Doelstelling
Om de juiste beleidskeuzes te maken is het cruciaal om te weten wat er leeft in de gemeente. Daarom werkt het gemeentebestuur met een inwonerspanel. Deze groep van willekeurig gekozen inwoners geeft een paar keer per jaar zijn mening en advies over verschillende onderwerpen. Bedoeling is gebruik te maken van de ideeën en denkkracht van de inwoners en op een snelle en betrouwbare manier inzicht te verwerven in wat er leeft in de gemeente. Het panel vormt een afspiegeling van de ‘stille meerderheid’ in de gemeente.
Het inspraakorgaan wordt zowel door het gemeentebestuur als het OCMW ingezet. Het eerste onderwerp dat voorgelegd werd aan het inwonerspanel ging over ‘visie op ruimte’, als insteek voor de opmaak van het gemeentelijk beleidsplan ruimte. Een volgende keer gaat dit over cultuurbeleving in de gemeente. Nadien kunnen thema’s aan bod komen als dienstverlening, communicatie of mobiliteit. De onderwerpen die voorgelegd worden aan het inwonerspanel, worden bepaald door het College van burgemeester en schepenen en het vast bureau, in overleg met de verschillende diensten. Zij waken ook over de timing zodat het panel niet overbevraagd wordt.
Het inwonerspanel wordt ingezet als beleidsmonitor (hoe evolueren doelstellingen?), als klankbord (is er een draagvlak voor bepaalde maatregelen?) of als raadgever en inspiratiebron (welke ideeën leven er?). Het inwonerspanel vormt dan ook een goede aanvulling op de bestaande adviesraden.
Einde augustus keurde de gemeenteraad het reglement voor het inwonerspanel goed. Je kan het hier raadplegen.
In de zomermaanden werden 1600 inwoners willekeurig geselecteerd. Zij kregen begin september telefonisch of online een uitnodiging om deel te nemen. Zo'n 392 genodigden hebben zich ingeschreven voor het panel. Zij krijgen 3 bevragingen per jaar.
Om de kwaliteit en de representativiteit van het panel te verzekeren, wordt jaarlijks een controle voorzien en eventueel een hernieuwing van het panel. Zo wordt erover gewaakt dat het panel steeds een representatief staal van de inwoners blijft.
Betrokken partijen
- College van Burgemeester en Schepenen, Vast Bureau en betrokken diensten
- Public Minds, een onafhankelijk onderzoeksbureau dat in opdracht van de gemeente Zwijndrecht het inwonerspanel inricht
Resultaat
Participatie is een prioriteit in de beleidsnota 2019 - 2024 van deze bestuursploeg.
“Bedoeling is om kwesties voor te leggen aan het inwonerspanel dat een impact heeft op de hele gemeente. Met dit initiatief willen we de stille meerderheid bereiken”, aldus burgemeester Van de Vyver.
De gemeente zet ook op andere vlakken in op meer inspraak. Het vragenmoment voor burgers op de raden en in de commissies en de mogelijkheid om verzoekschriften in te dienen, bestaan al geruime tijd. Door een aanpassing van het huishoudelijk reglement, krijgen inwoners nu ook het recht om voorstellen en vragen op de agenda van de raad te zetten.
Bereik
Het inwonerspanel is geloot uit alle inwoners vanaf de leeftijd van 16 jaar en ouder. De gelote inwoners werden offline (telefonisch of op papier) of online op de hoogte gesteld.
Om de deelnamedrempel zo laag mogelijk te houden, kunnen leden online of telefonisch participeren aan het panel. Leden die kiezen voor een telefonische deelname kunnen ook aangeven op welk moment dat voor hen het best past. De mogelijkheid wordt ook voorzien om in kleine groep fysiek te overleggen
Tips
Goede interne afspraken zijn, zoals steeds, heel belangrijk. Maak een standaard plan op met de verschillende stappen die je intern doorloopt bij elke bevraging van het inwonerspanel. Aangezien dit panel over uiteenlopende onderwerpen bevraagd kan worden is het belangrijk dat iedereen binnen het bestuur er het bestaan, het nut en het doel van kent. Wacht niet te lang tussen de aanstelling van het panel en de eerste bevraging. Ook een goede planning van de onderwerpen is belangrijk. Zorg dat de bevraging op het juiste moment in het participatieproces plaatsvindt en dat er tegelijkertijd voldoende variatie zit de bevraagde thema’s.
Toekomst
We streven naar 3 bevragingen per jaar, en een flitspeiling indien nodig. Na de eerste bevraging in het najaar van 2020 staat de volgende gepland dit voorjaar over het thema cultuur. We hebben daarvoor een aantal specifieke vragen over een nieuw cultuurproject dat we gaan opstarten. Enkele maanden later komt er weer een ander thema aan bod. Aangezien we nog maar net met dit project zijn gestart bestaat de kans dat we hier en daar nog iets zullen moeten bijsturen, zoals een update van het panel zelf of een aanpassing in de interne workflow.
Meer info
Contact
- Burgemeester Andreé Van de Vyver
0498 92 48 50 - 03 250 49 12
andre.vandevyver@zwijndrecht.be
- Public Minds Matthias Vandenbussche
0485630913
Beleidscyclus: beleidsvoorbereiding, beleidsuitvoering, beleidsevaluatie
Looptijd: opstart 2020
Meer info