1.1. RENOVATIEVERSNELLING VOOR APPARTEMENTEN
Renovatie van appartementsgebouwen stimuleren is een stuk complexer dan voor eengezinswoningen. Het vraagt dan ook een andere aanpak, waaronder collectief, en meer ondersteuning en begeleiding. In deze sessie wordt het thema van diverse kanten onder de loep genomen:
- Wattson lanceert een aantal beleidsmatige aanbevelingen vanuit het project BE-REEL!
- Stad Gent/energiehuis De Energiecentrale deelt de lessen opgenomen in hun draaiboek ‘renovatieversnelling appartementen’.
- Het CIB (Confederatie Immobiënberoepen Vlaanderen) benadert het thema vanuit de kant van de syndici, een onmisbare partner in dit verhaal.
- WVI (West-Vlaamse Intercommunale) brengt een concreet praktijkvoorbeeld.
1.2. HET CONFORMITEITSATTEST VERPLICHTEN: HOE WERKT DIT?
Stad Aalst en Stad Menen vertellen over het waarom en hoe zij het conformiteitsattest verplicht hebben. Ze duiden de verschillen en gelijkenissen in hun aanpak. Komen ze dezelfde valkuilen tegen en hoe lossen ze die op? Welke gevolgen van hun beleid merken ze nu al op het terrein? Welke tips uit de praktijk kunnen zij ons geven om het conformiteitsattest succesvol in te zetten in de strijd tegen kwaliteitsarme woningen. Tegelijk zijn ze niet blind voor de uitdagingen die er nog wachten.
1.3. SAMEN BOUWEN AAN STERKE WOONMAATSCHAPPIJEN
Juridisch zijn de woonmaatschappijen overal gevormd, maar het echte werk begint nu pas.
Hoe kunnen lokale besturen meebouwen aan slagkrachtige woonmaatschappijen? Wat kunnen woonmaatschappijen bijdragen aan het lokaal woonbeleid? … We luisteren naar de verwachtingen en perspectieven van Kurt Plessers, schepen in Oudsbergen en bestuurder van (woonmaatschappij) Wonen in Limburg en van Daan Janssens, de directeur van (woonmaatschappij) Thuisrand om een stevig lokaal woonbeleid neer te kunnen zetten.
Tom Vanpoucke, consultant, presenteert ons vanuit de praktijkervaring uit de juridische begeleiding bij de vorming van diverse woonmaatschappijen enkele “lessons learned”.
1.4. HOE DAK- EN THUISLOOSHEID TACKELEN?
Wie is dak- of thuisloos? Wat leren we uit de diverse tellingen? Slapen die mensen allemaal op straat? Welke methodes, elementen en manieren zijn er om duurzame woonoplossingen te vinden en dak- en thuisloosheid te voorkomen. Aurélie Smets van SAM vzw gidst ons doorheen de dak- en thuislozenproblematiek en de mogelijke oplossingsrichtingen, geduid door de aanpak van het lokaal bestuur Mechelen.
1.5. WERKBEZOEK - VM: BELEEF EEN NIEUW ZICHT OP DE DENDER
Langs de Dender liggen tal van sites (Tragel, Pierre Korneliskaai, Electrabelsite) die wachten op een nieuwe ontwikkeling. De voormalige industrieterreinen worden stilaan een onderdeel van onze hedendaagse stad. Braakliggende terreinen en verlaten fabriekspanden krijgen een nieuwe bestemming en vormen samen een nieuw stadsdeel langs het water om te wonen, werken en leven. De Kaaien | Stad Aalst
2.1. HOE DE BOUWSHIFT REALISEREN MET DE NIEUWE REGELGEVING
Veel lokale besturen willen af van het bouwen in de open ruimte en het wonen in de kernen versterken. Dit jaar werd het decreet woonreservegebieden van toepassing en zag het instrumentendecreet het licht. Het legt de verantwoordelijkheid voor de bouwshift voor een groot deel bij de lokale besturen. Wat houdt de bouwshiftregelgeving nu precies in? Biedt dit kansen om een sterk woonbeleid te voeren? Wim Rasschaert van Rasschaert Advocaten en Xavier Buijs, stafmedewerker ruimtelijke ordening bij VVSG, nemen ons mee op sleeptouw door deze regelgeving, zij wijzen ons op valkuilen en kansen voor een lokaal bestuur.
2.2. BETAALBAAR WONEN: WAT IS ER VAN AAN?
2.3. SUBURBANISATIE IN EEN SUPERDIVERSE SAMENLEVING
Prof. Dirk Geldof (UA & Kenniscentrum Gezinswetenschappen Odisee) schetst de realiteit van het superdiverse Vlaanderen. Op basis van de Atlas Superdiversiteit Vlaanderen brengt hij de spreiding en opschaling van superdiversiteit in kaart, met focus op de uitwaaiering vanuit de grote steden en de consequenties voor het lokale (woon)beleid.
Welke dynamieken spelen: gekleurde stadsvlucht door sociale stijging, verdringing door gentrificatie, of beide? De verhuisbewegingen geven spanningen in het lokaal-regionale beleid en zorgen voor druk op de lokale woonmarkt. Dirk Geldof schetst de ruimtelijke en demografische dynamieken en verkent hoe lokale besturen daar mee om kunnen gaan in hun woon- en diversiteitsbeleid.
2.4. WOONBEGELEIDING EN HET RECHT OP BEHOORLIJKE HUISVESTING
Lokale besturen hebben een belangrijke opdracht in het mee realiseren van het recht op behoorlijke en menswaardige huisvesting en dat brengt veel uitdagingen met zich mee. Ondanks woonbegeleiding wordt gezien als een hefboom voor het recht op wonen roept woonbegeleiding ook een aantal vragen op, vooral bij mensen in een precaire woonsituatie. In deze sessie presenteren we drie verschillende praktijken, Housing First, Thope vzw en Back on Track waarin ambities om het woonrecht te realiseren en woonbegeleiding hand in hand gaan.
2.5. WERKBEZOEK 1 - PRIKKELS IN DE BINNENSTAD
Via premiestelsels zette de stad Aalst zich in om de stadskern, met name het winkelcentrum en de Watertorenwijk, aantrekkelijker te maken. 'Wonen boven winkels' voorzag premies voor kosten die noodzakelijk zijn om nieuwe woon- en werkgelegenheden te creëren en/of de toegang naar de verdiepingen boven het winkelpand te verbeteren en/of kosten in functie van het verfraaien van de gevel van het pand.
2.6. WERKBEZOEK 2 - NM: EEN LOKALE AANPAK VAN DAK- EN THUISLOOSHEID
Dit werkbezoek geeft je een totaalzicht op het beleid dat Aalst voert om dak- en thuisloosheid aan te pakken. Stad Aalst en partners vertellen over de verschillende projecten die inspelen op de noden van dak- en thuislozen:
3.1. DE HOOGTE IN: HOE EEN KWALITATIEF ANTWOORD BIEDEN OP DE WONINGBEHOEFTE?
Iedere gemeente krijgt te maken met verdichting: rijwoningen worden in snel tempo vervangen door appartementen en op sommige plekken komt ‘echte’ hoogbouw. Hoe gaan we als lokaal bestuur om met deze ruimtelijke transformatie? Bovendien blijft de betaalbaarheid van de woonentiteiten een eeuwig aandachtspunt, zijn appartementen sowieso goedkoper dan grondgebonden woningen?
Peter Vanden Abeele, Gents stadsbouwmeester adviseert de Stad Gent over architectuur en stedenbouw en heeft een duidelijke visie over hoger bouwen.
3.2. HOE KAN INNOVATIE IN DE WOONWERELD ZORGEN VOOR EEN VERSCHIL?
De woonwereld wordt geconfronteerd met heel wat uitdagingen gaande van het klimaatbestendig maken van de woning tot de betaalbaarheid. Innovatieve en circulaire oplossingen bieden hier een antwoord op. Waldo Galle, VUB, expert in circulariteit en duurzame innovatie neemt je in deze sessie mee langs verschillende voorbeelden:
3.3. SNELLER MEER SOCIALE WONINGEN DOOR DE BUURT TE BETREKKEN
Hoe kunnen we sneller meer sociale woningen bouwen? Eén van de obstakels bij het realiseren van een sociaal woonproject is de weerstand van omwonenden. Woonmaatschappij Woonboog deelt haar ervaringen, lessons learned en de sterktes van burgerbetrokkenheid bij de vernieuwing van de Parkwijk in Turnhout, een sociaal woonproject uit de jaren ’60 waar een mix van eigenaars en huurders wonen die én gerenoveerd en uitgebreid wordt met nieuwe sociale woningen.
3.4. NADENKEN OVER REGIE VOEREN EN REGIE-INSTRUMENTEN
Lokale besturen zijn regisseur van het lokale woonbeleid. Om hun regierol vorm te geven zetten lokale besturen een arsenaal aan regie-instrumenten in. In deze sessie kijken we naar welke types regie-instrumenten er bestaan. We staan stil bij de plek die organisatienetwerken innemen hierin. Een aantal woonuitdagingen zijn immers ‘wicked problems’ die via samenwerkingen met partners moeten aangepakt worden.
