Het waarom van netwerken. De strategische keuze
Lokale besturen hebben vaak heel wat organisatienetwerken opgestart en maken ook deel uit van heel wat andere organisatienetwerken. Een samenwerking aangaan kost tijd en is vaak niet makkelijk. Onderzoek stelt dat het gemiddeld twee jaar duurt voor een netwerk effectief opbrengt. Vaak daalt de klanttevredenheid tijdens deze eerste twee jaar. Dat is niet onlogisch; tijd die opgaat aan overleg kan niet naar de klant gaan, ideeën die worden uitgewerkt en getest zullen niet altijd het gewenste resultaat opleveren, …
Dit alles maakt dat men van het oprichten of behouden van een netwerk best een weloverwogen keuze maakt; de strategische keuze om zaken wel of niet in een netwerk op te lossen. Samenwerken heeft alleen zin als de outcome van een netwerk er een is die geen van de betrokken organisaties afzonderlijk kon realiseren. In een wereld die complexer geworden is, doen zich meer en meer complexe uitdagingen (wicked problems) voor, waardoor je niet anders kan dan samenwerken. Denk aan de leefbaarheid in een buurt verhogen, kinderarmoede aanpakken, tewerkstelling van mensen met een niet-aangeboren hersenletsel...
De samenstelling van het netwerk. Een cruciale stap
Eens de keuze werd gemaakt dat een organisatienetwerk het enige antwoord biedt om een complex probleem het hoofd te bieden, is het belangrijk het netwerk juist samen te stellen. De samenstelling van een netwerk hangt af van de uitdaging die men wilt ondervangen, maar moet ook daarna nog opgevolgd worden.
Mogelijk zijn een aantal actoren die wel relevant waren in functie van het zoeken naar de juiste acties, niet relevant in functie van de uitvoering van de acties en missen er dan weer actoren in het netwerk in functie van die uitvoering. Of denk aan een context waarin men bewust klein begint met een school of twee huisartsen om zo acties te testen of stapsgewijs op zoek te gaan naar draagvlak.
De verschillende fasen waarin mogelijks een aanpassing van het netwerk mogelijk is:
- Bij het formuleren van een issue
- Als we de probleemdefinitie scherp proberen krijgen
- Bij het formuleren van netwerkdoelstellingen
- Bij de formulering en uitvoering van de acties
Wie er in functie van een uitdaging in een netwerk hoort te zitten is zeer contextgebonden.
- Welke organisaties zien we op ons grondgebied?
- Wat kunnen ze bijdragen in functie van de doelstelling?
- Hoe belangrijk is een organisatie in functie van het behalen van de doelstelling?
- Is de organisatie vervangbaar?
Nog interessanter is het om ook naar personen in organisaties te kijken. Alleen gelijkgestemden samenbrengen is misschien gezellig, maar iemand die een netwerk ook in vraag durft stellen kan maken dat een netwerk wordt geprikkeld om relevant te zijn.
De Arena-analyse. Hulp bij het nadenken over partners in je netwerk
Samenlevingsopbouw / SAM vzw formuleerde de Arena-analyse. Dit is een instrument dat helpt op de juiste partners in het organisatienetwerk op te nemen. De VVSG paste dit instrument aan in functie van lokale besturen.
Verwant
