Als raadslid is het belangrijk te weten binnen welk bestuurlijk kader je werkt. Hieronder een overzicht van de belangrijkste regelgeving. Het is niet de bedoeling die van naaldje tot draadje te kennen, maar wel goed is om te weten wat er in die regelgeving staat, zodat je er in kan gaan opzoeken als het eens nodig is.
- Decreet over het lokaal bestuur
Dit decreet is het belangrijkste bestuurlijke decreet voor gemeente en OCMW. Het kader over de politieke, ambtelijke en financiƫle organisatie wordt daar gegeven waarbinnen de lokale besturen werken. Specifiek voor raadsleden worden o.a. de werking en de bevoegdheden van de raden daar bepaald. Dit decreet wordt verder uitgewerking in een aantal uitvoeringsbesluiten. Voor raadsleden zijn de belangrijkste besluiten:
- Nieuwe gemeentewet
De Belgische "nieuwe" gemeentewet bestaat al sinds 1988, en is intussen grotendeels vervangen door het Vlaamse Decreet over het lokaal bestuur. Toch blijven nog een aantal stukken van deze wet van toepassing voor Vlaamse gemeenten, zoals bv. enkele belangrijke burgemeestersbevoegdheden.
- Organieke OCMW-wet
De organieke OCMW-wet bestaat al sinds 1976, maar is nog steeds belangrijk. Deze wet is bijvoorbeeld de reden dat het OCMW nog steeds een aparte rechtspersoon is (los van de gemeente, maar er wel nauw mee verbonden). Maar ook de missie en de taken van het OCMW worden er uitgewerkt.
- Bestuursdecreet
Het bestuursdecreet is een bundeling van verschillende oudere decreten en is van toepasssing op verschillende Vlaamse overheidsniveaus. Het regelt o.a. alles rond openbaarheid van bestuur (Hoe kan een burger stukken van het lokaal bestuur inkijken en opvragen?), maar gaat bijvoorbeeld ook over open data, het hergebruik van overheidsinformatie, audit, enz.
- Wet motivering bestuurshandelingen
De wet uit 1991 legt belangrijke principes vast over de plicht om elke individuele bestuurshandeling uitdrukkelijk formeel te motiveren.
- Overheidsopdrachtenwet
Deze wet geeft de basis voor de regels rond overheidsopdrachten.
- Decreet betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen
Dit decreet bevat de spelregels voor de gemeentelijke belastingen.
- Lokaal en provinciaal kiesdecreet en Digitaal kiesdecreet
Deze decreten bevatten de basisregels voor de zesjaarlijkse lokale verkiezingen, de wijze waarop de zetels worden toegewezen, de opvolgersregeling, enz.