond (parkeerkelder, ingekokerde beek, nutsleidingen)


Succesfactoren

  • het stadsbos is een statement en wordt gebruikt als als onderdeel van een verregaande strategie voor vergroening en ontharding (klimaat-adaptief maken) en als voorbeeld en aanjager voor transities in de stad (herprogrammatie van functies)
  • Er was een participatief traject met een betrokkenheid van de verschillende doelgroepen


Tips voor andere gemeenten

  • nutsleidingen werden gebundeld naar de zijkant, zodat ruimte vrijkwam
  • Inter zorgde voor een screening van de toegankelijkheid en het plan werd op hun advies grondig bijgestuurd (gidslijnen, comfortable zitmogelijkheden, aangepaste keuze verhardingsmaterialen, …) .
  • Gevelgroen lukte hier technisch moeilijk, maar is een mogelijkheid om groen karakter nog te versterken


Contact


Maarten Tavernier

maarten.tavernier@vvsg.be

0471/886963

Extra contactinformatie

E-mailadres: evert.jadoul@genk.be

Telefoonnummer: 089 65 46 35