‘Er wordt door beleidsmakers vaak gesproken over kinderen en jongeren, maar te weinig met kinderen en jongeren. Met dit label belonen we steden en gemeenten die écht rekening houden met de weerslag van hun beslissingen op de brede leefwereld van kinderen, jongeren, hun gezinnen en verenigingen,’ zei Benjamin Dalle, Vlaams minister van Brussel, Jeugd en Media op de digitale labeluitreiking.
Het label is dus een teken van erkenning van het traject dat de steden en gemeenten hebben afgelegd. Dat traject vormt de basis voor het toekomstige beleid. Het label is dus de start van een voortdurend groeiproces. Deze steden en gemeenten analyseren samen met kinderen en jongeren hun beleid vanuit een kindvriendelijke invalshoek. Ze formuleren een strategie die in al hun beleidsbeslissingen rekening houdt met hun jonge inwoners. Niet alleen als het over jeugdwerk of kinderopvang gaat, maar ook over pakweg mobiliteit, welzijn, cultuur en veiligheid.
Wie bij het label betrokken is deelt de overtuiging dat kinderen en jongeren niet alleen de toekomst zijn, ze zijn ook het heden. Ze maken een derde van de bevolking uit en hebben een plek in de gemeente als volwaardige burger. Niet vanaf hun achttiende verjaardag, maar al veel jonger. Als je kinderen en jongeren laat meedenken, komen ze vaak met vernieuwende standpunten. Een kindvriendelijke stad of gemeente erkent hen als competente en ervaringsdeskundige burgers en geeft hun een duidelijke plek in haar beleid.
De jury bestaat uit experts op het gebied van kinderrechten, de leefwereld van kinderen en jongeren en de werking van lokale besturen. De jury baseert de beoordeling van de kandidaturen op een portfolio waarin de gemeente aantoont dat ze voldoet aan de criteria van een kindvriendelijke stad of gemeente. Het portfolio schetst het afgelegde traject, de strategie op het vlak van kindvriendelijkheid en de verankering daarvan in het beleid. De gemeente kan haar portfolio toelichten tijdens het jurygesprek.
Kindvriendelijkheid onder corona
‘Corona heeft het recht op onderwijs, vrije tijd, hulpverlening en wonen van kinderen en jongeren in Vlaanderen zwaar onder druk gezet, zeker voor kinderen en jongeren die in een kwetsbare situatie opgroeien,’ zegt Kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens die onafhankelijk waarnemend jurylid was. ‘Lokale besturen hebben bewezen dat ze een sleutelrol kunnen spelen om die rechten mee te garanderen. Kindvriendelijke steden en gemeenten spelen een cruciale rol in het welzijn van onze jeugd.’
Geen thema te complex
Dat geen thema te complex is om te bespreken met kinderen en jongeren, bewijzen de laureaten in enkele van hun projecten. Zo ging Geel aan de slag met de bekommernis van de jeugdraad dat jongeren niet goed op de hoogte zijn van het hulpaanbod dat er voor hen is, zoals het JAC. Daarom hebben ze alle informatie over welzijn en jongeren gebundeld op klikerop. be. De website en de gebruikte tekenontwerpen zijn door de jongeren zelf gemaakt.
In Sint-Niklaas bespreekt influencer Laurentine Van Landeghem het topic ‘mentaal welbevinden’ in webinars voor klassen in het secundair onderwijs.
Ook ouders ervaren soms drempels wanneer ze naar hulp zoeken. Met het project ‘Kinderen Eerst’ schept Gent klaarheid in het administratieve web. Medewerkers houden zitdagen op scholen en gaan op zoek naar voordelen waar het gezin nog geen gebruik van maakt, maar die hun een welkom duwtje in de rug kunnen geven. In Laarne versterken jongeren elkaar door wekelijks tips en quotes te delen over hoe zij omgaan met de coronacrisis. Zo kunnen ze elkaar en hun omgeving inspireren en steunen in deze moeilijke periode.
Ook begraafplaatsen zijn belangrijk voor kinderen en jongeren. Oudsbergen en Mechelen hebben op enkele begraafplaatsen elementen aangebracht die kinderen helpen bij het uiten en onder woorden brengen van hun emoties. De elementen passen bij het serene karakter van een begraafplaats. In Pelt en Turnhout is mobiliteit een prioritair thema. Pelt zet sterk in op fietsen en verkeersveiligheid door te werken aan veilige schoolomgevingen en door de inwoners te engageren om de auto zoveel mogelijk aan de kant te laten. In Turnhout zorgen veilige doorsteken over belangrijke verkeersassen ervoor dat kinderen zich makkelijker kunnen verplaatsen door de hele stad.
Dat kinderen en jongeren letterlijk mee willen en kunnen bouwen aan de toekomst van hun stad, dat bewees het participatietraject De Batterie in Roeselare. De deelnemers mochten een toekomstbeeld voor hun omgeving ontwerpen. Na drie jaar werkten zij in 2020 mee aan de realisatie van hun droom.
‘Kinderen en jongeren zijn experts wat betreft hun leefwereld,’ zegt Jurgen Sprangers, directeur Bataljong vzw die de jury ondersteunt. ‘Kind- en jeugdvriendelijk beleid bouwt voort op die kennis, ervaring en creativiteit. Dat is een enorme kracht.’•
Imke Pichal is coördinator van de labelwerking Kindvriendelijke Steden & Gemeenten en zit namens Bataljong de stuurgroep voor, Chris Peeters is VVSG-stafmedewerker jeugd en sport
Voor Lokaal 02 | 2021
Het label Kindvriendelijke Steden & Gemeenten is eigendom van een stuurgroep van veertien organisaties: het Agentschap Opgroeien, AP Hogeschool, Bamm, Bataljong, Demos, het Departement Cultuur, Jeugd en Media, de Gezinsbond, HoGent, het Kenniscentrum Kinderrechten (KeKi), Kind en Samenleving, Kinderrechtencommissariaat, UNICEF België, UGent en de VVSG. Onze VVSG-partnerorganisatie Bataljong zit deze stuurgroep voor, ze verbindt en inspireert jeugdraadsleden, jeugdambtenaren en schepenen van jeugd. Chris Peeters, VVSGstafmedewerker jeugd, is voorzitter van de labeljury
Tot 8 juni 2022
Dien portfolio voor het label Kindvriendelijke Stad of Gemeente in
Op Kindvriendelijkestedenengemeenten.be vinden lokale besturen die kindvriendelijkheid willen verankeren in hun beleid alles om aan de slag te gaan: de Visietekst op kindvriendelijke steden en gemeenten, het Inspiratiekader, het Kompas en sterke voorbeelden uit alle labelgemeenten in Vlaanderen, maar ook de concrete aanvraagprocedure. Op Bataljong.be vind je een toolkit en methodieken om zelf aan de slag te gaan. Als je kunt aantonen dat je aan alle criteria beantwoordt, mail dan imke.pichal@bataljong.be voor je met de opmaak van het portfolio start, want zij heeft het antwoord op je laatste vragen. Bij haar dien je ook het portfolio in.
