Participatiekansen

• Extra oefenkansen Nederlands creëren
• Initiatieven nemen zodat ze meer kunnen participeren aan het maatschappelijk leven
• Wegwijs maken
• Opbouw van sociaal netwerk

• Niet-Nederlandstaligen
• Nieuwkomers

• Speciale aandacht voor inwoners van vreemde herkomst
• Een taalhulp  kan ingeschakeld worden indien nodig voor vertalingen
• Inwoners van buitenlandse herkomst krijgen een stem in de adviesraden en dorpsraden

• Taalbarrière blijft de inspraak bemoeilijken
• Toeleiding

Aarschot

• Talen en talenten laten groeien: de werkgroep anderstaligen van het LOP Aarschot stelde vast dat anderstaligen weinig participeren aan het maatschappelijk leven in Aarschot. Op basis van een bevraging werd een project uitgeschreven. Aarschot kreeg subsidies van de provincie Vlaams-Brabant. Het project bestaat uit 5 onderdelen:
  1. SamenAarschotlerenkennen
  2. Samen leren en groeien
  3. Samen naar werk
  4. Samen fietsen
  5. Samen tuinieren

Eeklo

• Actief met Taal en Koken met Taal: wijkcentrum De Kring organiseert ook de  oefenkansen Nederlands in Eeklo. Vroeger in de vorm van ‘Taalkabaal’ (gelijkaardig aan Babbelonië), dan in de vorm van ‘Koken met taal’ en nu wordt de werking opnieuw aangepast en zal het ‘Actief met Taal’ heten. Er is een laagdrempelig ontmoetingsmoment met koffie en een gemeenschappelijke interesse, zoals samen eten maken, samen naaien, samen een meubel maken, … waarbij zowel anderstaligen als Nederlandstaligen welkom zijn. Naargelang de invalshoek, worden er samenwerkingen aangegaan (bv met PTI).

Genk

• 12 sleutels tot succes: Het Genkse stadsbestuur organiseerde samen met het Kenniscentrum Vlaamse Steden enkele jaren geleden een tweedaagse oplossingsgerichte workshop met als centrale thema ‘het betrekken van burgers van andere origine bij stedelijke initiatieven’. De bevindingen van deze workshop bundelde de stad in een gelijknamige publicatie. De publicatie staat ook stil bij enkele succesfactoren en sleutels tot succes die kunnen leiden tot het formuleren van mogelijke oplossingen voor allerhande participatievraagstukken. 

Geraardsbergen

• Geraardsbergen creëert met enkele kleine acties veelbetekenende verbindende effecten. De stad staat bijvoorbeeld gekend voor de mattentaart. De dienst Samenleving organiseert tijdens de jaarlijkse ‘Dag van de Mattentaart’ de actie ‘Familie van de Mattentaart’: hierbij stellen inwoners met een migratieachtergrond een gerecht voor op basis van wrongel, het basisingrediënt van de mattentaart.
• In 2018 werd een nieuw koor opgericht in Geraardsbergen, waar Nederlandstaligen en anderstaligen samen zingen. Koyemba mocht onmiddellijk 55 zangers verwelkomen: mensen die graag zingen, die Nederlands willen leren of die nieuwe mensen willen ontmoeten. Het koor verzorgt de muzikale omlijsting van verschillende (stedelijke) evenementen zoals onder meer de kerstmarkt van Schendelbeke.
• Met het Peperkoekenhuis stimuleert de stad ontmoetingen en samenwerkingen in een superdiverse samenleving. Het is een ontmoetingshuis in het oude stadscentrum die de deuren openzet voor elke inwoner en elke vereniging. Het Peperkoekenhuis wil sociaal isolement bestrijden en de buurtcohesie versterken. De wijkwerking ‘De Weverij’ neemt het dagelijks bestuur op zich. De welzijnschakel SHARE (ECM-vrouwen) bouwt er haar werking verder uit.
• StadsMakers is meer dan een inspraak- en participatieproces. Die eerste stap (je mening te kunnen geven) blijft heel belangrijk maar het gaat een stuk verder. Ze zoeken burgers die mee hun schouders onder het hele verhaal willen zetten. 
  Zowel online als offline worden er oproepen gedaan naar mensen die mee willen schrijven aan het stadsmakersverhaal (of beter willen maken). Via potcasts en filmpjes van vrijwilligers wordt er aan burgers getoond dat elk klein engagement telt. 
• In alle 12 deelgemeenten van Geraardsbergen is er een dorps- of wijkraad. Dit is een vergadering voor en door de dorpsbewoners waarin de ontwikkeling van de deelgemeente, in overleg met het lokaal beleid, uitgestippeld wordt. Cruciaal hierbij is een vlotte en structurele communicatielijn tussen de bewoners en het beleid. In het centrum van de stad zijn er twee wijkraden actief. Nieuwe inwoners met een migratieachtergrond betrekken in de wijk- en dorpsraden is niet evident. Zo organiseert de dorpsraad van Viane iedere maand een ‘kom eens af’. Iedere ‘kom eens af’ heeft een ander thema. Na de bijeenkomst is er voldoende ruimte voor een informeel gesprek, bij een hapje en een drankje. Ter nagedachtenis van de Eerste Wereldoorlog werd een thema-avond georganiseerd. De oorlogsverhalen van de Geraardsbergse dorpen in 1914-1918 werden afgewisseld met verhalen van Geraardsbergse vluchtelingen. Nieuwkomers en inwoners van Geraardsbergen werden op die manier met elkaar verbonden. 
• Tijdens het Burgerkwartier kunnen burgers een vraag stellen aan de gemeenteraad, voorafgaand aan de gemeenteraad.
• Burgers kunnen via het Burgerbudget voorstellen indienen voor je buurt, wijk of stad en later ook zelf aan de slag gaan om deze projecten te realiseren. Het burgerbudget kan ingediend worden voor een klein project (max 3.000 euro) of een groot project (max van 25.000 euro). We voorzien 100.000 euro per jaar.
   
• Buurtbabbels: Samen met de dienst wordt er van gemeente tot gemeente gegaan en wordt er een boekje samengeseld met wie ze zijn, wat ze doen en wordt het project stadmakers bekend gemaakt. Met deze gesprekken wordt er kennis gemaakt met nieuwe mensen, een quick win gecreëerd, maar ook duurzame partnerschappen uitgebouwd. De bedoeling is om dit boekje uit te breiden met alle verengingen binnen een dorp en misschien met een lokale agenda met ontmoetingsmomenten.
  Via de buurtbabbels wordt er kennis gemaakt met mensen die anders niet bereikt worden. Er wordt naar gezocht naar hoe dit sociaal kapitaal meegenomen kan worden in de werking van de dienst (bv. mensen uitnodigen voor werkgroepen rond eenzaamheid, polarisatie of vrijwilligerswerking). Dit zorgt voor kruisbestuiving en voor verbinding.
   

• Whatsapp-groepjes voor anderstaligen, beheerd door toeleiders en andere vrijwilligers, onder begeleiding van de dienst Integratie

• Een nieuwsbrief op maat voor anderstalige nieuwkomers in Geraardsbergen en specifieke nieuwsbrieven voor ondernemers in Geraardsbergen

• Aparte infoboekjes voor wijk- en dienstencentrum

• Er is een sterke vrijwilligerswerking die aangestuurd wordt vanuit de stad. Regelmatig worden deze vrijwilligers uitgenodigd voor een bedankingsmoment.
   

Menen

• Integratie-, armoede- en toegankelijkheidsbeleid: de buurtwerker van de stad Menen bewaakt het proces van de burgerbudgetten waarbij mensen met een migratieachtergrond ook mee betrokken worden in de voorstellen die leven in de buurt. Ook zet de jeugdopbouwwerker (van Uit de Marge) zich in om de doelgroep van de jongeren in deze buurt te betrekken/ te stimuleren om initiatieven op poten te zetten en deze daarbij wil ondersteunen.
  In de meerjarenplanning in Menen werd het ontwikkelen van een integratietoets ingeschreven alsook en omwille van de slechte cijfers een armoedetoets. De stad telt een heel hoog percentage kinderen geboren in kansarmoede waarbij opgemerkt is dat 60% van deze groep niet Belgische roots heeft.
  Binnen het cultuurforum van stad Menen werd in samenwerking met de integratiedienst beslist om het stedelijke aanbod te toetsen op toegankelijkheid.

Antwerpen

• Gedurende één week kunnen studenten in groepjes ervaringsgericht aan de slag in verschillende wijken van de stad Antwerpen. In plaats van louter te praten over de leefwereld van hun toekomstige leerlingen gaan zij zo effectief aan de slag in de grootstedelijke context. De studenten krijgen op die manier inzicht in de lokale ruimtelijk-geografische, socio-economische en talig-culturele context en in de verbondenheid tussen de school en de omgeving. De wijkverantwoordelijken beschikken over de praktijkgerichte kennis. Ze kennen hun wijken, beschikken over een duurzaam netwerk met de partners in de buurt en hebben ervaring op het vlak van het creëren van maatschappelijke verbondenheid. De docenten van de hogeschool begeleiden het leerproces van de studenten. Zij zetten de studenten aan tot (zelf)reflectie en coachen hen gedurende de week on the spot (in de wijken zelf) en op afstand. Door de continue feedback sturen zij zo hun proces tijdens de flexweek. 
  Contact: mathieu.vandewildebergh@stad.antwerpen.be