Op 4 juni 2021 lanceerde de Vlaamse Regering de eerste versie van het Lokaal Energie- en Klimaatpact.
294 steden en gemeenten ondertekenden de eerste versie en hebben dus automatisch recht op financiële ondersteuning. Op 16 december 2021 legde de Vlaamse regering de definitieve bedragen voor de subsidieronde 2021 vast. De verdeling per gemeente is terug te vinden in het definitief overzichtsdocument financiële ondersteuning. Deze bedragen kunnen tot eind 2022 ingezet worden en worden geraporteerd via de BBC.
Voor 2022 werd door de Vlaamse Regering net als het eerste werkingsjaar opnieuw een subsidiebedrag van 24.870.000 euro voorzien. De verdeling per gemeente (indien 300 gemeenten onderteken) is terug te vinden in het overzichtsdocument financiële ondersteuning 2022.
Voor 2023 is het totaalbedrag iets hoger: 28,3 miljoen euro. De tabel met trekkingsrechten voor LEKP 1.0 bij het Besluit van de Vlaamse regering geeft een goed beeld van het bedrag dat aan de gemeente zal worden uitbetaald, aangezien bijna alle Vlaamse gemeenten LEKP 1.0 ondertekend hebben. De bedragen worden telkens in april van het daaropvolgende jaar aan de lokale besturen uitbetaald.
De engagementen van Vlaanderen voor het Lokaal Energie- en Klimaatpact (LEKP) zijn veel ruimer dan enkel een financiële inspanning. Eén van de belangrijkste zaken zou het wegwerken van knelpunten bij de uitvoering van acties moeten zijn. VVSG lijstte op basis van de input van lokale besturen een reeks knelpunten op bij verschillende versies van het LEKP. We hopen dat het lijstje knelpunten snel korter wordt.
Bekijk hieronder het overzicht van de steden en gemeenten die het LEKP 1.0 ondertekenden:
Het Lokaal Energie- en Klimaatpact 1.0 visueel voorgesteld
Basisprincipes van het klimaatpact
1. Een pact tussen de Vlaamse Regering en de Vlaamse steden en gemeenten.
De lokale besturen sluiten dit pact met de Vlaamse Regering, beide partijen gaan dus een engagement aan om de voorgestelde doelstellingen te behalen. Van lokale besturen wordt er verwacht dat zij acties ondernemen die bijdragen aan het behalen van de doelstellingen. Ze dienen ook barrières of knelpunten te melden aan de Vlaamse Regering, je kan dit doen via de VVSG, meer bepaald via het Netwerk Klimaat. Van de Vlaamse Regering wordt verwacht dat zij als aanspreekpunt zal fungeren om de barrières te (helpen) wegwerken. De Vlaamse Regering geeft financiële ondersteuning, zonder voor een te grote administratieve druk op de lokale besturen te zorgen.
De doelstellingen van de vier werven moeten op Vlaams niveau gehaald worden en niet per gemeente. De (deelnemende) gemeenten ondernemen actie in de mate dat dit voor hen mogelijk is.
2. De ondertekening van het Burgemeestersconvenant 2030 als voorwaarde.
De Vlaamse Regering koppelt slechts één voorwaarde aan de ondertekening van het Klimaatpact. Lokale besturen moeten namelijk het Burgemeestersconvenant 2030 ondertekenen. Er is wel begrip voor het feit dat een ondertekening niet direct kan gebeuren. Indien jouw stad of gemeente kan aantonen de intentie te hebben om het Burgemeestersconvenant te ondertekenen is dit voldoende.
3. Ondertekening van het pact geeft automatisch recht op financiële ondersteuning
In totaal werd er voor 2021 een subsidie van €24.324.010 en in 2022 wordt er een subsidie van 24.870.000 euro voor klimaatacties van gemeenten voorzien. Iedere gemeente kan dus rekenen op financiële ondersteuning. De middelen worden verdeeld via trekkingsrecht. Als gemeente bepaal je zelf waarvoor je het budget gebruikt, zolang de besteding bijdraagt aan de doelstellingen van het Pact.
Gemeenten moeten jaarlijks inhoudelijk en financieel rapporteren over het LEKP. De financiële opvolging gebeurt op basis van de informatie in de jaarrekening (BBC-rapportering). De verschillende bestedingen (zoals uitvoerings- en personeelskosten) worden aan de hand van een code (‘ABB-LEKP-202X’) gekoppeld aan de uitvoering van het Pact. Om te weten welke code je moet gebruiken, kan je jezelf de vraag stellen welke subsidieronde je wil verantwoorden. Is het de tweede ronde dan wordt ABB-LEKP-2022 gebruikt. Is het de derde ronde dan is de juiste code ABB-LEKP-2023. Meer informatie over wat, waar en wanneer rapporteren vind je op de website www.lokaalklimaatpact.be