Categorie
Gelijke onderwijskansen
Doelen
- De brug leggen tussen het gezin en de school.
- Taalvaardigheid van kinderen verbeteren.
- Preventie tegen schooluitval.
Doelgroep
- Kwetsbare kinderen
- In sommige praktijken ook anderstalige kinderen
Beschrijving
Via taalcoaching en leerbuddy’s wordt de taalvaardigheid van kwetsbare kinderen en/of anderstalige kinderen verbeterd. In een aantal gemeenten wordt er ook huiswerkbegeleiding aangeboden aan deze doelgroepen.
Succesfactoren
- De onvoorwaardelijke beschikbaarheid en vertrouwen van een buddy. Een buddy gelooft oprecht in de mogelijkheden van het kind en zal deze altijd positief proberen bekrachtigen.
- Er is een draagvlak aanwezig bij leerkrachten, men begrijpt de nood.
- Bij begeleiding aan huis is de één op één begeleiding een grote troef.
- Nederlands wordt op een speelse manier ingeoefend
- Als vrijwilligers aan huis komen nemen ze impliciet het hele gezin mee in hun begeleiding.
- Samen Nederlands oefenen, op basis van concrete communicatievragen, geeft ouders een positief gevoel bij hun groeiende vaardigheden. Hun gevoel van zelfwaarde stijgt en hun spreekangst vermindert.
Uitdagingen
-
De vraag/nood naar buddy’s is erg hoog, het is moeilijk er voldoende te vinden en ook de selectie neemt veel tijd in beslag.
-
Baken de opdracht van vrijwilligers af: de begeleiding opentrekken naar een buddywerking voor ook de ouders van het gezin kan te intensief zijn voor de vrijwilligers. Ook veel ouders stellen de begeleidingstijd van hun kinderen voorop.
- Scholen
- Kinderopvang
- Sociaal Huis
Deze praktijk in
Aalst
Er is een taalcoach die anderstalige doelgroepmedewerkers wekelijks een uur ondersteuning ter plaatse geeft. Die taalcoach wordt betaald door de lokale diensteneconomie.
Daarnaast is er ook een taalcoach die voornamelijk het stedelijk basisonderwijs ondersteunt. Die taalcoach herwerkt samen met de kinderopvanginitiatieven een aantal documenten in een begrijpbare , duidelijke taal. Het gaat over alle documenten die gericht zijn naar ouders, zoals het huishoudelijk reglement en de overeenkomst met het opvangplan.
In 2013 zette de Dienst Onderwijs het project ‘Taalcoach’ op poten, waarbij men anderstalige kinderen die thuis geen Nederlands spreken, wil begeleiden. Naast de voordelen voor het kind kan de deskundigheid van leerkrachten en zorgteams rond deze nood worden versterkt. Ze hopen op deze wijze rekening te houden met de meertalige werkelijkheid en geloven dat deze ondersteuning kinderen kan helpen om te participeren in de samenleving.
Hoe werkt dit concreet? De stad Aalst organiseert gratis workshops voor leerkrachten. Daarbij wordt beroep gedaan op een externe taalcoach. De leerkrachten en zorgcoördinatoren krijgen workshops omtrent woordenschatdidactiek, vertelklassen, maar ook de opvang van anderstalige nieuwkomers. De scholen krijgen de mogelijkheid om materiaal te ontlenen rond meertaligheid.
Meer info: Taalcoach basisonderwijs Aalst
Mol & Aartselaar
Bij ‘Babbelkousje na school’ maken kinderen samen huiswerk en doen ze in groep spelletjes om op een leuke manier Nederlands te oefenen. Tijdens de begeleiding is er ook een leerkracht aanwezig.
Babbelkousje aan huis staat voor ‘lezen en spelen aan huis’. Vrijwilligers en studenten begeleiden een anderstalige leerling door al spelend in de vertrouwde thuisomgeving het Nederlands te oefenen. Door gezelschapsspelletjes te spelen, te puzzelen, te knutselen, samen te lezen, enz.
Tegelijkertijd werkt het project Babbelkousje aan integratie. Zo kunnen Babbelkousjes, hun ouders en vrijwilligers samen deelnemen aan culturele activiteiten, zoals een theateruitstap of bezoek aan de teken- of muziekacademie.
De vrijwilligers begeleiden in eerste instantie de kinderen, maar bouwen tegelijkertijd een vertrouwensrelatie op met de ouders. Daardoor raken de ouders meer betrokken bij de school.
Scholen verwijzen zelf de leerlingen door die baat kunnen hebben bij het project. Het initiatief werkt bovendien samen met hogescholen om stagiaires en vrijwilligers te vinden. Men doet beroep op beschikbare materialen van de gemeente Mol, zoals onder andere de speel-o-theek van de bibliotheek. De dienst Samenlevingsopbouw voorziet dat de vrijwilligers en studenten opvolging en vorming krijgen. Een moeilijkheid is soms het vinden van vrijwilligers voor het begeleiden van het project, ondanks de grote publiciteit. Bovendien is het niet altijd even gemakkelijk om een evenwicht te vinden tussen spelenderwijs de taal oefenen en huistaakbegeleiding.
Contact Dienst Samenlevingsopbouw
Asse, Dilbeek, Molenbeek, Halle, Ternat, Vilvoorde, Wemmel en Zaventem
Tweedejaarsstudenten van de Brusselse Odisee Hogeschool begeleiden kwetsbare gezinnen in verschillende gemeenten in De Rand. 'De studenten geven geen bijles, maar ondersteunen ouders bij het huiswerk van hun kind'. 'Om het lezen en de taalvaardigheden te prikkelen, organiseren onze studenten een bezoek aan de bibliotheek of gaan ze met de ouders op zoek naar een taalkamp of speelpleinwerking in de zomer'. Tussen februari en mei vinden er acht ontmoetingen plaats.
Partners: Brugfiguren in Vilvoorde, het OCMW in Dilbeek, het Huis van het Kind in Asse en het onderwijsopbouwwerk in Halle en Zaventem. 'Die partners stellen in de lagere school meestal het project voor aan de ouders, die zelf bepalen of ze van de coaching gebruik willen maken. Ons project spitst zich toe op alle gezinnen met ondersteuningsvragen van het eerste en tweede leerjaar’. Het is klein begonnen, maar bestaat nu al zeven jaar en is ingeburgerd in de Rand.’
Bierbeek
Bierbeek heeft een vrijwilligerswerkgroep 'Huistaakbegeleiding en Nederlandse les'. Zij ondersteunen vluchtelingen bij huistaakbegeleiding en om Nederlands te oefenen. Dit kan plaatsvinden bij hen thuis, op school, in de sociale kruidenier of in een lokaaltje in het gemeentehuis. Bij een concrete vraag van een school of het OCMW stelt de coördinator van de werkgroep de vraag aan de opgegeven vrijwilligers wie hiervoor interesse heeft.
Contact OCMW
Diest
Buddyproject i.s.m. Domo vzw, voor kwetsbare gezinnen met kinderen onder de twaalf jaar en aanstaande families.
Doelen:
- talentontwikkeling bij jonge kinderen bevorderen
- het isolement van kwetsbare gezinnen doorbreken en hun netwerk versterken
- ouders in hun opvoedende rol bevestigen en versterken en zo voorkomen zo dat alledaagse problemen onoverkomelijk worden
- Contact OCMW
Halle
- In Halle ondersteunen vrijwillige leerbuddy's tijdens de schoolvakanties kinderen en jongeren die een leerachterstand hebben opgelopen door de coronacrisis. Kinderen of jongeren die in aanmerking komen, worden door de scholen aangemeld. Vervolgens voorziet de stad, als coördinator en aanspreekpunt, een leerbuddy of ‘persoonlijke studiecoach’ voor concrete vakinhoudelijke bijlessen of een meer algemene studiebegeleiding. De geplande oefenmomenten kunnen bij de leerling thuis plaatsvinden, of op een locatie die de stad ter beschikking stelt. In de zomer van 2020 konden zo’n 50 kinderen rekenen op een leerbuddy en tijdens het schooljaar 2020-2021 deden maar liefst 90 kinderen beroep op studiehulp via een vrijwilliger.
- Projectomschrijving
- Contact
Hasselt
De Stad Hasselt heeft een aanbod taalstimulering voor het basisonderwijs:
- Babbeldoos: naschools traject om anderstalige kleuters Nederlands aan te leren.
- De Woordenschat: traject tijdens de schooluren voor kleuters met taalachterstand
- Instapje+: taalstimulering voor kleuters van 2,5 tot 6 jaar en hun ouders in samenwerking met de kleuterschool.
- Boek en spel op bezoek: lees- en spelstimulering voor kleuters van 3 tot 7 jaar en hun ouders.
- Leesondersteuning: een vrijwilliger oefent met het kind het luidop AVI-niveaulezen in een extra leesmoment op school.
Londerzeel
- Londerzeel organiseert huiswerkbegeleiding voor niet-Nederlandstaligen via een vrijwilligerswerking.
Mechelen
Buddy Mechelen geeft leerlingen die het niet makkelijk hebben op school extra steun en motivatie. Een buddy is de grootste supporter van de leerling en biedt begeleiding op maat, zoals huiswerkbegeleiding, taaloefeningen of een luisterend oor.
- Doelgroep: Leerlingen uit het basisonderwijs of eerste graad secundair met een laag welbevinden.
- Doel: preventie schooluitval.
- Presentatie met info
- Contact
Turnhout
Brugfiguren zijn vrijwilligers die allochtone en autochtone kansarme leerlingen uit het kleuter- en lager onderwijs en hun ouders ondersteunen bij het huiswerkgebeuren.
Doel van deze ondersteuning is om op een creatieve manier de ontwikkeling en taalvaardigheid van kinderen te verbeteren en de brug te leggen tussen het gezin en de school.
De Brugfiguur wordt ingeschakeld om minstens één keer per week gratis aan huis ondersteuning bieden bij een maatschappelijk kwetsbaar kind. Hieronder verstaan we: spelen, voorlezen en/of de huiswerksituatie ondersteunen.
De taken worden samen met de school en het gezin afgesproken.
Beleidsdomeinen
- Gelijke onderwijskansen
- Vrijwilligersbeleid
- Taalbeleid
- Onthaalbeleid
- Ontmoeting & participatie
Staat jouw praktijk nog niet in de databank? Vul dan deze fiche in.
Deze databank bouwen we samen met jullie! Wil je een wijziging, foto, update of opmerking doorgeven? Mail samenleven@vvsg.be.