Doelstelling
Wijkbudget Gent vormt de opvolger van het Burgerbudget (2016-2019), een subsidielijn voor co-creatie initiatieven en het eerste grote pilootproject in Gent dat bewoners beslissingsrecht gaf over een deel van de lokale overheidsbegroting.
Het doel van het wijkbudget is 'samen stad maken'. Elke Gentenaar, Gentse vereniging, organisatie of ondernemer kan een idee uitwerken en delen. In dialoog en in samenwerking met de Stad en met andere denkers, dromers en doeners worden de projecten verder uitgewerkt en uitgevoerd.
In totaal is 6,25 miljoen euro voorzien voor de projecten.
Een eerste ronde met 11 wijken ging van start in september 2020. De tweede ronde met de 14 overige Gentse wijken volgde twee jaar later, in september 2022.
Het wijkbudget bestaat uit vier stappen:
- In de eerste stap worden ideeën ingediend en verzameld op www.wijkbudget.gent
- Tijdens de tweede stap worden de ideeën, samen met andere bewoners en met ondersteuning van de Stad, uitgewerkt tot stevige plannen.
- Vervolgens beslissen wijkbewoners welke plannen in hun wijk worden geselecteerd.
- En ten slotte krijgen de initiatiefnemers twee jaar de tijd om hun projecten tot uitvoer te brengen.
Doorheen deze vier stappen lopen twee rode draden:
- De wijkprofielen (hoeveelin.stad.gent/wijken) vatten de belangrijkste cijfers, signalen, plannen, … in de wijken. Ze vormen een vertrekpunt voor de wijkdialoog.
- De wijkdialoog, de dialoog in en met de wijk staat telkens centraal. We hebben bijzondere aandacht voor het betrekken van bewoners in een kwetsbare positie.
Betrokken partijen
Opmerkelijk is dat de Stad Gent voor de tweede ronde van het wijkbudget een beroep doet op gelote wijkpanels. Eerder, in de eerste ronde, liep een experiment in twee wijken.
Vanaf oktober 2022 zullen in 14 wijken telkens 20 bewoners met diverse achtergronden en leeftijden de noden en ideeën uit hun wijk bespreken. De panelleden beslissen welke projecten uiteindelijk het nodige budget en de nodige ondersteuning zullen krijgen.
De Dienst Beleidsparticipatie is aanspreekpunt voor het wijkbudget. Ze werken nauw samen met collega’s van verscheidene stadsdiensten, en koppelen geregeld terug naar de leden van het Managementteam, het college en de gemeenteraad.
Een Dialoogkamer met verschillende experts uit diverse domeinen waakt mee over de kwaliteit van het volledige traject.
Resultaten
In het voorjaar van 2022 evalueerde de Dienst Beleidsparticipatie zowel de werking van de gelote wijkpanels als het wijkbudgettraject, van oproep tot en met selectie. Je vindt de twee rapporten hier.
De belangrijkste resultaten waren
- De brede scope van het subsidiereglement Wijkbudget Gent maakt dat heel wat ideeën en signalen naar boven komen. Wijkbudget maakt zichtbaar wat leeft in de stad.
- Bewoners ‘achter de initiatieven’ zijn niet per se ‘usual suspects’. Het publiek van een wijkbudgetproject gaat verder dan degene die de pen vasthoudt van het ingediende plan. Daarnaast blijven uiteraard inspanningen nodig om kansengroepen te betrekken.
- Dialoog en kwaliteitsvolle begeleiding op maat vanuit de Stad (‘mee mogelijk maken’) zijn cruciaal om tot gedragen en stevige projecten te komen.
Bij gelote wijkpanels staat de vraag naar ‘de beste projecten voor onze wijk’ centraal. Bij de andere selectiemethoden (online/offline stemming en gesprekstafels) wordt, zo blijkt, eerder vertrokken vanuit persoonlijke voorkeuren.
Bereik
Enkele cijfers uit de eerste ronde van het wijkbudget:
- Er werden 492 ideeën geregistreerd op www.wijkbudget.gent
- 113 plannen werden uitgewerkt.
- 57 projecten werden geselecteerd.
- Er werd op 3 verschillende manieren geselecteerd: 2 gelote wijkpanels in 2 wijken, 1.251 online en offline stemmen in 3 wijken, 119 bewoners aan 26 gesprekstafels verspreid over 7 rondes in 2 wijken, in 4 wijken was er geen selectie nodig.
- 2,4 miljoen euro ging rechtstreeks naar projecten in 11 wijken.
- Er werden 5 intensieve trajecten gelopen met verschillende kansengroepen in 5 diverse wijken.
Tips en Tricks
- Bij cocreatie gaat het om samenwerking, om het zoeken naar nieuwe verhoudingen tussen burgers en Stad. Zowel bewoners, organisaties, verenigingen, … als collega’s moeten mee de handen uit de mouwen steken. Wijkbudget raakt de hele stadsorganisatie en vraagt om mensenwerk en maatwerk.
- Wijkbudget stopt niet na de selectie. De uitvoering van de projecten verloopt niet altijd zonder slag of stoot. Af en toe wordt tegen en binnen de bestaande structuren ‘geschuurd’ en ‘gewrongen’. Maar het is net dit schuren en wringen dat een en ander in beweging kan brengen: het zoeken naar gedeelde verantwoordelijkheden, het in vraag stellen van ‘vanzelfsprekende’ (spel)regels en procedures, …
- De rol van sleutelfiguren (in Gent: de wijkregisseurs en het Wijkbudgetteam) tussen burgers en bestuur is essentieel om een Wijkbudget te doen ‘slagen’.
- Laat je ondersteunen door een Dialoogkamer die mee kritisch reflecteert, inspireert en de vinger aan de pols houdt.
- Documenteer en evalueer grondig.
Praktische info
- Meer informatie: www.wijkbudget.gent of Dienst Beleidsparticipatie, evelyne.deceur@stad.gent en marc.verheirstraeten@stad.gent, 09 266 82 40
- Wijkbudget Infographic
- Wijkbudget Affiche