Zorg in actie! Een terugblik op de Inspiratiedag Zorg

Er was een ruime keus sessies, gericht op de actuele uitdagingen en innovaties in de zorg. Met onderwerpen variërend van digitalisering tot architectuur vonden alle deelnemers wel iets naar hun gading. Maar een jaar vóór de verkiezingen kijken we natuurlijk graag in het hoofd van de lokale beleidsmakers. Dus lieten we er drie vertellen over waarom zij lokaal in zorg en welzijn investeren.

‘Zorg is niet vaak een verkiezingsthema,’ aldus Bert Maertens, de burgemeester van Izegem. ‘Het gaat meer over nieuwe fietspaden of een feestzaal. Maar naast de harde thema’s vereisen ook andere vraagstukken zoals het nieuwe BOA-decreet of de vereenzaming aandacht. Om hier echt op te kunnen inzetten hebben beleidsmakers objectieve cijfers nodig. Dan pas kunnen ze met kennis van zaken keuzes maken. Als je goed zicht hebt op de behoeften van de inwoners, kun je vergelijken met het bestaande aanbod. Is dat voldoende? Betaalbaar? Of moeten wij het aanvullen?’

Burgemeester Bram Van Baelen van Holsbeek gaat nog een stap verder: ‘Ik heb een totale aversie van de woorden “regisseur” en “actor”. Uiteindelijk kloppen de mensen toch altijd aan bij de gemeente. Op zich zou ik heel graag van alles regisseur zijn, dat is het gemakkelijkste. Maar er is niet altijd iemand op het terrein die de klus klaart en dan moet je het als lokaal bestuur toch zelf opnemen. En bovendien, het is ook niet verkeerd om als actor op te treden, want je voelt veel sneller waar de problematieken zitten of wat er leeft.’

‘Daarbij is de wisselwerking tussen de medewerkers en het bestuur ook van groot belang,’ vult Mizel Gebruers aan. Zij is schepen van Ruimtelijke Ordening in Vorselaar. ‘Wij vertrekken elke legislatuur van een uitgebreide omgevingsanalyse met data maar ook met de ervaringen van onze medewerkers. Die brengen dingen aan die wij als schepen minder weten.’

Gluren bij de buren

Op een inspiratiedag kijken we natuurlijk graag ook eens naar de buren. In Nederland werken ze sinds 2018 aan het ‘ontregelen’ van de zorg. Naomi Rumnit, senior beleidsmedewerker [Ont]Regel de Zorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, legt de oorzaken van regeldruk bloot en licht het traject en de geleerde lessen uit Nederland toe. ‘Een van de belangrijkste redenen om als medewerker de zorgsector te verlaten zijn de administratieve lasten. En we hebben medewerkers tekort, dus hoog tijd om er iets mee te doen. Maar er is moed nodig om de regelruimte aan de professional laten, om niet alles in regelgeving te vatten,’ zegt ze.

Werkbezoeken

Er stonden ook werkbezoeken op het programma. We pikken hier even het bezoek aan de Boomgaard uit. Dit Leuvense woonproject geeft handen en voeten aan de uitdrukking ‘Whatever is the question, community is the answer’. Het is een concreet voorbeeld van hoe wonen en zorg er in de toekomst uit kan zien. Buurtgerichte zorg klinkt mooi, maar hoe breng je ze in praktijk?

Jan Vanwezer, directeur van woonzorgcentrum De Wingerd en partner in Livez (Leuvense Initiatieven Voor Eerlijke Zorg), stelde de Boomgaard voor: ‘Als je integratie, participatie en kwaliteit van relaties belangrijk vindt, en het eerste wat je doet mensen uit hun omgeving halen is, begin je al verkeerd. Wij hopen dat we over tien jaar kunnen zeggen: Ooit waren er wzc’s waar we voor ouderen zorgden, maar dat doen we nu niet meer. We proberen een instituut te normaliseren maar het is tijd om het instituut af te werpen. We willen terug naar het gevoel van in de mis vroeger, daar was de notaris, de bakker... Ze verbond mensen uit alle lagen van de bevolking. We hopen dat zorg de nieuwe religie kan zijn, want “re-ligare” betekent “verbinden”.

Daarom zal het anders moeten, want het zorgsysteem is aan het instorten. We moeten dringend stoppen met mensen sorteren op basis van hun aandoening. We moeten niet intersectoraal samenwerken, maar stoppen met denken in sectoren, en vertrekkend van een wit blad samenwerken met verschillende sectoren. Participatie vertrekt nu van onze wil om te luisteren, dat is een beetje verlicht despotisme. In de Boomgaard zullen bewoners mee beslissen welke medewerkers bij hen de zorg opnemen.’

Zorginitiatieven in de kijker

We mochten de dag afsluiten met de uitreiking van de ZiA (Zorg in Actie)-trofee. De ZiA Award 2023 zet niet alleen opmerkelijke projecten in de kijker. Hij laat ook zien dat zorgdiensten, ondanks de vele uitdagingen waarop ze botsen, vechten tegen de negativiteit en blijven streven naar eersteklas dienstverlening

Maar liefst 35 projecten dongen mee. De expertenjury kreeg de opdracht drie genomineerden te selecteren. Niet gemakkelijk, want ze nomineerden er vier! Alle aanwezigen mochten hun stem uitbrengen om de winnaar aan te duiden. Uiteindelijk ontving Casa Clementina de ZiA Award uit handen van zorgambassadeur Candice De Windt.

We kijken nu al uit naar de volgende editie van de Inspiratiedag Zorg en naar nieuwe kansen om de zorgsector te versterken en te innoveren. Samen bouwen we aan een betere toekomst voor de zorg. —