Energiegemeenschappen groeperen afnemers en producenten van energie. Ze zijn een manier om collectieve energieactiviteiten te ‘organiseren’ via een open, democratisch systeem. Door de consument actief aan te spreken kunnen we de hernieuwbare energie verder invoeren, zodat alle verbruikers, burgers, kmo’s en lokale besturen toegang krijgen tot groene stroom en bijdragen aan de integratie van deze energie in een fl exibeler energiesysteem.
Energiegemeenschappen vinden hun basis in twee Europese richtlijnen die deel uitmaken van het ‘Clean Energy for all European package’ dat al op 30 november 2016 door de Europese Commissie werd gepubliceerd. Vlaanderen werkte al een decretale basis uit en de Vlaamse regering is gestart met de besprekingen over de uitwerking en de uitvoeringsbesluiten in verband met energiegemeenschappen.
In het VVSG-memorandum vroeg de VVSG de mogelijkheid om lokaal hernieuwbare energie te creëren en zo eigen gemeentelijke keuzes te maken. Op basis van diepgaande besprekingen met haar leden formuleerde de VVSG een standpunt omtrent de energiegemeenschappen met daarin tien belangrijke principes of aandachtspunten. De VVSG wil immers dat de energiegemeenschappen de transitie naar een klimaatneutrale samenleving tot stand brengen.
10 aandachtspunten
- De energiegemeenschappen worden het best zoveel mogelijk via het bestaande net gerealiseerd. Zo krijgt de energietransitie op een sociale manier vorm, dankzij de bestaande solidarisering.
- We krijgen iedereen in de maatschappij alleen mee in deze omschakeling, als we de energietransitie inzetten om de sociale ongelijkheid te verkleinen.
- De lokale energiehuizen staan het dichtst bij de burger, ze zijn perfect geplaatst om de burgers te begeleiden en te ontzorgen en aan te zetten tot efficiënt energiegebruik en tot het renoveren van meer woningen.
- De energiegemeenschappen moeten een systeem uitdokteren dat het meest hernieuwbare energie produceert, bijvoorbeeld door energie met elkaar te delen.
- Met een eenvoudige en gemakkelijk uit te voeren regeling kan iedereen de principes van de energiegemeenschappen vlot begrijpen.
- Lokale besturen hebben het beste zicht op de lokale situatie en moeten sturen en beslissen bij het tot stand komen van warmtenetten op hun grondgebied.
- Net zoals bij eengezinswoningen is het bij meergezinswoningen en appartementen belangrijk dat heffingen en distributiekosten pas worden aangerekend zodra de opgewekte energie het gebouw verlaat, en dat ze niet aangerekend worden tussen de verschillende tellers binnen hetzelfde gebouw.
- Als we kunnen inzetten op peak shaving, flexibiliteit of buurtbatterijen door bijvoorbeeld gebruik te maken van de flexibele opslagcapaciteit van elektrische deelwagens, zetten we stappen vooruit, zowel voor energietransitie en flexibiliteit als voor mobiliteit en ruimtegebruik.
- Het is raadzaam in de wijze waarop je de energiekosten aanrekent, de component energie zoveel mogelijk te scheiden van de andere kosten en belastingen. Kies voor een tarifering waarbij duurzame energie een voordeel krijgt tegenover energie met een fossiele origine.
- Vanuit de sterkte van elk eigen organisatiemodel kunnen lokale besturen samen met burgers en lokale bedrijven hun krachten bundelen om, vanuit de energiegemeenschappen en via de methodiek van positieve energie, versneld hun engagementen van de Burgemeestersconvenanten na te komen.
Cedric Depuydt is VVSG-stafmedewerker energie & klimaat
Voor Lokaal 10 | 2021
Lees het volledige standpunt op www.vvsg.be/energiegemeenschappen
