Wat bij foutieve geografische informatie? --> onjuist, onvolledig, niet-actueel, foutieve intekening of inschrijving in het register
De civielrechtelijke aansprakelijkheid is vervat in de artikelen 1382 tot en met 1386bis van het burgerlijk wetboek. Deze artikels regelen de aansprakelijkheid: voor eigen foutieve daad, andermans foutieve daad (dit is dus van de aanstellers voor hun aangestelden), en voor gebrekkige zaken. Er kan sprake zijn van een fout indien er inbreuk gepleegd wordt op een juridisch gesanctioneerde gedragsnorm.
Inzake de opmaak van geo-informatie zoals het vergunningen- en plannenregister vinden we in het decreet VCRO de volgende normen:
- Het college is verantwoordelijk voor de conformiteit van het plannenregister met de stukken die er zijn in opgenomen (art. 95);
- Het college van burgemeester en schepenen is verantwoordelijk voor de overeenstemming van het vergunningenregister met de stukken die erin moeten worden opgenomen (art. 98) ;
- ….
Indien kan aangetoond worden dat het college van burgemeester en schepenen op één van deze punten in de fout gegaan is, dan kan de gemeente in rechte aansprakelijk gesteld worden.
Wanneer dergelijke normen niet voorhanden zijn, handelt men onrechtmatig indien men zich niet gedraagt als een normaal voorzichtig en omzichtig persoon (de goede huisvader). Dit veronderstelt het hanteren van de normen van een goed vakmanschap en de overeenstemming met de stand van de techniek (zie ook zorgvuldigheidsbeginsel).
De aansprakelijkheid van de gemeente kan weerhouden worden op onderstaande grondslagen 3 :
- Voor de gemeente is het verschaffen van correcte inlichtingen aan de burgers een plicht van behoorlijk bestuur en de burger moet erop kunnen vertrouwen dat de verschafte inlichtingen correct zijn;
- De gemeente heeft een informatie- en adviesverplichting, hetgeen afgetoetst moet worden aan de algemene zorgvuldigheidsnorm;
- Bij het verstrekken van foutieve informatie moet het optreden van de gemeente getoetst worden aan de algemene zorgvuldigheidsnorm: een loutere vergissing betekent op zich nog geen fout, maar dit zal wel het geval zijn indien de vergissing is begaan zonder voldoende onderzoek of zonder de onzekerheid van de vermelde oplossing te laten blijken;
- De gemeente kan zich hierbij niet verschuilen achter de beperkte schaal van haar administratie, de dubbelzinnigheid van de toepasselijke regelgeving of de typeclausule op het stedenbouwkundig uittreksel dat het ‘formulier een louter informatieve waarde heeft en het gemeentebestuur niet verantwoordelijk is voor de juistheid en de volledigheid van de informatie.’
Als het gaat om informatie die voortvloeit uit een wettige verplichting (zoals informatie uit het plannen en vergunningenregister) dan houdt het geven van foutieve informatie uit die registers een fout in van de gemeente hetgeen tot schadevergoeding kan leiden.
Maar de gemeente dient evengoed informatie die niet verplicht is (zoals delen van het inlichtingenformulier vastgoedinformatie) met de nodige zorgvuldigheid ter beschikking te stellen. Het verstrekken van correcte inlichtingen is een essentiële plicht van behoorlijk bestuur en sluit ook aan bij het zorgvuldigheidsbeginsel. Als de gemeente niet zeker is over, twijfels of bedenkingen heeft over de informatie die zij geeft, dan is het aangewezen dat de gemeente dat ook expliciet erbij vermeldt. In dat geval is het aan degene die de informatie ontvangt om nader onderzoek te doen, bijvoorbeeld door andere bronnen te raadplegen, eigen interpretaties te doen of door bijkomende informatie te vragen aan de overheid.
De juridische waarde van geo-informatie
Op sommige geo-loketten en inlichtingformulieren wordt er gebruik gemaakt van volgende exoneratiebeding of disclaimers "Dit formulier of plan heeft een louter informatieve waarde. Het gemeentebestuur is niet verantwoordelijk voor de juistheid en volledigheid van de informatie" te plaatsen. Gelet op de rechtspraak waaruit duidelijk blijkt dat van de gemeente correcte informatie mag worden verwacht of bij twijfel die twijfel ook uitdrukt, is het opnemen van een dergelijke formulering weinig zinvol.
Wel blijft het zo dat een inlichtingenformulier (en een uittreksel uit het plannen- en vergunningenregister ) zelf geen juridische waarde heeft. Anders gezegd: de bestemming volgens een bestemmingsplan bepaalt de bestemming van een perceel, niet de benaming die een inlichtingformulier of plannen- of vergunningenregister aan een perceel geven. Die info is slechts informatief.
Kan een GIS-coördinator als ambtenaar aansprakelijk worden gesteld?
- zie parlementaire vraag nr. 237 (21/05/2010) omtrent gemeenten die nog niet geregistreerd zijn in het KLIP
- bv. een gemeentelijke ambtenaar die een onjuist advies uitbrengt aan het college van burgemeester en schepenen als gevolg van een foutieve intekening. Op basis daarvan wordt bv. een milieu- en/of stedenbouwkundige vergunning toegekend of geweigerd.
Privacy
Voor het verzamelen van de verschillende gegevens, dus ook geo-informatie, is de wetgeving inzake de privacy van toepassing. De wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens is trouwens van toepassing op manuele en geautomatiseerde bestanden. Vermits de verschillende gegevens op dit ogenblik reeds manueel bijgehouden worden is er hier geen principieel probleem. De in deze wet voorziene waarborgen en verplichtingen zijn uiteraard van toepassing. Te vermelden zijn:
- informatieplicht;
- doelmatigheid en zuinigheid waardoor de gegevens alleen mogen gebruikt worden voor het in de decreetgeving voorziene doel;
Tevens zal men moeten voldoen aan de verplichtingen inzake de exploitatie van deze gegevensbestanden (melden van het opstarten, toegang beperken tot personen die de gegevens mogen aanwenden, beveiligingsmaatregelen treffen,…).
--> zie ook opmaak, bijhouding, raadplegen, melden
1 De volledige of gedeeltelijke digitale uitwerking van de GIS-verplichtingen levert een belangrijke meerwaarde op gebied van archivering, beheer, bevraging, analyse, visualisatie, enz.
2 BUIJSE X., “Inhoudelijke toelichting bij het model inlichtingenformulier vastgoedinformatie”
3 eindvonnis van 31 mei 2011
